Προς ένα σημείο καμπής πέραν του οποίου αναμένεται ραγδαία ανάπτυξη φαίνεται πως βαδίζει η αγορά ηλεκτρικών οχημάτων, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Σύμφωνα με το Bloomberg, πριν από έναν χρόνο 19 χώρες είχαν περάσει το εν λόγω σημείο καμπής, δηλαδή το 5% των νέων πωλήσεων αυτοκινήτων να αφορά ηλεκτρικά οχήματα. Πρόκειται – όπως επισημαίνει το οικονομικό πρακτορείο – για το σημείο που δείχνει ότι υπάρχει μια σαφής τάση προς ένα προϊόν, η οποία αναμένεται να μεγεθυνθεί γρήγορα.
Τον τελευταίο χρόνο πέντε ακόμη κράτη ξεπέρασαν αυτό το όριο, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό στις 24 χώρες. Έτσι ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Ισπανία, η Ταϊλάνδη και η Ουγγαρία εντάσσονται σε μια ομάδα που περιλαμβάνει επίσης τις ΗΠΑ, την Κίνα και το μεγαλύτερο μέρος της Δυτικής Ευρώπης. Το καταναλωτικό παρελθόν αυτών των χωρών δείχνει ότι οι πωλήσεις EV μπορούν να αυξηθούν από το 5% στο 25% σε μόλις τέσσερα χρόνια.
Η αξία του 5%
Όπως επισημαίνει το Bloomberg, οι περισσότερες επιτυχημένες νέες τεχνολογίες όπως οι τηλεοράσεις, τα κινητά τηλέφωνα και οι λαμπτήρες LED, ακολουθούν μια καμπύλη υιοθέτησης σε σχήμα S. Οι πωλήσεις αρχικά κινούνται αργά, όμως κατόπιν επιταχύνονται απότομα όταν τα εν λόγω προϊόντα γίνουν mainstream. Στην περίπτωση των ηλεκτρικών οχημάτων, το 5% φαίνεται να αποτελεί το σημείο καμπής. Ο χρόνος που χρειάζεται κάθε χώρα για να φτάσει σε αυτό το σημείο ποικίλλει. Όμως μόλις δοθεί λύση στα ζητήματα του κόστους, της διαθεσιμότητας φορτιστή και όταν υποχωρήσει ο αρχικός σκεπτικισμός των οδηγών, παρατηρείται γρήγορη επιτάχυνση των πωλήσεων.
Στις ΗΠΑ το σημείο καμπής για τα EV έφτασε στα τέλη του 2021 — σχετικά αργά για την πιο ισχυρή οικονομία του πλανήτη. Σύμφωνα με το Bloomberg, υπήρχαν λόγοι για αυτή την καθυστέρηση: Οι Αμερικανοί περνούν περισσότερο χρόνο στα αυτοκίνητά τους από οποιονδήποτε άλλο πληθυσμό και οι οδηγοί εμφανίζονταν απογοητευμένοι από τον μικρό αριθμό χιλιομέτρων ανά φόρτιση που πρόσφεραν τα πρώτα EV. Τα φορτηγά και τα μεγάλα SUV, που αποτελούν περισσότερο από το ήμισυ της αγοράς των ΗΠΑ, άργησαν επίσης να περάσουν στην εποχή της ηλεκτροκίνησης λόγω των αναγκών για τεράστιες μπαταρίες.
Σήμερα, οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων στις ΗΠΑ αυξάνονται γρήγορα – κατά 42% το δεύτερο τρίμηνο σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πριν από ένα χρόνο, αν και άλλες χώρες εξακολουθούν να βρίσκονται πολύ πιο μπροστά.
Σημείο καμπής και κορεσμού
Όπως υπογραμμίζει το οικονομικό πρακτορείο, ένα σημείο καμπής ενδέχεται να βρίσκεται στον ορίζοντα και για την Ινδία, την τρίτη μεγαλύτερη αγορά αυτοκινήτων μετά την Κίνα και τις ΗΠΑ. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα αντιστοιχούσαν στο 3% των πωλήσεων νέων αυτοκινήτων στη χώρα το περασμένο τρίμηνο, έχοντας διπλασιαστεί σε μόλις έξι μήνες. Οι εγχώριες αυτοκινητοβιομηχανίες της Ινδίας έχουν επενδύσει πολλά στην ηλεκτροκίνηση και ο Διευθύνων Σύμβουλος της Tesla, Ίλον Μασκ, συναντήθηκε με τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι τον Ιούνιο δηλώνοντας κατόπιν ότι σχεδιάζει να εισέλθει στην αγορά «το συντομότερο δυνατό».
