Τα αδιέξοδα του ΣΥΡΙΖΑ και τα σενάρια της επόμενης ημέρας

Ξημερώνει μια δύσκολη, μια κομβική μέρα για το ΣΥΡΙΖΑ. Είναι η μέρα που τα μέλη του ψηφίζουν για νέο Πρόεδρο, περίπου τρεις μήνες μετά τη συντριπτική ήττα που υπέστησαν στις βουλευτικές εκλογές και τη συρρίκνωση κατά 40% των δυνάμεών του. Όλη η προεκλογική περίοδος έφερε στην επιφάνεια με δραματικό τρόπο τα αδιέξοδα του ΣΥΡΙΖΑ, την απογοήτευση των μελών του, την αδυναμία αντίληψης της πραγματικότητας, τη δομική κατάρρευσή του και την όλο και μεγαλύτερη απομάκρυνση από κάθε προοπτική επανόδου στην εξουσία.

Αυτή η περιρρέουσα ατμόσφαιρα, η φανερή απελπισία δυνάμεων και η αγωνία τους να βρουν τον αντι-Μητσοτάκη άνοιξε τον δρόμο στον Σ. Κασσελάκη, ο οποίος σύμφωνα τουλάχιστον με τις δημοσκοπήσεις εμφανίζεται πια να διεκδικεί στα ίσα την προεδρία. Μια άριστα στημένη επικοινωνιακή καμπάνια κατάφερε να φέρει την Πολιτική στα μέτρα της επικοινωνίας, δημιούργησε ένα καλά σκηνοθετημένο υποψήφιο Πρόεδρο, άνοιξε τον δρόμο στην απολίτικη επέλαση.

Αν η Έ. Αχτσιόγλου εκλεγεί πρόεδρος και ειδικά στον πρώτο γύρο θα επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη που κυριαρχούσε σ’ όλο αυτό το διάστημα, αφού πέραν των δημοσκοπήσεων υπήρχε μια ευρεία συμμαχία στελεχών υπέρ της υποψηφιότητάς της που ουσιαστικά φαινόταν να την επιβάλλει και να την εμφανίζει ως μονόδρομο. Σ’ αυτήν την περίπτωση ο ΣΥΡΙΖΑ θα προχωρήσει σε αναμενόμενα πλαίσια που θα ικανοποιούν βέβαια εσωκομματικές ισορροπίες, αλλά δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα γίνει η υπέρβαση που έχει ανάγκη ώστε να σηματοδοτηθεί μια νέα ανοδική πορεία.

Διαρκές Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία. Σάββατο 2 Σεπτεμβρίου 2023 (ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ / EUROKINISSI)

Η Ε. Αχτσιόγλου μιλάει για κόμμα των δομών και σεβασμό στους κανόνες (εξελήφθη σαν απειλή στον Π. Πολάκη), για δύσβατο δρόμο προς τον σοσιαλισμό με γενναίες μεταρρυθμίσεις και πλατιές συμμαχίες και συνεργασίες. Θα έχει ωστόσο να αντιμετωπίσει όσους την κατηγορούσαν σαν επιλογή της διαπλοκής, ακόμα και υπονομεύτρια του Α. Τσίπρα κάτι που την έκανε να αντιδράσει με δηλώσεις της. Η ενότητα θα φαίνεται πιο εύκολη υπόθεση, αλλά οι ισορροπίες που θα την έχουν αναδείξει, θα είναι και αυτές που θα εμποδίζουν θαρραλέα βήματα.

Αν εμφανιστεί με ισχυρό ποσοστό ο Σ. Κασσελάκης στον πρώτο γύρο και πολύ περισσότερο αν καταφέρει να εκλεγεί σε ένα δεύτερο γύρο, τότε θα έχει εκλεγεί κάποιος που άλλοι ονομάζουν the new kid of the town και πολλοί από τις κλασσικές δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ τον θεωρούν ξένο σώμα για το κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς, θα έχει υλοποιηθεί ένας απόλυτος αιφνιδιασμός και θα υπάρχει έντονος εκνευρισμός.

Εκφράζει ότι θεωρεί χαρακτηριστικό ξένο ο ΣΥΡΙΖΑ και η εκλογή του πιθανότατα να φέρει αποχωρήσεις ή σιωπηρή αποστράτευση δυνάμεων, αφού θα θεωρούν ότι ένας απολίτικος, με καμία σχέση με τα ιερά και τα όσια της αριστεράς, θα τους έχει πάρει το κόμμα. Σε οποιαδήποτε περίπτωση, η επόμενη μέρα για το ΣΥΡΙΖΑ δεν θα είναι εύκολη και η προοπτική διάσπασης είναι ορατή με όσα έχουν ειπωθεί και τις συγκρούσεις που ήδη έχουν εκδηλωθεί.

Ωστόσο, ας μην απολυτοποιούμε τον ρόλο της επικοινωνίας και ας μην ερμηνεύουμε τα πάντα με βάση το στήσιμο μιας καμπάνιας. Για όσα καταπληκτικά παρακολουθούμε αυτή την περίοδο, δεν υπάρχει άλλη εξήγηση από τα αδιέξοδα που ορθώνονται μπροστά στον ΣΥΡΙΖΑ και στην τάση επομένως να βρεθεί Μεσσίας, που προετοίμασαν δυνάμεις που αναζητούν εναγωνίως ένα αντι-Μητσοτάκη ή να ξεκινήσουν διαδικασίες που θα οδηγήσουν σε νέες λύσεις, ακόμα και αν χρειαστεί διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ. Χωρίς αυτές τις δυνάμεις, όλα τα επιτυχημένα βιντεάκια θα είχαν πέσει στο κενό.

