E-Justice: Η Κοινωνία της Πληροφορίας εξελίσσεται Ψηφιακά σε Δημόσιο και Δικαιοσύνη!

Για δεκαετίες στην Ελλάδα οι λέξεις «Δημόσιο» – «Γραφειοκρατία» – «Χαρτοβασίλειο» είχαν αποκτήσει – όχι εντελώς άδικα – ταυτόσημη έννοια.

Το τιτάνιο έργο των απαιτούμενων ψηφιακών μεταρρυθμίσεων στην Τεχνολογία, τη Δημόσια Διοίκηση, την Οικονομία, την Υγεία, τη διπλωματία, τη Ναυτιλία, τον Τουρισμό, τη Γεωργία και κυρίως τη Δικαιοσύνη, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, έχει αναλάβει να υλοποιήσει η Κοινωνία της Πληροφορίας.

Ο μεγαλύτερος όγκος των σημαντικών έργων του Δημοσίου εκτελείται από την ΚτΠ, η οποία έχει «τρέξει» μέχρι στιγμής 251 διαγωνισμούς, ενώ αναμένεται – άμεσα – να υπάρξουν προκηρύξεις 50 έργων, ύψους άνω του 1,2 δισ. ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί πως συνολικά έχουν συμβασιοποιηθεί 199 διαγωνισμοί με μόλις 5 πρόσφυγες (ποσοστό 1,99%)!

Συνολικά η Κοινωνία της Πληροφορίας διαχειρίζεται πάνω από 380 έργα αξίας 3 δισ. ευρώ που αφορούν όλο το φάσμα του μετασχηματισμού του Δημοσίου, πολλά από τα οποία υπάγονται στο Ταμείο Ανάκαμψης.

Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη το μεγαλύτερο στην ιστορία του ελληνικού κράτους εγχείρημα ψηφιοποίησης του ογκωδέστατου χάρτινου αρχείου του. Την επόμενη τριετία εκτιμάται ότι θα αποκτήσουν άυλη μορφή περισσότερες από 1,4 δισ. σελίδες, που μέχρι στιγμής στοιβάζονται, σε όλη την Ελλάδα, σε υπουργεία, ΕΦΚΑ, πολεοδομίες και δικαστήρια, δυσχεραίνοντας τις διαδικασίες που επιθυμούν να ακολουθήσουν οι πολίτες για να εξυπηρετηθούν.

Είναι χαρακτηριστική και πολύ ξεκάθαρη η δήλωση του Διευθύνοντα Συμβούλου της Κοινωνίας της Πληροφορίας, Σταύρου Ασθενίδη, επί του θέματος: «Ένα από τα προαπαιτούμενα για την πλήρη μετάβαση στην ψηφιακή διακυβέρνηση είναι η ψηφιοποίηση του χάρτινου αρχείου των κρατικών φορέων και οργανισμών».

Ορισμένα από τα μεγαλύτερα έργα ψηφιοποίησης αφορούν 3,5 εκατ. αρχεία πολεοδομιών που αντιστοιχούν σε πολλαπλάσιο αριθμό σελίδων, για την ακρίβεια 600 εκατ. σελίδες που φυλάσσονται σήμερα σε 390 υποθηκοφυλακεία, όπως και περισσότερες από 300 εκατ. σελίδες που βρίσκονται σε 368 δικαστήρια και εισαγγελίες σε ολόκληρη την Ελλάδα.

Εμβληματικά έργα από την ΚτΠ για την επιτάχυνση της απονομής Δικαιοσύνης Την επιτάχυνση της απονομής Δικαιοσύνης και την εφαρμογή του θεσμού της ηλεκτρονικής δίκης στη χώρα μας προωθούν τα εμβληματικά έργα που υλοποιούνται ή βρίσκονται σε φάση υλοποίησης από την Κοινωνία της Πληροφορίας. Πρόκειται για ψηφιακές παρεμβάσεις στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού της Δικαιοσύνης συνολικού προϋπολογισμού άνω 200 εκατ. ευρώ οι οποίες είναι οι εξής:

– Αναβάθμιση του Συστήματος Τήρησης των Αρχείων των Δικαστηρίων (28.760.014,40 ευρώ με ΦΠΑ) – Αναβάθμιση και επέκταση υποδομών ΤΠΕ του τομέα Δικαιοσύνης (70.000.000,00 ευρώ με ΦΠΑ) – Ψηφιοποίηση Αρχείων Δεδομένων του Υπουργείου Δικαιοσύνης (97.880.000 ευρώ με ΦΠΑ) – Υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης σε δικαστήρια και σωφρονιστικά καταστήματα και παροχή υπηρεσιών ενημέρωσης της πορείας των πινακίων και των εκθεμάτων των δικαστηρίων (16.500.000 ευρώ με ΦΠΑ)

Τα τρία πρώτα προγράμματα εντάσσονται στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» Αντικείμενο του πρώτου έργου είναι η υλοποίηση και εγκατάσταση των τεχνικών υποδομών για την ψηφιακή καταγραφή, αποθήκευση και διάθεση των πρακτικών συνεδριάσεων των πολιτικών και ποινικών δικαστηρίων της χώρας.

