Ευρώπη: Επανέρχεται η απειλή του στασιμοπληθωρισμού

Ο επαναλαμβανόμενος εφιάλτης για τους ευρωπαίους φορείς χάραξης πολιτικής ότι οι οικονομίες τους θα βυθιστούν σε λήθαργο που επηρεάζεται από τον πληθωρισμό, δεν φαίνεται να εξαφανίζεται.

Όπως γράφει το Bloomberg, το τελευταίο διάστημα αυξάνονται τα στοιχεία σε όλη την περιοχή που δείχνουν ότι η ανάπτυξη στην Ευρώπη καταρρέει και οι τιμές καταναλωτή παραμένουν  «ατίθασες». Προσθέτει δε, ότι τώρα που οι αξιωματούχοι  στη Φρανκφούρτη και στο Λονδίνο επιστρέφουν από τις καλοκαιρινές διακοπές θα κληθούν να επανεκτιμήσουν της στάση τους απέναντι στη νομισματική πολιτική.

Η ροή των ειδήσεων αναγκάζει τους επενδυτές να επικεντρωθούν ξανά στις ανησυχίες που στοίχειωσαν τα οικονομικά επιτελεία το 2022, και θέτουν το ερώτημα αν απειλή του στασιμοπληθωρισμού καταδιώκει και πάλι την ήπειρο.

Όπως ξέρουν πολύ καλά οι κεντρικοί τραπεζίτες, ακόμη και όταν αποφεύγουν να το πουν δυνατά, αυτή η «ταμπέλα» που μάστιζε τη δεκαετία του 1970 αντιπροσωπεύει μια σειρά από προβλήματα – ακόμη και στην πιο ήπια μορφή του.

«Η ευρωζώνη έχει κολλήσει στον στασιμοπληθωρισμό και δεν πρόκειται να βγούμε σύντομα από αυτόν», δήλωσε ο Karsten Junius, επικεφαλής οικονομολόγος στην Bank J Safra Sarasin στη Ζυρίχη. «Στο Ηνωμένο Βασίλειο, όλα πάνε στραβά».

Αυξήσεις επιτοκίων

Οι κινήσεις της αγοράς μέχρι στιγμής αποτυπώνουν την ανησυχία ότι οι κεντρικές τράπεζες χάνουν την όρεξη να συνεχίσουν να αυξάνουν το κόστος δανεισμού. Τα στοιχεία της Πέμπτης που υποδεικνύουν ότι η αύξηση των τιμών εδραιώθηκε πάνω από το 5% στην ευρωζώνη, ακολουθήσαν στοιχήματα για νέα αύξηση των επιτοκίων σε διάστημα δύο εβδομάδων.

Το δίλημμα διεφάνη στα σχόλια της αξιωματούχου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ιζαμπέλ Σνάμπελ, η οποία παραδέχτηκε ότι οι οικονομικές προοπτικές επιδεινώνονται ενώ επέμεινε ότι ο πληθωρισμός είναι «πεισματικά υψηλός».

Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Τράπεζας της Αγγλίας Huw Pill χρησιμοποίησε τις ίδιες λέξεις για να περιγράψει το επίπεδο της βασικής αύξησης των τιμών καταναλωτή στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ προειδοποίησε επίσης τους συναδέλφους του να μην προκαλέσουν «περιττή ζημιά» στην οικονομία.

Τζάκσον Χολ

Και οι δύο μίλησαν αρκετές ημέρες μετά το συμπόσιο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ στο Τζάκσον Χόλ του Ουαϊόμινγκ, όπου ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ, Τζερόμ Πάουελ, και η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, αναγνώρισαν αμφότεροι ότι μετά από περισσότερο από ένα χρόνο νομισματικής σύσφιγξης, ο πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλός.

Οι πρώτοι που θα κληθούν να απαντήσουν στο νέο αυτό δίλημμα είναι οι τραπεζίτες της ΕΚΤ, οι οποίοι συνεδριάζουν στις 14 Σεπτεμβρίου. Ο Φινλανδός αξιωματούχος Tuomas Valimaki έχει χαρακτηρίσει την εν λόγω συνεδρίαση «εντελώς ανοιχτή» σχετικά με το εάν χρειάζεται νέα αύξηση των επιτοκίων. Η BOE θα συνεδριάσει μια εβδομάδα αργότερα, μια μέρα μετά τη Fed.

Η τρέχουσα συγκυρία επανεξετάζει τις ανησυχίες που προβλημάτισαν την περιοχή όταν αντιμετώπισε για πρώτη φορά το φάσμα της αύξησης των τιμών του φυσικού αερίου στον απόηχο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Όταν οι οικονομικοί επικεφαλής της Ομάδας των Επτά συναντήθηκαν τον Μάιο του 2022, συζήτησαν το τι πρέπει να γίνει προκειμένου να «αποφύγουν τα σενάρια στασιμοπληθωρισμού», σύμφωνα με τα λόγια του οικοδεσπότη της συνάντησης, Γερμανού υπουργού Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ.

Αυτός ο συναγερμός προέκυψε ξανά με την απόφαση της ΕΚΤ του Ιουλίου, σύμφωνα με τα πρακτικά αυτής της συνεδρίασης που δημοσιεύθηκαν την Πέμπτη. «Εκφράστηκε επίσης η ανησυχία ότι η οικονομία μπορεί να εισέρχεται σε φάση στασιμοπληθωρισμού, σε αντίθεση με ένα πιο ευνοϊκό σενάριο», σύμφωνα με τα πρακτικά.

Η σκιά στις αγορές

Τέτοιες ανησυχίες επισκιάζουν τις χρηματοπιστωτικές αγορές, μετά από μια σειρά αναφορών που υποδεικνύουν αποδυνάμωση της ανάπτυξης στο Ηνωμένο Βασίλειο και την ευρωζώνη – όπως η πτώση των δεικτών διαχειριστών αγορών – και τον ταχύτερο από τον αναμενόμενο πληθωρισμό στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της ηπειρωτικής Ευρώπης, τη Γερμανία και τη Γαλλία.

Αυτό φαίνεται στις επιδόσεις των τομέων των οποίων οι περιουσίες είναι πιο στενά συνδεδεμένες με την οικονομία. Ο γερμανικός DAX, ο «τόπος» των μεγαλύτερων κατασκευαστών της Ευρώπης, παρουσιάζει χαμηλές επιδόσεις και καταγράφει τη χειρότερη μηνιαία επίδοσή του από τον Δεκέμβριο.

«Η μεγάλη ανησυχία τώρα είναι ότι οι ευρωπαϊκές προοπτικές φαίνονται ολοένα και πιο στασιμοπληθωριστικές, με τον πληθωρισμό να παραμένει πεισματάρης, ενώ υπάρχουν επίσης ελάχιστα σημάδια ανάπτυξης», γράφουν σε σημείωμα οι αναλυτές της Deutsche Bank.