Τι πραγματικά κερδίσαμε στις Βρυξέλλες;

Ποσό 250 εκατ. ευρώ, υπόλοιπο από το ΕΣΠΑ της περιόδου 2014-2020 που θα χανόταν στο τέλος του χρόνου γιατί δεν προλαβαίναμε να απορροφήσουμε τους πόρους, μπορούμε να το διαθέσουμε για να καλύψουμε ένα πρώτο μέρος των ζημιών. Ποσό 500 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, θα μας επιτρέψουν να το διαθέσουμε και αυτό για την αποκατάσταση των καταστροφών.

Το Ταμείο Ανάκαμψης δεν διαθέτει κεφάλαια για κατασκευή δρόμων. Όμως, δίνεται η δυνατότητα διασταλτικής ερμηνείας στη χώρα. Να χρησιμοποιήσει αυτά τα 500 εκατ. ευρώ όχι για άλλα «πράσινα έργα» αλλά για να αποκατασταθούν δίκτυα και υποδομές κάτι που προφανώς είναι προτεραιότητα. Και ερχόμαστε στο ΕΣΠΑ 2021-2027. Άλλα 1,5 δισ. ευρώ από εκεί. Έργα και προγράμματα που δύσκολα θα μπορούσαν να ολοκληρωθούν εμπρόθεσμα, θα απενταχθούν από το πρόγραμμα και οι πόροι θα διατεθούν και αυτοί για την αποκατάσταση των ζημιών.

Πρόκειται για τα 2,25 δισ. ευρώ που ανέφερε η Ursula von der Leyen. Για τους αρμόδιους για την οικονομία, ο αγώνας δρόμου συνεχίζεται για να ολοκληρωθούν όλες οι απαραίτητες διαβουλεύσεις, ενοποιήσεις και απονομές προκειμένου να ολοκληρωθεί η γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Ουσιαστικά, το κράτος μπορεί να μην πάρει “νέα χρήματα”, αλλά θα μπορέσει να διαχειριστεί πιο ευέλικτα τα υπάρχοντα κονδύλια, ώστε να χρηματοδοτήσει ταχύτερα τα έργα που χρειάζεται, χωρίς να αυξηθεί περαιτέρω το δημόσιο χρέος.

Επίσης, το οικονομικό επιτελείο θα επιδιώξει το επόμενο διάστημα να εντάξει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό έργων στα συγχρηματοδοτούμενα ώστε να «προστατεύσει» και το πρωτογενές αποτέλεσμα.

Εντός των επόμενων τριών μηνών, πρέπει να ολοκληρωθεί πλήρης καταγραφή των ζημιών, ώστε να υποβληθεί νόμιμο αίτημα βοήθειας στο Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ. Στην πραγματικότητα, το ταμείο αυτό είναι επί του παρόντος άδειο. Ωστόσο, καθώς προχωράει το έτος, θα ανοίξει ο δρόμος για τη συνεισφορά έως και 400 εκατομμυρίων ευρώ. Το ταμείο αυτό δεν αποτελεί δάνειο, αλλά πρόσθετη χρηματοδότηση.

Αυτό είναι το βραχυπρόθεσμο. ΟΙ καταβολές των αποζημιώσεων θα γίνουν άμεσα καθώς υπάρχει η σχετική ρευστότητα ενώ θα επιχειρηθεί ο φετινός προϋπολογισμός να κλείσει εντός στόχων δηλαδή με πρωτογενές πλεόνασμα 0,7%. Μέχρι το τέλος του χρόνου, από το συνολικό κόστος των ζημιών, θα εγγραφεί στον προϋπολογισμό ποσό που θα κυμαίνεται από 400 έως 750 εκατ. ευρώ κάτι που θα εξαρτηθεί από την καταγραφή των ζημιών. Με συνετή δημοσιονομική διαχείριση για το υπόλοιπο της χρονιάς (με ότι αυτό συνεπάγεται για τα όποια νέα μέτρα στήριξης) ο στόχος εκτιμάται ότι μπορεί να επιτευχθεί. Για το 2024, επίσης θα παραμείνει ο στόχος του 2%, με ένα «κοκτέϊλ» παρεμβάσεων όπως τα συγχρηματοδοτούμενα έργα και τα 400 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Αλληλεγγύης.

Υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με το τι θα συμβεί αν εκδηλωθεί η επόμενη κλιματική κρίση. Ο Πρωθυπουργός έθεσε το θέμα αυτό και θα το θέσει στο Συμβούλιο Κορυφής. Το θέμα είναι να αλλάξει ο προϋπολογισμός της ΕΕ και να μπουν περισσότερα χρήματα στο Ταμείο Αλληλεγγύης. Οι επόμενοι μήνες θα είναι πραγματικά κρίσιμοι.