DBRS: Αύξηση χρεοκοπιών στην Ευρώπη, προειδοποίηση για Ελλάδα

Στα υψηλότερα επίπεδα από το 2015 διαμορφώνονται οι χρεοκοπίες στην Ευρώπη, καθώς τα υψηλά επιτόκια, ο πληθωρισμός, η αύξηση του ενεργειακού και μισθολογικού κόστους και η άρση των μέτρων στήριξης της πανδημίας δημιουργούν δυσμενείς συνθήκες για τις επιχειρήσεις, διαπιστώνει η DBRS.  Ο οίκος αξιολόγησης προειδοποιεί για επιπτώσεις στις τράπεζες και χτυπά καμπανάκι για χώρες όπως η Ελλάδα, καθώς το κύμα των χρεοκοπιών πλήττει ιδιαίτερα κλάδους που σχετίζονται με τον τουρισμό.

Όπως σημειώνει η DBRS, ο αριθμός των χρεοκοπιών στην Ευρώπη  βρισκόταν σε σταδιακή αύξηση από το πρώτο τρίμηνο του 2017, όμως η τάση αυτή διεκόπη κατά τη διάρκεια της πανδημίας, λόγω των πρωτοφανών μέτρων στήριξης των επιχειρήσεων.

Από τις αρχές του 2022, ο ρυθμός των χρεοκοπιών άρχισε να αυξάνεται και πάλι, τάση η οποία συνεχίζεται και το 2023. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, οι χρεοκοπίες αυξήθηκαν κατά 8,4% σε τριμηνιαία βάση το δεύτερο τρίμηνο του 2023, ξεπερνώντας τα επίπεδα όπου βρίσκονταν πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, για να φτάσουν στα υψηλά 8 ετών.

Τα αίτια

Η DBRS σημειώνει ότι η αύξηση των χρεοκοπιών στην Ευρώπη αντανακλά το δύσκολο οικονομικό περιβάλλον στο οποίο καλούνται να επιβιώσουν οι επιχειρήσεις, καθώς αντιμετωπίζουν τον υψηλό πληθωρισμό, τη μεγάλη αύξηση των επιτοκίων, το αυξανόμενο  μισθολογικό κόστος και την άρση των μέτρων στήριξης του κορωνοϊού.

Με τον πληθωρισμό να έχει αποκλιμακωθεί μεν, αλλά να παραμένει πάνω από τον στόχο της ΕΚΤ, οι εταιρείες βλέπουν το κόστος της ενέργειας και των πρώτων υλών να αυξάνεται, την ώρα που η  αγοραστική δύναμη των καταναλωτών μειώνεται. Ως αποτέλεσμα, ο υψηλός πληθωρισμός πλήττει ιδιαίτερα τις επιχειρήσεις που δεν έχουν τιμολογιακή ισχύ καθώς και εκείνες που έχουν υψηλό δανεισμό. Οι επιχειρήσεις που δεν μπορούν να μετακυλήσουν το αυξημένο κόστος στους πελάτες τους βλέπουν τα περιθώρια κέρδους τους να συρρικνώνονται και τη ρευστότητά τους να περιορίζεται, οδηγώντας, δυνητικά, ακόμα και σε χρεοκοπία.

Την ίδια στιγμή, οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού ανεβάζουν το μισθολογικό κόστος, με την DBRS να σημειώνει ότι αυτό αυξάνεται με τον υψηλότερο ρυθμό των τελευταίων τουλάχιστον 20 ετών.

Από την άλλη, η νομισματική σύσφιγξη της ΕΚΤ ανεβάζει τα επιτόκια στο 4,25%, τα υψηλότερα επίπεδα από την κρίση του 2008. Αυτό είναι πρόβλημα ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες πολλές φορές πληρώνουν για να δανειστούν ακόμα και 500 μονάδες βάσης ακριβότερα από το επιτόκιο αναφοράς. Έτσι, μια εταιρεία που πλήρωνε  επιτόκιο 6% για τα δάνειά της στις αρχές του 2022, μπορεί τώρα να αντιμετωπίζει την αύξηση του κόστους αυτού και στο 11%.

Οι επιδράσεις στο τραπεζικό σύστημα

Η DBRS προειδοποιεί για τις επιπτώσεις στις τράπεζες, καθώς μία αύξηση των χρεοκοπιών για παρατεταμένο χρονικό διάστημα έχει σωρευτικές επιπτώσεις στην ποιότητα ενεργητικού. Ενώ ο οίκος αξιολόγησης εκτιμά ότι οι επιπτώσεις θα είναι διαχειρίσιμες για τα περισσότερα τραπεζικά συστήματα της Ευρώπης, εντούτοις προειδοποιεί ότι κάποιες χώρες θα επηρεαστούν περισσότερο, λόγω της υψηλής εξάρτησής τους από τα πιο ευάλωτα κομμάτια της οικονομίας.

Πληττόμενοι κλάδοι

Σύμφωνα με την DBRS, οι χρεοκοπίες εμφανίζουν την πιο απότομη αύξηση στον τομέα μεταφορών και αποθήκευσης, ενώ ακολουθούν ο κλάδος της διαμονής και  των υπηρεσιών τροφίμων, της εκπαίδευσης, της υγείας και των κοινωνικών δραστηριοτήτων.

Προειδοποίηση και για την Ελλάδα

Στο πλαίσιο αυτό, ο οίκος τονίζει ότι η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις χώρες που θα αντιμετωπίσουν προκλήσεις στον τραπεζικό τομέα, λόγω της μεγάλης εξάρτησής της από τον τουρισμό και άρα από τους πληττόμενους κλάδους των μεταφορών, της διαμονής και των υπηρεσιών τροφίμων.

Οι αναλυτές της DBRS ξεχωρίζουν την Ελλάδα, την Κύπρο, τη Μάλτα, την Κροατία και την Πορτογαλία, σημειώνοντας ότι  η έκθεση τους στους επίμαχους κλάδους κυμαίνεται από 14,7% έως 30,3%.

«Κατά την άποψή μας, αυτό θα φέρει τα παραπάνω τραπεζικά συστήματα αντιμέτωπα με προκλήσεις, καθώς αυτές οι χώρες τυπικά εμφανίζουν υψηλότερους δείκτες μη εξυπηρετούμενων δανείων από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο», τονίζει η ανάλυση, προειδοποιώντας για πιο γρήγορη και πιο σημαντική επιδείνωση στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών σε αυτές τις χώρες.