Άσχημο πράγμα η απελπισία. Μπορεί να σε οδηγεί να ελπίζεις ότι κάποιος χωρίς άποψη, πρόταση, θέσεις, μπορεί να ανανεώσει το κόμμα σου ή και να αντιμετωπίσει τον Κ. Μητσοτάκη. « Ας τολμήσουμε, ας πάρουμε το ρίσκο» γράφουν στα social media αρκετά μέλη και ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ. Ασφαλώς το ρίσκο είναι βασικό στοιχείο στις επιλογές, αλλά αυτό μοιάζει με ραντεβού στα τυφλά.

Τον δρόμο τον άνοιξε η πλήξη και η πλήρης αδιαφορία της κοινής γνώμης για την διαδικασία εκλογής του Προέδρου. Ποτέ δεν υπήρχε τόση αδιαφορία για την εκλογή νέου Προέδρου σε κόμμα Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Εκείνη ακριβώς τη στιγμή ήρθε ο «από μηχανής θεός».

Ο Στέφανος Κασσελάκης εμφανίστηκε με ένα αμφισβητούμενο life story, με καλογυρισμένα βιντεάκια στα οποία πλεονάζει η πολιτική κενότητα, σαν επικοινωνιακό προϊόν στηριγμένο στα social media και στα media και δήλωσε παρών.

Όλα εκείνη την στιγμή άλλαξαν. Οι εκλογές συγκέντρωσαν ένα ενδιαφέρον, τη γνησιότητα και το πραγματικό μέγεθος του οποίου θα το δούμε στον αριθμό των συμμετεχόντων στις εκλογές. Ο Σ. Κασελάκης πορεύτηκε με συνθήματα «εγώ μπορώ να νικήσω τον Μητσοτάκη», «εγώ μπορώ να ανανεώσω τον χώρο» χωρίς να αποκαλύπτει το πως και χωρίς να διαθέτει καν πολιτική πρόταση. Χωρίς να είναι ανάγκη να εξηγήσει τι οδήγησε μαρασμό του χώρου.

Άλλωστε δεν το έκαναν τρεις μήνες τώρα οι άλλοι υποψήφιοι που ήταν χρόνια πολλά στενοί συνεργάτες του Α. Τσίπρα, στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και Υπουργοί. Αυτός θα το έκανε; Και να που μ’ αυτά τα αόριστα συνθήματα, με πολιτική κενότητα, με γραφικές επισκέψεις στην Μακρόνησο, και με μερικά αυθεντικού πολακικού λαϊκισμού «γουστάρω ξεδόντιασμα δικαστικών και δημοσιογράφων» δημιουργήθηκε και στρατός που φαίνεται να επιτρέπει στον Σ. Κασσελάκη να μετατρέπει σε ντέρμπι τις εκλογές σύμφωνα πάντα με τα δημοσκοπικά ευρήματα. Πρόκειται για τον ορισμό της απελπισίας, της πολιτικής ζάλης.

Είχε προηγηθεί η παραίτηση του Α. Τσίπρα και από τότε είναι άλαλος και άφαντος. Η παραίτησή του ήταν μονόδρομος. Ηττήθηκε σε τέσσερις πανελλαδικές εκλογικές μάχες συντριπτικά. Τι άλλο θα μπορούσε να κάνει; Ωστόσο, κάποιοι τώρα διαρρέουν ότι ο ηγέτης υπονομεύτηκε, εξαναγκάστηκε να παραιτηθεί και ότι ο μόνος που τον υπερασπίζεται είναι ο «είμαι ο Στέφανος και θέλω να σας πω κάτι». Ουσιαστικά, λένε στους άλλους υποψήφιους, ότι έχετε και εσείς ευθύνη για την καταστροφή.

Ακολούθησαν οι ατέρμονες συζητήσεις για το χρονοδιάγραμμα εκλογής νέου προέδρου. Ακολούθησε η κατάθεση των πρώτων τεσσάρων υποψηφιοτήτων και ξεκίνησε η προεκλογική εκστρατεία τους. Ωστόσο, όλα χαρακτηρίζονταν από πολιτική και ιδεολογική κοινοτυπία. Σαν να φοβούνταν ή να μην μπορούσαν να αρθρώσουν ένα στοιχειωδώς νέο λόγο, να εμφανίζουν μια νέα προσέγγιση, εκπέμποντας ένα θολό έστω σήμα ότι το μήνυμα ελήφθη.

Καμία κουβέντα για τα αίτια, καμία συζήτηση για τις βαθιές αλλαγές και την επανίδρυση σε νέες βάσεις που ουσιαστικά έχει ανάγκη ο ΣΥΡΙΖΑ. Φαινόταν να μην κατανοούν ή να μη θέλουν να το πουν, πως το θέμα που έχει τεθεί ήταν η ίδρυση ενός νέου ΣΥΡΙΖΑ. Όμως η ζωή απεχθάνεται το κενό και στην Πολιτική το πιο άσχημο είναι να αισθάνεσαι ότι δεν υπάρχει come back στην διακυβέρνηση της χώρας.

Σ’ αυτό το κλίμα πραγματοποιούνται σήμερα οι εκλογές. Μέσα σε αβεβαιότητα, αντεγκλήσεις, δηλώσεις ότι δεν είναι και πάντα άσχημη μια διάσπαση. Χθες, η Ε. Αχτσιόγλου δήλωσε ότι οι πιο όμορφες μέρες είναι μπροστά. Ωστόσο, όλα δείχνουν ότι μπροστά υπάρχει ένας γολγοθάς. Την πρώτη γεύση θα την πάρουμε από τη μαζικότητα, από τη συμμετοχή. Τα άλλα θα ακολουθήσουν.