Η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Κύπρος αντιμετωπίζουν ανοδικές πιέσεις στα ratings τους, ενώ την ίδια στιγμή οι θετικές προοπτικές αντικατοπτρίζουν τις συνεχείς, ουσιαστικές οικονομικές, δημοσιονομικές και τραπεζικές μεταρρυθμίσεις.
Αυτό εκτιμά ο οίκος αξιολόγησης Moody’s, σύμφωνα με τον οποίο οι σημαντικές δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις σε συνδυασμό με περαιτέρω διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο του Next Generation EU θα εδραιώσουν την ισχυρή πρόοδο που έχουν σημειώσει και οι τρεις χώρες στο πεδίο των οικονομικών μεταρρυθμίσεων και της δημοσιονομικής εξυγίανσης την τελευταία δεκαετία. Επίσης, η πρόοδος αυτή υποδεικνύει ενισχυμένους θεσμούς και συμβάλλει στη θωράκιση της οικονομίας απέναντι στον κίνδυνο εκδήλωσης αναταράξεων στον τραπεζικό τομέα.
Το ύψος του ελληνικού χρέους
Όσον αφορά το ελληνικό χρέος, οι μετρήσεις της προσιτότητας του χρέους υποστηρίζονται από τη σημαντική συμμετοχή της χρηματοδότησης με ευνοϊκούς όρους από τους εταίρους της ευρωζώνης. Ωστόσο, η κυβέρνηση, μέσω του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, έχει προπληρώσει τους επίσημους πιστωτές σε αρκετές περιπτώσεις, γεγονός που έχει συμβάλει στη βελτίωση του προφίλ του χρέους της και σηματοδοτεί τη δημοσιονομική της ικανότητα.
Ειδικά για την Ελλάδα, σε σύγκριση με τις ομοειδείς χώρες με αξιολόγηση Ba- και Baa, η Ελλάδα, η Κύπρος και η Πορτογαλία θα καταγράψουν μακράν τις μεγαλύτερες σωρευτικές μειώσεις των αντίστοιχων λόγων χρέους προς ΑΕΠ από την αιχμή της πανδημίας. Για την Ελλάδα, η Moody’s προβλέπει ότι το βάρος του χρέους θα μειωθεί κατά 52 μονάδες βάσης στο 154% του ΑΕΠ έως το 2024, από 206% το 2020.
Οι δείκτες προσιτότητας του χρέους, όπως ο λόγος των πληρωμών τόκων προς τα έσοδα, θα εξασθενήσουν ελαφρά το 2023-24, μετά τα χαμηλά επίπεδα του 2022 για την Πορτογαλία και την Ελλάδα. Και για τις τρεις χώρες, οι δείκτες οικονομικής προσιτότητας του χρέους θα παραμείνουν κάτω από τα επίπεδα που καταγράφηκαν πριν από την ευρωπαϊκή κρίση χρέους το 2009-2010, όταν οι δανειακές επιβαρύνσεις ήταν σημαντικά χαμηλότερες.
Η υποστήριξη από ισχυρές τράπεζες
Οι καλύτερες οικονομικές προοπτικές υποστηρίζουν τη μείωση του κινδύνου του τραπεζικού τομέα, ενώ οι ισχυρότερες τράπεζες ευνοούν την ισχυρή ανάπτυξη. Η χαμηλότερη μόχλευση του τραπεζικού συστήματος και η βελτιωμένη ποιότητα του ενεργητικού στηρίζουν τη θετική δυναμική των κρατικών αξιολογήσεων. Οι τράπεζες είναι καλά κεφαλαιοποιημένες και η κερδοφορία επωφελείται από τα υψηλότερα επιτόκια και τις βελτιωμένες οικονομικές προοπτικές.
Ο δημογραφικός παράγοντας
Στον αντίποδα, η γήρανση του πληθυσμού περιορίζει την ανοδική πιστωτική δυναμική. Η συρρίκνωση του συνολικού πληθυσμού και του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας θα περιορίσει την αύξηση του ΑΕΠ, ιδίως για την Πορτογαλία και την Ελλάδα. Το δημοσιονομικό κόστος από τη γήρανση θα αυξηθεί σε απόλυτους αριθμούς αλλά θα μειωθεί ως ποσοστό του ΑΕΠ, εξαιτίας των προηγούμενων μεταρρυθμίσεων των συντάξεων και της κοινωνικής ασφάλισης, όπως προβλέπει η Moody’s.
Φυσικές κλιματικές απειλές
Τέλος, η έκθεση σε φυσικούς κλιματικούς κινδύνους θα θέσει πρόσθετα εμπόδια τις προσεχείς δεκαετίες, επισημαίνεται. Είναι πιθανό να αυξηθεί η συχνότητα και η σοβαρότητα από τους καύσωνες σε αυτές τις τρεις χώρες. Ο τουρισμός θα διαταραχθεί, στην καλύτερη περίπτωση, και μέτρα προσαρμογής για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας στην ακραία ζέστη, ξηρασία και τις πυρκαγιές θα απαιτήσουν σημαντικές επενδύσεις, καταλήγει η αμερικανική εταιρεία.