Συγκεκριμένα το έργο περιλαμβάνει:

– Την αναβάθμιση των κεντρικών και τοπικών υπολογιστικών υποδομών , του λογισμικού και περιφερειακού εξοπλισμού και την διασύνδεση του Πληροφοριακού Συστήματος και των υποδομών για την ψηφιακή καταγραφή, αρχειοθέτηση και διάθεση των Πρακτικών των Συνεδριάσεων των πολιτικών και ποινικών δικαστηρίων της χώρας, που παράγονται με το υπάρχον σύστημα της Ηχογράφησης-Αποηχογράφησης.

– Την παροχή υπηρεσιών Ηχογράφησης-Αποηχογράφησης των πρακτικών των δικαστηρίων, μέσω της Ψηφιακής καταγραφής, αποθήκευσης και διάθεσης των Πρακτικών των Συνεδριάσεων των πολιτικών και ποινικών δικαστηρίων της χώρας.

– Τη δυνατότητα ο χρήστης να εκτελεί το σύνολο των απαιτούμενων ενεργειών και ελέγχων απομαγνητοφώνησης από τον υπολογιστή του με την εγκατάσταση της εφαρμογής CRM στον Η/Υ του υπαλλήλου.

Με την υλοποίηση του έργου θα επιτευχθούν:

– Επιτάχυνση της απονομής της Δικαιοσύνης και ποιοτική αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών της Δικαιοσύνης προς τους πολίτες. – Αξιόπιστη καταγραφή των διαδικασιών με αποκλεισμό της περιπτώσεως της λανθασμένης αποτύπωσης των κατατεθέντων, αφού θα υπάρχει η δυνατότητα επαλήθευσης καταγραφέντων. –Ελάφρυνση του διαχειριστικού φόρτου των φορέων του δικαστικού συστήματος. – Αναβάθμιση της διαδικασίας απονομής Δικαιοσύνης μέσω της υποστήριξης των Δικαστικών λειτουργών στην άσκηση των καθηκόντων τους. – Μείωση της ανάγκης για φυσική παρουσία όπως η παραλαβή πρακτικών δικαστηρίων, αιτημάτων κ.ο.κ. μέσω ηλεκτρονικών υπηρεσιών και πληροφόρησης. – Καλύτερη διοίκηση του δικαστικού συστήματος με την παραγωγή στατιστικών δεδομένων και διοικητικής πληροφόρησης καθώς και την αντικειμενική πληροφόρηση για την λειτουργία του δικαστικού συστήματος. – Αύξηση της διαφάνειας στην λειτουργία του δικαστικού συστήματος με την δημοσίευση στατιστικών δεδομένων για την λειτουργία της Δικαιοσύνης, την ηλεκτρονική παρακολούθηση υπόθεσης και την ηλεκτρονική τήρηση ιστορικού και φακέλου υπόθεσης και δυνατότητα ποιοτικού και νομικού ελέγχου. – Εξοικονόμηση πόρων με την μείωση λειτουργικού κόστους του δικαστικού συστήματος: χώροι αποθήκευσης, χρόνοι αναζήτησης και αναπαραγωγής των εγγράφων, αναλώσιμα και την μείωση κόστους υποδομών: οικονομίες κλίμακας στην εισαγωγή αναβαθμίσεων και τροποποιήσεων, μείωση διαχειριστικού φόρτου για την επίλυση δυσλειτουργιών και την διαχείριση του συστήματος.

Αντικείμενο του δεύτερου έργου είναι η υλοποίηση αναβαθμίσεων και επεκτάσεων των Υποδομών τεχνολογιών πληροφορικής και Επικοινωνιών σε διαφορετικούς τομείς της Ελληνικής Δικαιοσύνης.

