Η Ισπανική προεδρία διευκολύνει την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας

Παρά την εξαιρετικά ρευστή μετεκλογική κατάσταση στην Ισπανία ανάμεσα στην κεντροδεξιά και την κεντροαριστερά, η Ισπανική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, η οποία ανέλαβε καθήκοντα από 1^ης Ιουλίου 2023, δεν έχασε καθόλου χρόνο προκειμένου να εκφράσει τα παραδοσιακά της φιλοτουρκικά αισθήματα.

Η αμέριστη ισπανική στήριξη προς την Άγκυρα

Στο πλαίσιο αυτό, η Ισπανία έλαβε σημαντικές πρωτοβουλίες προκειμένου να διευκολύνει τον ευρωπαϊκό δρόμο της Τουρκίας. Και ενώ κάποιος καλόπιστος παρατηρητής θα μπορούσε να επισημάνει ότι αυτό ήδη αποτελεί εκπεφρασμένη πολιτική της ηγεσίας της ΕΕ μετά την στάση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους το διάστημα 10-12 Ιουλίου 2023, εντούτοις τα γεγονότα αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο καθώς οι σχετικές φιλοτουρκικές πρωτοβουλίες της ισπανικής Προεδρίας λήφθηκαν πολύ πριν το Βίλνιους.

Συγκεκριμένα, λίγες  ημέρες πριν η Ισπανία αναλάβει την Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, προγραμματίστηκε στη Μαδρίτη για τις  23 Ιουνίου 2023 συνάντηση του  Ισπανού γενικού γραμματέα για θέματα της ΕΕ Pascual Navarro με τον τούρκο αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών και διευθυντή για τις υποθέσεις της ΕΕ πρέσβη Mehmet Kemal Bozay .

Σύμφωνα με ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, επρόκειτο να συζητηθούν «οι διμερείς σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ισπανίας και οι σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ  σε όλες τις διαστάσεις πριν από την ισπανική Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης» που θα ξεκινούσε από την 1η Ιουλίου 2023.

Η ισπανική Προεδρία ανέλαβε τη δέσμευση να προωθήσει τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας  στη βάση μιας θετικής ατζέντας ως μέρος του προγράμματος της Προεδρίας.

Εν συνεχεία, ο Ερντογάν συναντήθηκε με τον Ισπανό πρωθυπουργό, σοσιαλιστή Πέδρο Σάντσεθ. Και ενώ στην αρχή δεν ανακοινώθηκαν λεπτομέρειες από τη συνάντηση Σάντσεθ-Ερντογάν στη συνέχεια έγινε γνωστό ότι ο Σάντσεθ ανέλαβε κατά τη διάρκεια της ισπανικής Προεδρίας τη δέσμευση να προωθήσει θέματα τουρκικού ενδιαφέροντος αναφορικά με την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ δηλώνοντας μάλιστα ότι «πρέπει να δούμε πως θα κάνουμε βήματα αυτούς τους μήνες προκειμένου η Τουρκία να αισθάνεται εγγύτερα και όχι μακριά μας».

Προώθηση ισχυρών ισπανικών συμφερόντων

Το ενδιαφέρον του  Σάντσεθ για αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας έχει άμεση σχέση με την προώθηση των ισπανικών οικονομικών συμφερόντων μιας και το 2021 το διμερές εμπόριο Ισπανίας -Τουρκίας άγγιξε τα  13,5 δις ευρώ  εκ των οποίων 5,4 δις ευρώ αφορούσαν ισπανικές εξαγωγές προς την Τουρκία.

Στον τομέα της πράσινης ενέργειας έχουμε επίσης σημαντικές ισπανικές επενδύσεις στην Τουρκία με την τουρκική τράπεζα Garanti BBVA να χρηματοδοτεί το 2022 με 6 δις ευρώ διάφορες επενδύσεις στην πράσινη ανάπτυξη.

Επιπλέον στο πεδίο των εξοπλιστικών προγραμμάτων και παρά τις διαμαρτυρίες της ελληνικής πλευράς προς τη Μαδρίτη τελικά ολοκληρώθηκε το Mega Deal της Τουρκίας με την Ισπανία με τη ναυπήγηση του «αεροπλανοφόρου» TCG Anadolu, το οποίο  έχει ήδη αναλάβει δράση και με τον Ερντογάν μάλιστα να αναφέρεται σε νέα επικείμενη ισπανοτουρκική συμφωνία για πώληση και δεύτερου «αεροπλανοφόρου» από τη Μαδρίτη στην Άγκυρα και, μάλιστα, σε αναβαθμισμένη έκδοση.

Επιπλέον καθώς  η αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας αναμένεται να συμπεριλάβει πλέον και τις υπηρεσίες το ισπανικό ενδιαφέρον γίνεται ακόμη πιο έντονο λόγω του σημαντικού ρόλου που διαδραματίζουν οι ισπανικές τράπεζες αλλά και οι ισπανικές ασφαλιστικές εταιρείες στην Τουρκία.

Μάλιστα είναι χαρακτηριστικό ότι τον Σεπτέμβριο του 2020  οι ευρωπαϊκές τράπεζες ήταν εξαιρετικά εκτεθειμένες στην τουρκική οικονομία με κεφάλαια ύψους 122,7 δις δολαρίων εκ των οποίων τα 62 δις δολάρια αφορούσαν τις ισπανικές τράπεζες, ήτοι ποσοστό 50%.

Επιπροσθέτως, οι ισπανικές τράπεζες κατείχαν κρατικά τουρκικά ομόλογα ύψους 21,9 δις ευρώ το 2017, έναντι μόλις 6,8 δις ευρώ το 2013. Στη συνέχεια το 2018 κατείχαν τουρκικά κρατικά ομόλογα ύψους 16,4 δις ευρώ, το 2019 ομόλογα ύψους 18,7 δις ευρώ και το 2020 ομόλογα ύψους 15,6 δις ευρώ.

Καταλήγοντας προσωρινά

Δεν απομένει παρά το επόμενο επεισόδιο του ισπανοτουρκικού σήριαλ. H συνέχεια επί της οθόνης στο Τολέδο στις 31 Αυγούστου 2023 όπου σύμφωνα με ανακοίνωση της ισπανικής Προεδρίας τη σύνοδο θα φιλοξενήσει ο ασκών καθήκοντα υπουργού Εξωτερικών, Ευρωπαϊκής Ένωσης και Συνεργασίας, José Manuel Albares, υπό την προεδρία του Ύπατου Εκπροσώπου της ΕΕ για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, Josep Borrell. Οι υπουργοί Εξωτερικών θα συζητήσουν την κατάσταση στο Σαχέλ και, ειδικότερα, στον Νίγηρα, καθώς και το Ουκρανικό με ιδιαίτερη έμφαση «στη φόρμουλα ειρήνης που προτείνει το Κίεβο»

Με αναφορές από: Militaire, Reuters