Η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν κάτω από νέα δεδομένα

Ο Πρωθυπουργός πηγαίνει στη Νέα Υόρκη, όπου θα έχει και νέα συνάντηση με τον πρόεδρο Ερντογάν, βαθιά προβληματισμένος από τις πλημμύρες του θεσσαλικού κάμπου. Ή με την τραγική εμπειρία των φονικών φυσικών καταστροφών των προηγούμενων μηνών ως συνέπειας της κλιματικής κατάρρευσης. Και με τη συνειδητοποίηση ότι η Τουρκία μπορεί να είναι μείζων απειλή ασφάλειας αλλά τελικά πολύ μεγαλύτερη άμεση και καταστροφική απειλή – πόλεμος είναι η κλιματική κρίση για την Ελλάδα καθώς είμαστε η πιο ισχυρά εκτεθειμένη ευρωπαϊκή χώρα σ’ αυτή.

Για να προσαρμοσθεί η χώρα στη νέα αυτή οδυνηρή πραγματικότητα, που χρόνο με τον χρόνο θα γίνεται ακόμη οξύτερη, θωρακισθεί, ενισχύσει την ανθεκτικότητά της, χρειάζεται πόρους, όπως χρειάζεται και να ορίσει μια νέα πιο συμπεριληπτική έννοια ασφάλειας, απειλών και κινδύνων. Αυτό πρακτικά σημαίνει α) τη θεσμική αξιοποίηση των Ενόπλων Δυνάμεων – παρά το κλασικό στρατιωτικό δόγμα – για την αντιμετώπιση των εσωτερικών απειλών, κινδύνων, φυσικών καταστροφών που προκαλούνται από την κλιματική κατάρρευση, β) ότι δεν μπορεί να συνεχίσει να δαπανά το υψηλότερο ποσοστό απ’ όλες τις χώρες του ΝΑΤΟ σε στρατιωτικές δαπάνες (3,86% ΑΕΠ) για την αντιμετώπιση μιας δυνητικά επιλύσιμης εξωτερικής απειλής, επιλύσιμης μέσα από μια ορθολογική προσέγγιση που αγνοεί τις εθνικιστικές κραυγές για ενδοτισμούς και άλλα φαιδρά όλων των απαίδευτων γύρω από διεθνείς διαπραγματεύσεις. Η ίδια λογική ισχύει περίπου και για την Τουρκία (σεισμοί, άλλες καταστροφές κ.λπ.).

Έτσι, σε σύγκριση με τις συνομιλίες του Βίλνιους τον περασμένο Ιούλιο, τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο πρόεδρος Ερντογάν έχουν ισχυρότερο κίνητρο να επιδιώξουν ταχύτερη εξομάλυνση και επίλυση του προβλήματος. Και οι δύο χώρες χρειάζονται άλλα μέσα πόρων, δομές, υποδομές, ασφάλεια και προστασία (και πολύπλευρη συνεργασία, όπως η πολιτική προστασία).

Η ΕΕ αποτελούσε πάντα πηγή πόρων και αλληλεγγύης για την Ελλάδα. Αλλά ούτε η ΕΕ έχει απεριόριστες δυνατότητες. Πόσο μάλλον τώρα που παρέχει στην Ουκρανία τεράστια χρηματικά ποσά για να αντιμετωπίσει τη βίαιη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας και να γίνει οικονομικά ανεξάρτητη. Επιπλέον, με την επικείμενη διεύρυνση της ΕΕ (προς τα Δυτικά Βαλκάνια, την Ουκρανία και αλλού), οι καθαρές δαπάνες της Ελλάδας από την ΕΕ είτε θα συρρικνωθούν είτε θα μηδενιστούν τελείως (η Ελλάδα θα γίνει “καθαρός πληρωτής”).

Ενώ από την άλλη μεριά η Τουρκία θα επιδιώκει την πυρηνικοποίησή της – απόκτηση σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Ολα αυτά επιβάλλουν την ορθολογικώς γρήγορη διευθέτηση των ελληνοτουρκικών προβλημάτων για, μεταξύ άλλων, την εξοικονόμηση των εθνικών πόρων που συνεπάγονται αλλά και την αποτροπή ακόμη δυσκολότερων διαπραγματευτικών εξισώσεων. Οι κίνδυνοι ελλοχεύουν.