Σε τροχιά απόκλισης η Κύπρος και η αμερικανική Chevron

Η Κυπριακή Δημοκρατία εμφανίζεται διατεθειμένη να υπεραμυνθεί των δικαιωμάτων της όσον αφορά τους φυσικούς πόρους της και τα δικαιώματά της στο πεδίο της εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων και απέναντι στις εταιρείες. Στις 25 Αυγούστου ο κύπριος υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου ενημέρωσε γραπτώς την αμερικανική Chevron ότι η Κυπριακή Δημοκρατία απορρίπτει την πρόταση της εταιρείας για αναθεώρηση του σχεδίου ανάπτυξης που είχε υπογραφεί το 2019 όσον αφορά το κοίτασμα «Αφροδίτη».

Η πρόταση που δεν ικανοποίησε τη Λευκωσία προέβλεπε τρεις γεωτρήσεις παραγωγής αντί για πέντε, αντί της εγκατάστασης FPU (Floating Production Unit) επί του κοιτάσματος για πλήρη ανάκτηση του αποθέματος απευθείας σύνδεσης του «Αφροδίτη» με τις εγκαταστάσεις WDDM (ιδιοκτησίας της Shell) στην Αίγυπτο.

Μία πρόταση η οποία όπως επισημαίνεται μειώνει σημαντικά το κόστος άντλησης και επεξεργασίας, μειώνει επίσης το απόθεμα που θα αντληθεί και τα χρήματα στα οποία προσβλέπει ως έσοδα από την εμπορία του φυσικού αερίου η Κύπρος.

Ο κ. Παπαναστασίου πρότεινε στη Chevron εντατική διαπραγμάτευση 30 ημερών, προκειμένου να μείνει ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας συμβιβαστικής συμφωνίας για την ανάπτυξη του κοιτάσματος, με τέτοιον τρόπο όμως που θα προστατεύονται και τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας και του κράτους. Με τις ελπίδες για συμβιβασμό να χαρακτηρίζονται εξαιρετικά περιορισμένες.

Η παρέμβαση Μενέντεζ

Πάντως, τα αμερικανικά σήματα στην Τουρκία για αλλαγή τακτικής δεν μεταβάλλονται, τουλάχιστον από την πλευρά του προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας, Ρόμπερτ Μενέντεζ, ο οποίος βρέθηκε τις προηγούμενες ημέρες στην Κύπρο με αφορμή το συνέδριο των Κυπρίων της διασποράς. Ο ίδιος υπενθύμισε, σε συνέντευξη που παραχώρησε στον «Φιλελεύθερο», ότι τον επόμενο χρόνο συμπληρώνεται μισός αιώνας από την τουρκική εισβολή και τόνισε ότι, ως ΗΠΑ, «μπορούμε να ισορροπήσουμε σε μια πολιτική μαστίγιου και καρότου, προκειμένου να δώσουμε κίνητρα στην Τουρκία, ώστε να σεβαστεί την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Κύπρου».

Για τον Μενέντεζ, Χριστοδουλίδης και Μητσοτάκης έχουν απόλυτο δίκιο στην επισήμανσή τους ότι «περαιτέρω ενσωμάτωση της Τουρκίας στους ευρωατλαντικούς θεσμούς πρέπει να είναι σταδιακή και αν χρειαστεί αναστρέψιμη», καθώς «η Τουρκία έχει διάφορα θέματα να αντιμετωπίσει προτού εξακριβωθεί ότι πληροί τα κριτήρια για ένταξη στην ΕΕ και ο σεβασμός της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας ενός μέλους πρέπει να είναι βασική απαίτηση». Σημείωσε δε ότι η Ουάσιγκτον οφείλει να έτοιμη να πάει στην άλλη κατεύθυνση «εάν δούμε πρόσθετη τουρκική δραστηριότητα στα Βαρώσια, πρέπει να εξετάσουμε τις κυρώσεις ως εργαλείο για να αποτρέψουμε αυτού του είδους τις δραστηριότητες που αποσταθεροποιούν περαιτέρω το νησί».

Ο διακεκριμένος Αμερικανός γερουσιαστής σημειώνει ότι η Τουρκία πρέπει να θεωρείται υπόλογη για τις ενέργειές της, οι οποίες υπονομεύουν την περιφερειακή σταθερότητα, υπονομεύουν τους ευρύτερους στόχους των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, αλλά και για τις ανταγωνιστικές της ενέργειες «εναντίον των γειτόνων της, συμπεριλαμβανομένης και της Κύπρου, λαμβάνοντας υπόψη την παραβίαση των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών και εναέριου χώρου». Την ίδια στιγμή επιμένει όσον αφορά το τουρκικό αίτημα για τα F-16 πως οι ανησυχίες για την αποσταθεροποιητική συμπεριφορά της Τουρκίας στην περιοχή τροφοδοτούν τον δισταγμό σχετικά με την έγκριση της πώλησης νέων μαχητικών, σημειώνοντας ότι ο Ερντογάν «μπορεί να βοηθήσει στη διευκόλυνση της πώλησης λαμβάνοντας την απόφαση να είναι ένας υπεύθυνος, συνεργάσιμος εταίρος στην περιοχή, που δεν απειλεί συμμάχους και γείτονες και που σέβεται τα βασικά δικαιώματα του λαού του».