Υπάρχουν βότανα που αδυνατίζουν;

Είναι αλήθεια πως η εναλλακτική ιατρική περπατά χεράκι χεράκι με τον άνθρωπο στο διάβα των αιώνων. Υπάρχουν αναφορές ότι έχει συμβάλει στη θεραπεία ορισμένων περιπτώσεων κάποιων νοσημάτων. Αλλά ο δρόμος της απέχει πολύ από αυτόν της επιστήμης της ιατρικής.

Αδυνάτισμα με βότανα: μια δόση ανακρίβειας Για να επιτευχθεί απώλεια σωματικού βάρους πρέπει να υπάρχει αρνητικό ενεργειακό ισοζύγιο (να «καίμε» δηλαδή περισσότερες θερμίδες από αυτές που καταναλώνουμε). Συνεπώς, υποθέτουμε ότι τα βότανα αυξάνουν σημαντικά τον μεταβολικό ρυθμό ή την τροφογενή θερμογένεση; Ίσως ναι. Μάλλον όχι όμως, καθώς ουσίες όπως η καψαϊκίνη, που αυξάνουν τον μεταβολικό ρυθμό, δεν φαίνεται να έχουν σημαντική επίδραση στην ομοιοστασία του βάρους. Επίσης, παρότι είναι ρομαντικό να πιστεύουμε ότι η φύση έχει τη λύση για όλα, πολύ πιθανόν σε αυτό το θέμα να μην την έχει. Ή μάλλον μπορεί και να την έχει. Ποια είναι; Η επιστροφή στον απλό τρόπο ζωής. Τότε που όργωναν ολημερίς και θέριζαν με τα χέρια ολοκαλοκαιρίς για να έχουν μία φέτα ψωμί για κάθε ημέρα του χειμώνα. Τότε που ικανοποιούνταν απλά (και μετά βίας για κάποιους) η πείνα, ενώ η όρεξη ήταν άγνωστη λέξη σε όλους.

Και μια δόση επικινδυνότητας Για την χορήγηση ενός φαρμάκου, υπάρχει καθορισμένη δόση: mg/kg, mg/m2, mg/ημέρα κτλ. Για το βότανο τι υπάρχει; cm ρίζας/kg; Ίσως ακολουθώ ακραία ρητορική, αλλά θέλω να τονίσω την αβεβαιότητα που υπάρχει σχετικά με την ουσία που εμφανίζει φαρμακολογική δράση και υπάρχει στον εν λόγω βότανο. Επίσης, μην ξεχνάμε τις αλληλεπιδράσεις βοτάνου-θρεπτικών συστατικών ή βοτάνου-φαρμάκων. Για παράδειγμα ο «θεραπευτής» μπορεί να μην γνωρίζει γνωρίζει ότι το βότανο KAVA αλληλεπιδρά με την αλπραζολάμη (XANAX). Έτσι λοιπόν το χορηγεί στον ασθενή για την αντιμετώπιση της αϋπνίας ή του άγχους. Τότε είναι πολύ πιθανόν από «θεραπευτής» να γίνει «ταξιδευτής».

Τελικά υπάρχουν βότανα για απώλεια βάρους; Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει κάποιο που να εμφανίζει (επιστημονικά τεκμηριωμένα) τέτοια δράση. Ωστόσο, δεν πρέπει να απορρίπτουμε αφοριστικά ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Πρέπει όμως να εξετάζουμε λεπτομερώς (έως δύσπιστα) κάθε δεδομένο που μας παρουσιάζεται και να αναζητούμε την επιστημονική τεκμηρίωση. Επειδή όμως πολύ πιθανόν να μην μπορούμε να το κάνουμε μόνοι μας αυτό, αναζητούμε την βοήθεια των ειδικών. Και ειδικός στο θέμα της διαχείρισης του βάρους είναι μόνο ο διαιτολόγος.

Στρατιωτικός Κλινικός Διαιτολόγος Νικόλας Δήμζας www.docdiet.gr