Στα απόνερα της επέκτασης των BRICS: Οι άγνωστες κινήσεις για την «έξοδο» από το δολάριο

Από όλες τις πλευρές που συμμετέχουν στο εγχείρημα των BRICS έχει γίνει «καθαρό», μετά το Γιοχάνεσμπουργκ, ότι η προσδοκία «νομισματικής» ενοποίησης του χώρου αυτού των 5 συν 6 χωρών από 1/1/2024, περιορίζεται προς το παρόν στην δημιουργία μιας λογιστικής νομισματικής πλατφόρμας.

Αυτή θα επιτρέπει την διευκόλυνση των εμπορικών και χρηματοοικονομικών συναλλαγών, την εκκαθάρισή τους με βάση τα εθνικά τους νομίσματα χωρίς την «χρήση» του δολαρίου και δεν θα στοχεύει στην δημιουργία ενός νέου νομίσματος.

Ακόμα και αυτή όμως στόχευση, έχει κάποιες σημαντικές προϋποθέσεις, όπως η ύπαρξη ανεξάρτητου μηχανισμού «αξιολόγησης» των συναλλασσόμενων χωρών, ώστε να μπορούν να πραγματοποιηθούν με νομισματικούς «αυτοματισμούς» οι πράξεις εκκαθάρισης μεταξύ των συναλλασσόμενων χωρών όπως μεταξύ των BRICS και τρίτων χωρών.

Σ’ αυτή την κατεύθυνση ήρθε η πρώτη είδηση από την Μόσχα.

Όπως έγινε γνωστό από δηλώσεις του Υπ. Οικονομικών έχει ήδη δρομολογηθεί η διαδικασία για την δημιουργία ενός ανεξάρτητου Οίκου Αξιολόγησης από τους φορείς των BRICS, o οποίος θα αναλάβει την απόδοση rating στις χώρες των BRICS, πέρα από τον γνωστό κύκλο των S&P, Moody’s, Fitch, κλπ.

Από την στιγμή που η λειτουργία του Οίκου αυτού τεθεί σε ισχύ, οι ήδη υπάρχουσες χώρες μέλη θα μπορούν να προσδιορίσουν τις μεταξύ τους νομισματικές, χρηματοοικονομικές και εμπορικές δυνατότητες συναλλαγής, με όρους που μπορούν να αξιοποιηθούν συστήματα εκκαθάρισης συναλλαγών εναλλακτικά του SWIFT. Oπως για παράδειγμα αυτό που ήδη έχει θέσει σε λειτουργία η Κίνα για τις συναλλαγές τις οποίες έχει απαγορεύσει το SWIFT, από το οποίο έχει αποκλειστεί η Ρωσία μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, το Ιράν, κλπ….

Συμπληρωματικά το πλαίσιο αυτό προορίζεται να υποστηρίξει η Αναπτυξιακή Τράπεζα που έχει συγκροτήσει η αρχική ομάδα των BRICS, με κεφάλαια βασικά της Κίνας, της Ρωσίας και της Ινδίας και η οποία ήδη βρίσκεται σε λειτουργία.

(Osaka – Japão, 28/06/2019) Presidente da República, Jair Bolsonaro, durante foto de família dos Líderes dos BRICS.Foto: Alan Santos / PR

Όπως όμως έγινε γνωστό από την πλευρά της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας, για να αναλάβει αυτό τον ρόλο η Αναπτυξιακή Τράπεζα θα πρέπει να γίνουν κάποιες σημαντικές καταστατικές αναπροσαρμογές στο καθεστώς λειτουργίας της.

Το «παζλ» αυτών των κινήσεων πλαισιώνεται από την ήδη εξαγγελθείσα διαδικασία συγκρότησης και λειτουργίας στην Μόσχα μιας χρηματιστηριακής αγοράς χρυσού, η οποία θα λειτουργεί ανεξάρτητα τόσο από την αντίστοιχη αγορά του Λονδίνου, όσο και από εκείνη της Wall Street, που αποτελούν τις δύο μοναδικές μέχρι σήμερα «αγορές» στις οποίες καθορίζεται η τρέχουσα τιμή του χρυσού.

Είναι πλέον σαφές ότι η επέκταση των πέντε αρχικών χωρών σε κατ’ αρχήν έντεκα από 1/1/2024, παρά τις σαφείς εσωτερικές αποκλίσεις των BRICS, δρομολογεί την συγκρότηση ενός πλαισίου θεσμών, όπως: η αναπροσαρμογή του ρόλου της Αναπτυξιακής Τράπεζας των BRICS, δημιουργία Οίκου Αξιολόγησης (Rating), επέκταση του ρόλου του κινεζικού Οργανισμού Εκκαθάρισης Συναλλαγών (anti-SWIFT), χρηματιστηριακή αγορά χρυσού στην Μόσχα.

Οι «Θεσμοί» αυτοί εφ’ όσον δημιουργηθούν, συγκροτούν ένα πλαίσιο υποστήριξης για την λειτουργία μιας «λογιστικής» νομισματικής μονάδας η οποία θα βρίσκεται σε μία διαρκή «ζωντανή» και αυτοδιαμορφούμενη σχέση με τα επιμέρους εθνικά νομίσματα. Μια σχέση στην οποία βέβαια κυρίαρχο ρόλο τουλάχιστον προς το παρόν θα έχει το κινεζικό Ρενμπιμπι/γουάν.

Το κατά πόσο αυτό θα διευκολυνθεί ή όχι από την σταδιακή εισαγωγή τα επόμενα χρόνια των ψηφιακών εθνικών νομισμάτων είναι κάτι καμία κεντρική τράπεζα προς το παρόν δεν μπορεί να δώσει οριστική απάντηση.

Σε κάθε περίπτωση όμως ο «νομισματικός» πλανήτης αρχίζει να κινείται σε άγνωστες μέχρι στιγμής περιοχές.