Παρά την αύξηση των καταθέσεων που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα, πάνω από μία στις τρεις πάγιες εντολές που έχει δοθεί από κατόχους τραπεζικών λογαριασμών για την πληρωμή υποχρεώσεων απορρίπτεται από τις τράπεζες λόγω ανεπαρκούς υπολοίπου στους λογαριασμούς των δικαιούχων.
Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία του συστήματος ΔΙΑΣ για το πρώτο εξάμηνο του έτους, βάσει των οποίων το πλήθος των έγκυρων πάγιων χρεώσεων, δηλαδή αυτών που καλύφθηκαν από το υπόλοιπο του λογαριασμού, ανήλθε σε 9.566.212 καταγράφοντας άνοδο κατά 4% σε σχέση με το περυσινό εξάμηνο, αλλά την ίδια στιγμή το πλήθος των απορρίψεων λόγω ανεπαρκούς υπολοίπου αυξήθηκε κατά 9% φθάνοντας τα 3.923.215. Σε όρους αξίας, οι έγκυρες πάγιες εντολές το ίδιο διάστημα αυξήθηκαν κατά 4% φθάνοντας το 1,6 δισ. ευρώ, αλλά οι απορρίψεις αντιστοιχούσαν σε αξία 914,7 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 36% του συνόλου.
Το υψηλό ποσοστό απορρίψεων στις πάγιες εντολές αποδίδεται στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά στην εξυπηρέτηση προγραμματισμένων υποχρεώσεων κάθε μήνα. Να σημειωθεί ότι οι πάγιες εντολές καλύπτουν συνήθως ανελαστικές υποχρεώσεις όπως η πληρωμή ενοικίου, λογαριασμών ενέργειας ή τηλεπικοινωνιών κ.λπ. Πρόκειται για δαπάνες, η εξόφληση των οποίων μέσω πάγιας εντολής γίνεται με πρωτοβουλία του κατόχου του λογαριασμού, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις υπάρχει υποχρεωτικότητα από την πλευρά των παρόχων, οι οποίοι με βάση τα στοιχεία βρίσκονται τελικά αντιμέτωποι με ανεπαρκή υπόλοιπα.
Τα στοιχεία του συστήματος ΔΙΑΣ επιβεβαιώνουν τη συνεχιζόμενη αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, καθώς το α΄ εξάμηνο του 2023 πραγματοποιήθηκαν 194,7 εκατ. συναλλαγές αξίας 211,9 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση κατά 13% και 15% αντίστοιχα σε σχέση με το α΄ εξάμηνο του 2022. Ολοένα και μεγαλύτερο έδαφος κερδίζουν οι διατραπεζικές συναλλαγές, τα γνωστά διατραπεζικά εμβάσματα, που αυξήθηκαν κατά 37% στα 38,3 εκατ., ενώ σε όρους αξίας αυξήθηκαν κατά 20% και ανήλθαν σε 109,5 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, το 39% του πλήθους των διατραπεζικών εμβασμάτων (bank 2 bank) είναι άμεσα σε σχέση με 25% πέρυσι (αύξηση 56%), αλλά η αξία των άμεσων διατραπεζικών εμβασμάτων, δηλαδή αυτών που εκτελούνται σε πραγματικό χρόνο, είναι το 10% του συνόλου αυτών έναντι 9% το αντίστοιχο εξάμηνο του 2022.
Ωθηση στην ενίσχυση των άμεσων διατραπεζικών εμβασμάτων αποδίδεται στη διάδοση που έχουν οι συναλλαγές μέσω ΙRIS, της εφαρμογής δηλαδή που έχει αναπτύξει η εταιρεία ΔΙΑΣ για την άμεση μεταφορά χρημάτων από λογαριασμό σε λογαριασμό ανέξοδα έως το ποσό των 500 ευρώ την ημέρα. Το πλήθος των συναλλαγών μεταξύ φυσικών προσώπων μέσω IRIS αυξήθηκε στο α΄ εξάμηνο του έτους κατά 286% στα 7,5 εκατ. και οι αντίστοιχοι χρήστες ανήλθαν σε 1,8 εκατ., ενώ σε όρους αξίας οι συναλλαγές αυξήθηκαν κατά 281% και ανήλθαν στα 325,7 εκατ. ευρώ. Περιορισμένη είναι ακόμη η χρήση του IRIS για συναλλαγές με εμπόρους, καθώς οι εγγεγραμμένοι χρήστες παρά το γεγονός ότι αυξήθηκαν κατά 51%, δεν ξεπερνούν τους 110.000, επιβεβαιώνοντας το μεγάλο περιθώριο ανάπτυξης που μπορεί να υπάρξει στο πλαίσιο και της προσπάθειας για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.