Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ολοκλήρωσε την επίσκεψή της στην Λαμπεντούζα. Στην συνέντευξη Τύπου πριν αναχωρήσει από το νησί, πρότεινε ένα σχέδιο δέκα σημείων για την αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης.
Στο σχέδιο προβλέπεται η καλύτερη καταγραφή των αφίξεων με την βοήθεια της Frontex και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας για το ‘Ασυλο, η παροχή μεγαλύτερης στήριξης για την μεταφορά των μεταναστών εκτός Ιταλίας, χάρη και στην αλληλεγγύη των άλλων κρατών μελών, αλλά και η αρωγή της Frontex για τους επαναπατρισμούς όσων δεν δικαιούνται να μείνουν στην Ευρώπη. «Θα ζητήσω από τον αντιπρόεδρο Μαργαρίτη Σχοινά να διαπραγματευτεί με τις χώρες προέλευσης για την διευκόλυνση της διαδικασίας αυτής», είπε η πρόεδρος της Κομισιόν.
Ακολουθεί το σχέδιο, όπως αναπτύσσεται σε ανακοίνωση που δόθηκε στη δημοσιότητα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
Ενίσχυση της υποστήριξης που προσφέρουν στην Ιταλία ο Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (EUAA) και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex) για τη διαχείριση του αυξημένου αριθμού μεταναστών και εξασφάλιση της καταγραφής των αφίξεων, της λήψης ψηφιακών δακτυλικών αποτυπωμάτων, των συνεντεύξεων και του προσανατολισμού των μεταναστών προς τις αρμόδιες αρχές.
Υποστήριξη της μεταφοράς ανθρώπων από τη Λαμπεντούζα, μεταξύ άλλων και προς άλλα κράτη μέλη, με τη χρήση του εθελοντικού μηχανισμού αλληλεγγύης και με ιδιαίτερη προσοχή στους μη συνοδευόμενους ανηλίκους και στις γυναίκες.
Αύξηση του αριθμού των επαναπατρισμών με νέα και συντονισμένη δράση στις κύριες χώρες προέλευσης των νεοαφιχθέντων, δηλαδή τη Γουινέα, την Ακτή Ελεφαντοστού, τη Σενεγάλη και την Μπουρκίνα Φάσο, ώστε να βελτιωθεί η συνεργασία και να διευκολυνθούν οι επιστροφές· επίσης αύξηση της υποστήριξης του Frontex, κυρίως σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση, αλλά και την ενίσχυση των δυνατοτήτων του, ώστε να εξασφαλισθεί η ταχεία πραγματοποίηση των επαναπατρισμών.
Υποστήριξη της πρόληψης των αναχωρήσεων με τη δημιουργία επιχειρησιακών συμπράξεων εναντίον των δικτύων (της παράνομης μετανάστευσης) με τις χώρες προέλευσης και τράνζιτ. Αυτό περιλαμβάνει τη δυνατότητα για μια συμφωνία εργασίας ανάμεσα στην Τυνησία και τον Frontex, καθώς και μια δύναμη συντονισμού στους κόλπους της Europol για να επικεντρωθεί στη μάχη εναντίον των δικτύων κατά μήκος της μεταναστευτικής οδού προς την Τυνησία και με κατεύθυνση τη Λαμπεντούζα.
Ενίσχυση της επιτήρησης των συνόρων στη θάλασσα και της αεροπορικής επιτήρησης, κυρίως μέσω του Frontex, και μελέτη των δυνατοτήτων να επεκταθούν οι ναυτικές αποστολές στη Μεσόγειο. Εξάλλου θα επιταχύνουμε την προμήθεια εξοπλισμού και θα ενισχύσουμε την εκπαίδευση της τυνησιακής ακτοφυλακής και άλλων αρχών. Λήψη μέτρων για τον περιορισμό της χρήσης πλοίων που δεν είναι αξιόπλοα και δράση κατά των αλυσίδων εφοδιασμού και επιμελητείας των διακινητών· επίσης πρέπει να ληφθούν μέτρα για να τίθενται εκτός λειτουργίας τα πλοία και τα φουσκωτά που κατάσχονται.