Πιο συγκεκριμένα, οι δράσεις που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο του έργου καλύπτουν τις εξής τρεις λειτουργικές ενότητες:

Ανάπτυξη ενός Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος για τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου Δέσμη δράσεων για την ενίσχυση του πληροφοριακού συστήματος του Εθνικού Ποινικού Μητρώου και περαιτέρω επέκτασης των υπηρεσιών του Αναβάθμιση και επέκταση λειτουργικότητας του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων Πολιτικής & Ποινικής Δικαιοσύνης – Β’ Φάση. Σκοπός του έργου είναι η προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού της Ελληνικής Δικαιοσύνης, μέσω της υλοποίησης δράσεων ΤΠΕ. Οι τρεις λειτουργικές ενότητες του έργου καλύπτουν σημαντικό τμήμα των βασικών λειτουργιών της Δικαιοσύνης, με παρεμβάσεις που αφορούν την ψηφιοποίηση διαδικασιών και υπηρεσιών, αλλά και την αναβάθμιση και επέκταση υποδομών.

Η επίτευξη των στόχων του έργου αναμένεται να προσδώσει σειρά από οφέλη για τη χώρα μας μεταξύ άλλων, όπως:

– Αύξηση της ανταγωνιστικότητας. – Προσέλκυση επενδύσεων. – Ενδυνάμωση των Θεσμών. – Τόνωση του αισθήματος εμπιστοσύνης και Ασφάλειας των πολιτών και των επιχειρήσεων. – Καλύτερη διοίκηση του δικαστικού συστήματος. – Αύξηση της διαφάνειας στην λειτουργία του δικαστικού συστήματος. – Την ενίσχυση της διαφάνειας στη διαχείριση του δημοσίου χρήματος. – Την αναβάθμιση του ελέγχου νομιμότητας και κανονικότητας των δαπανών και λογαριασμών. – Την προστασία και ασφάλεια των δεδομένων. – Την ταχύτερη διεκπεραίωση των ελεγκτικών διαδικασιών. – Τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της απόδοσης των ελεγκτικών υπηρεσιών.

Το αντικείμενο του τρίτου έργου (συμφωνία – πλαίσιο) αφορά την Ψηφιοποίηση των Αρχείων Δεδομένων του Υπουργείου Δικαιοσύνης, η οποία περιλαμβάνει, τόσο τη σάρωση στοιχείων των επιλεγμένων Δικαστηρίων, όσο και την καταχώριση βασικών στοιχείων τους σε εξειδικευμένο πληροφοριακό σύστημα, ώστε να δημιουργηθούν ψηφιακά αντίγραφα για τους Φορείς της Δικαιοσύνης

Συγκεκριμένα στο πλαίσιο αυτής της δράσης συμπεριλαμβάνονται:

Τα αρχεία 368 Δικαστηρίων/ Εισαγγελιών, εκ των οποίων 288 βρίσκονται στην Ηπειρωτική Χώρα και 80 σε νησιά.

Άρειος Πάγος 1 Εισαγγελία Αρείου Πάγου 1 Ειρηνοδικεία 154 Εισαγγελίες Εφετών 19 Εισαγγελίες Πρωτοδικών 63 Εφετεία 19 Πρωτοδικεία 63 Πταισματοδικεία 48 Σύνολο 368

Το σύνολο των σελίδων που θα ψηφιοποιηθούν ανέρχεται σε έως 300.244.990! Μετά την υλοποίηση του Έργου, δεν θα είναι απαραίτητες οι χρονοβόρες αναζητήσεις έγχαρτων τίτλων στα τοπικά Δικαστήρια/ Εισαγγελίες. Αντιθέτως, η ψηφιακή έκδοση θα ανακτάται από το κεντρικό σύστημα διαχείρισης Διαδικασιών, Εγγράφων και Ψηφιακών Αρχείων / σύστημα ψηφιακής αρχειοθέτησης (Ψηφιακό Αποθετήριο) που θα τεθεί σε λειτουργία και θα διαχειρίζεται το Υπουργείο Δικαιοσύνης.

Τέλος, σε φάση υλοποίησης είναι το τέταρτο έργο που περιλαμβάνει δύο δράσεις:

1η Δράση: «Ολοκληρωμένες Υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης σε δικαστήρια και σωφρονιστικά καταστήματα»,

2η Δράση: «Υπηρεσίες ενημέρωσης της πορείας των πινακίων και των εκθεμάτων των Δικαστηρίων».

Η 1η Δράση αφορά στην υλοποίηση ενός δικτύου παροχής υπηρεσιών τηλεδιάσκεψης σε δικαστήρια και σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας, καλύπτοντας τις ανάγκες των Πολιτικών, Ποινικών και Διοικητικών Δικαστηρίων (Πρωτοδικεία και Εφετεία), του ανακριτικού́ έργου (Πρωτοδικεία) και των αιτημάτων δικαστικής συνδρομής.