Αν το 5% αποτελεί το όριο μετά το οποίο οι πωλήσεις EVs εκτοξεύονται, η Νορβηγία ίσως δείχνει το σημείο κορεσμού της αγοράς: Στην πρωτοπόρο χώρα για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων, η ανάπτυξη ανακόπηκε όταν το ποσοστό των EVs επί του συνόλου των νέων παραγγελιών οχημάτων έφτασε στο 80%.
Τα υβριδικά
Με διαφορετικούς ρυθμούς σε σχέση με τα αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα κινήθηκαν οι πωλήσεις των plug-in υβριδικών, αυτοκινήτων με μικρότερες μπαταρίες και παράλληλη λειτουργία βενζινοκινητήρα. Σε παγκόσμιο επίπεδο το 2022 πωλήθηκαν πάνω από 10 εκατομμύρια μερικώς ή πλήρως ηλεκτρικά οχήματα, αριθμός που ενδέχεται να τριπλασιαστεί ως το 2027. Σύμφωνα με το Bloomberg, επειδή τα υβριδικά δεν απαιτούν το ίδιο επίπεδο υποδομής ή δέσμευσης των καταναλωτών με τα πλήρως ηλεκτρικά αυτοκίνητα, η πρώιμη φάση υιοθέτησής τους ενδέχεται να διακρίνεται από περισσότερα σκαμπανεβάσματα.
Μερικές φορές είναι ο ίδιος ο όγκος των πωλήσεων που σηματοδοτεί πιο αποτελεί σημείο καμπής. Όταν η Tesla ξεκίνησε να πουλά το Model 3 το 2017, η εταιρεία παραλίγο να πτωχεύσει καθώς δεν ήταν σε θέση να κατασκευάζει οχήματα αρκετά γρήγορα ώστε να μειώσει το κόστος ανά μονάδα. Τα στελέχη της Tesla αποφάσισαν ότι η ώθηση της παραγωγής πέραν των 5.000 αυτοκινήτων την εβδομάδα θα ξεκινούσε έναν ενάρετο κύκλο μείωσης του κόστους και υψηλότερων ποσοτήτων, κάτι που συνέβη.
Οι προοπτικές
Η συνεχής ανάπτυξη των ηλεκτρικών οχημάτων εξαρτάται από την ικανότητα των παραδοσιακών αυτοκινητοβιομηχανιών και των προμηθευτών τους να προχωρούν σε παρόμοιες επενδύσεις «τυφλής πίστης» προτού διαφανεί πλήρως η ζήτηση. Για πολλές αυτοκινητοβιομηχανίες, το κόστος μετάβασης στις αλυσίδες παραγωγής EVs μπορεί να είναι ασφυκτικό έως ότου οι πωλήσεις γίνουν mainstream.
Μέχρι στιγμής, το 90% των παγκόσμιων πωλήσεων EV προέρχεται από τις ΗΠΑ, την Κίνα και την Ευρώπη. Αυτό σημαίνει ότι οι χώρες που είναι υπεύθυνες για περίπου το ένα τρίτο των πωλήσεων αυτοκινήτων παγκοσμίως δεν έχουν ακόμη περάσει το οριακό σημείο. Μόλις τέσσερις από τις 20 πιο πυκνοκατοικημένες χώρες έχουν διαβεί το σημείο καμπής ενώ, ακόμα κι αν οι κύκλοι της ζήτησης συνεχίσουν να διευρύνονται, είναι αβέβαιο εάν θα μπορέσει να διατηρηθεί ο απαιτούμενος ρυθμός τροφοδότησης της αγοράς με τις πρώτες ύλες που απαιτούνται για την κατασκευή ηλεκτρικών οχημάτων.