Αύξηση της υποστήριξης που προσφέρεται από την EUAA για την εφαρμογή γρήγορων διαδικασιών στα σύνορα και για την επιτάχυνση διαδικασιών, περιλαμβανομένων της χρήσης της έννοιας της ασφαλούς χώρας προέλευσης, της απόρριψης προδήλως αβάσιμων αιτημάτων, της ανακοίνωσης απαγορεύσεων εισόδου και της καταγραφής τους στο σύστημα πληροφοριών Σένγκεν (SIS). Εντατικοποίηση των εκστρατειών ευαισθητοποίησης και επικονωνίας για να αποθαρρυνθούν αυτοί που θέλουν να διαπλεύσουν τη Μεσόγειο, ενώ παράλληλα θα συνεχιστούν οι προτάσεις εναλλακτικών επιλογών όπως η ανθρωπιστική είσοδος και οι νόμιμες οδοί (εισόδου στον ευρωπαϊκό χώρο).
Εντατικοποίηση της συνεργασίας με την Ύπατη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες και με το Διεθνή Μεταναστευτικό Οργανισμό για να υιοθετηθεί μια συνολική προσέγγιση βασισμένη στα δρομολόγοια για να εξασφαλισθεί η προστασία κατά μήκος του δρομολογίου και να αυξηθούν οι εθελοντικοί επαναπατρισμοί από τις χώρες τράνζιτ.
Να τεθεί σε εφαρμογή το πρωτόκολλο συμφωνιών Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τυνησίας (σ.σ.: έχει στόχο να μειωθούν οι αφίξεις μεταναστών στη χώρα αυτή, από την οποία αποπλέει η τεράστια πλειονότητα αυτών που φθάνουν στη Λαμπεντούζα, και προβλέπει βοήθεια εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ γι’ αυτή τη βορειοαφρικανική χώρα). Επίσης να δοθεί προτεραιότητα στις ενέργειες που έχουν άμεσο αντίκτυπο στη βελτίωση της σημερινής κατάστασης και να επιταχυνθεί η σύναψη συμβόλαιων για νέα προγράμματα στο πλαίσιο αυτό.
Παράλληλα, η Φον ντερ Λάιεν δεσμεύθηκε να αυξηθούν οι προσπάθειες για την καταπολέμηση των διακινητών και με στενότερη συνεργασία με την Τυνησία, αλλά και να βελτιωθεί η θαλάσσια και από αέρος επιτήρηση από την Frontex «εξερευνώντας τις δυνατότητες επέκτασης σε ό,τι αφορά τις παρούσες ναυτικές αποστολές και, αν είναι ανάγκη, να εξετασθεί το ενδεχόμενο δημιουργίας άλλων».
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τόνισε ότι θα πρέπει να καταστρέφονται όλα τα πλεούμενα που χρησιμοποιούν οι διακινητές ανθρώπων και ότι η ΕΕ θα πρέπει να στηρίξει την Ιταλία στις διαδικασίες παροχής ασύλου.
Τέλος, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τάχθηκε υπέρ της αύξησης των αναγκαίων διαδικασιών για τους εθελοντικούς επαναπατρισμούς των παράτυπων μεταναστών και δεσμεύθηκε ότι η Ευρώπη θα επιταχύνει τις διαδικασίες συνεργασίας με την Τυνησία, με στόχο να αποδεσμευθεί από την ΕΕ η οικονομική στήριξη προς τη βορειοαφρικανική αυτή χώρα.
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι υπογράμμισε από την πλευρά της ότι θα θέσει το μεταναστευτικό και το προσφυγικό στην επόμενη σύνοδο της ΕΕ και υπογράμμισε ότι «χρειάζεται να ξαναρχίσουμε, σε ό,τι αφορά μια ναυτική αποστολή της Ευρώπης, από το δεύτερο και τρίτο σκέλος της αποστολής Sophia, που δεν εφαρμόστηκαν ποτέ».