Το εύρος της δράσης αφορά́ σε Δικαστικούς Φορείς (Άρειο Πάγο, Συμβούλιο της Επικρατείας, Πολιτικά – Ποινικά και Διοικητικά Εφετεία και Πρωτοδικεία και Πταισματοδικεία) και Σωφρονιστικά Καταστήματα. Πιο συγκεκριμένα, τα συστήματα τηλεδιάσκεψης αναμένεται να εγκατασταθούν:

– σε ένα μέρος των δικαστικών εδρών των Πρωτοδικείων και Εφετείων – σε πιστοποιημένους χώρους εντός των δικαστηρίων αλλά́ και εντός των σωφρονιστικών καταστημάτων (αίθουσες κατάθεσης μάρτυρα) – σε ανακριτικά́ γραφεία και γραφεία που εξυπηρετούν αιτήματα δικαστικών συνδρομών.

Το φυσικό αντικείμενο της Δράσης περιλαμβάνει:

Προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία του κεντρικού εξοπλισμού και λογισμικού συστήματος.

Προμήθεια και εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία των συστημάτων τηλεδιάσκεψης και του λοιπού απαιτούμενου περιφερειακού εξοπλισμού και λογισμικού συστήματος.

Ανάπτυξη, εγκατάσταση και παραμετροποίηση των υποσυστημάτων του έργου.

Εκπαίδευση του προσωπικού των Δικαστικών Φορέων (Δικαστικών Λειτουργών και Δικαστικού Προσωπικού) στην χρήση του συστήματος, με βάση το πλάνο εκπαίδευσης και ανάλογα με την κατηγορία των εκπαιδευομένων (Διαχειριστές, Ανώτεροι Χρήστες, Απλοί Χρήστες).

Η 2η Δράση αφορά στην ανάπτυξη και θέση σε λειτουργία πληροφοριακού συστήματος, μέσω του οποίου θα γίνεται η δημοσίευση σε πραγματικό χρόνο της πορείας των πινακίων και των εκθεμάτων των Δικαστηρίων της χώρας στο διαδίκτυο, στους ενδιαφερόμενους (δικηγόροι, πολίτες κ.λπ.).

Θα δοθεί επιπλέον η δυνατότητα άμεσης και σε πραγματικό χρόνο ενημέρωσης της πορείας των πινακίων μέσω ειδικών εφαρμογών που θα λειτουργούν σε ηλεκτρονικές συσκευές (Smart Phones, Tablets κ.λπ.), για την καλύτερη εξυπηρέτηση των δικηγόρων, των διαδίκων και των εμπλεκομένων στις δικαστικές διαδικασίες στις αίθουσες των Δικαστηρίων. Αυτές οι εφαρμογές θα υποστηρίζουν πολυκαναλική πρόσβαση στις προσωπικές συσκευές των ενδιαφερομένων, είτε μέσω κινητής τηλεφωνίας, είτε μέσω ασυρμάτου δικτύου σε συγκεκριμένους χώρους (εσωτερικούς και υπαίθριους) των δικαστηριακών συγκροτημάτων της χώρας. Γι’ αυτό το λόγο θα υλοποιηθεί η ανάπτυξη ασυρμάτου δικτύου πρόσβασης για το κοινό και τους δικηγόρους.

Πιο αναλυτικά, η Δράση περιλαμβάνει:

Την προμήθεια του κατάλληλου εξοπλισμού (όπως σταθμούς εργασίας, δικτυακός εξοπλισμός, εξυπηρετητές και λοιπές υποστηρικτικές υποδομές) και την ανάπτυξη και θέση σε λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος, μέσω του οποίου θα γίνεται η δημοσίευση του πινακίων και των εκθεμάτων των Δικαστηρίων στο διαδίκτυο.

Την διασύνδεση του πληροφοριακού συστήματος με το λογισμικό Διαχείρισης Υποθέσεων των Δικαστηρίων (ΟΣΔΔΥ-ΠΠ, ΟΣΔΔΥ-ΔΔ) και με το Ολοκληρωμένο Σύστημα Πρακτικών Δικαστηρίων (ΟΣΠΔ).

Την ανάπτυξη ειδικών εφαρμογών που θα λειτουργούν σε ηλεκτρονικές συσκευές (Smart Phones, Laptops κ.λπ.), για την άμεση και σε πραγματικό χρόνο ενημέρωσης της πορείας των πινακίων και των εκθεμάτων.

Την προμήθεια, εγκατάσταση και παραμετροποίηση του απαιτούμενου εξοπλισμού, για την υλοποίηση των δικτύων ασύρματης πρόσβασης στο Διαδίκτυο.

Την υλοποίηση Κεντρικοποιημένου Σύστηματος πιστοποίησης και διαχείρισης χρηστών (Authentication, Authorization, Accounting – ΑΑΑ) και διασυνδεδεμένων συσκευών στο δίκτυο. Το σύστημα θα προσφέρει την μέγιστη ασφάλεια, καθώς και Web-Authentication (Captive Portal) και θα δύναται να ορίσει τις πολιτικές πρόσβασης των χρηστών, όπως ημερήσια χρήση, ταχύτητα, περιεχόμενο).

Την εκπαίδευση (Συμβατική και Επιτόπια Υποστήριξη – On The Job Training) των χρηστών και διαχειριστών του συστήματος του παρόντος έργου.

Στόχος, αθροιστικά και των δύο δράσεων του έργου είναι η ενσωμάτωση στο δικαστικό μας σύστημα της λογικής των τηλεδιασκέψεων για την πραγματοποίηση των δικών, ώστε να κερδίζεται πολύτιμος χρόνος κατά την διεξαγωγή των δικών και η εισαγωγή και αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων στην διαδικασία απονομής της Δικαιοσύνης. Η υλοποίηση του έργου θα βοηθήσει στην εξάλειψη των προβλημάτων που προκαλούν οι μετακινήσεις μαρτύρων, στην εξυπηρέτηση περιπτώσεων που συμμετέχοντες στη δίκη δεν θα επιθυμούσαν ή δεν θα έπρεπε να παρίστανται δια ζώσης, στην επιτάχυνση του ανακριτικού έργου και στην καλύτερη εξυπηρέτηση των δικηγόρων, των διαδίκων και των εμπλεκομένων στις δικαστικές διαδικασίες στις αίθουσες των Δικαστηρίων της χώρας.

Για την κάλυψη των ιδιαίτερων αναγκών στην εγκατάσταση και λειτουργία της τηλεδιάσκεψης στις δικαστικές έδρες, θα εγκατασταθούν σταθερά́ συστήματα τηλεδιάσκεψης (τύπου Α) και στις υπόλοιπες περιπτώσεις θα εγκατασταθούν κινητά́ συστήματα τηλεδιάσκεψης (τύπου Β) στους πιστοποιημένους χώρους / γραφεία εντός των δικαστικών φορέων καθώς και στα Σωφρονιστικά Καταστήματα.

Μέσω της τηλεδιάσκεψης το δικαστήριο μπορεί να πραγματοποιεί απομακρυσμένη εξέταση μάρτυρα ο οποίος θα βρίσκεται σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο σε κάποιο άλλο σημείο της χώρας ή ακόμα και το εξωτερικό. Η τηλεδιάσκεψη μπορεί να χρησιμοποιηθεί επίσης για την εξέταση κρατουμένων, μειώνοντας τις ανάγκες μεταγωγής τους από και προς το σωφρονιστικό κατάστημα στο οποίο κρατούνται, ενώ αναμένεται να αποδεσμευτεί μεγάλος αριθμός αστυνομικών που σήμερα ασχολούνται με τις διαδικασίες μεταγωγών.

Σταύρος Ασθενίδης: «Το έργο του E–Justice εκσυγχρονίζει τη Δικαιοσύνη και τονώνει την ασφάλεια πολιτών και επιχειρήσεων» Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Κοινωνίας της Πληροφορίας, Σταύρος Ασθενίδης, τόνισε: «Με το μεγάλο αυτό έργο του E-Justice επιτυγχάνεται η προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού της Ελληνικής Δικαιοσύνης. Πέρα από κάθε αμφιβολία, για όλους εμάς στην Κοινωνία της Πληροφορίας αποτελεί μια εμβληματική δράση για τον περαιτέρω εκσυγχρονισμό, την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα του συστήματος της Δικαιοσύνης. Σε κάθε περίπτωση, η δικαιοσύνη αποτελεί κομβικό τομέα για τη λειτουργία του πολιτεύματος της κοινωνίας και της οικονομίας και η επίτευξη των στόχων του έργου αναμένεται να προσδώσει πολλαπλά οφέλη στη χώρα μας, όπως αύξηση της ανταγωνιστικότητας, προσέλκυση επενδύσεων, ενδυνάμωση των Θεσμών και τόνωση του αισθήματος εμπιστοσύνης και Ασφάλειας των πολιτών και των επιχειρήσεων».