Τη μεταφορά πετρελαίου, πιθανόν ρωσικού, μεταξύ δύο γερασμένων τάνκερ στα ανοικτά των νότιων ακτών της Πελοποννήσου, εντοπίστηκε την περασμένη εβδομάδα, όπως μεταδίδει το Bloomberg, σημειώνοντας ότι βάσει των δορυφορικών συστημάτων καταγραφής αυτό δεν συνέβη ποτέ.
Το περιστατικό φέρνει στη δημοσιότητα το αμερικανικό ειδησεογραφικό δίκτυο σημειώνοντας ότι η απόκλιση μεταξύ πραγματικών και ηλεκτρονικών τοποθεσιών, βάσει του ηλεκτρονικού συστήματος των πλοίων που έδειχνε ότι βρίσκονταν σε απόσταση πάνω από τέσσερα μίλια, δεν ήταν σφάλμα, αλλά μια σκόπιμη παρέμβαση στα συστήματα εντοπισμού, μέρος του σχεδίου για να συνεχίσει να ρέει το ρωσικό πετρέλαιο στις διεθνείς αγορές παρά τις κυρώσεις, συχνά σε τιμές υψηλότερες από ό,τι θα ήθελαν οι δυτικές χώρες.
Η πρακτική του να δίνουν ψεύτικες συντεταγμένες στο αυτόματο σύστημα εντοπισμού, το AIS, ονομάζεται «spoofing». Σύμφωνα με το Bloomberg «θολώνει» το σήμα για το από πού έρχονται τα φορτία και έτσι καθησυχάζει τους νευρικούς αγοραστές, οι οποίοι θέλουν να κρύψουν τις συναλλαγές τους με τη Ρωσία.
Το 240 μέτρων Turba ήταν ένα από τα τάνκερ που εντοπίστηκε από το Bloomberg στα ανοικτά της Πελοποννήσου, στις 19 Σεπτεμβρίου. Κατασκευασμένο πριν από 26 χρόνια, θα έπρεπε κανονικά να έχει γίνει σκραπ έως τώρα. Όμως, το πλοίο έχει εξελιχθεί σε ένα ισχυρό σύμβολο των προσπαθειών της Ρωσίας να διατηρήσει το εμπόριο πετρελαίου της.
Οι αρχές είχαν στοχοποιήσει το Turba από τον Μάιο, λόγω της μεγάλης ηλικίας του, του φτωχού ιστορικού ελέγχων του, του μυστηριώδους ιδιοκτησιακού καθεστώτος του και του γεγονότος ότι πλέει με σημαία του Καμερούν, μιας χώρας που έχει μπει σε μαύρη λίστα από τον διεθνή οργανισμό που προωθεί την ασφαλή ναυτιλία.
Μετά τις κυρώσεις της G7, η Ρωσία έχτισε έναν τεράστιο στόλο από «σκιώδη δεξαμενόπλοια», τα οποία συνήθως είναι παλιά πλοία, σαν το Turba. Οι περιορισμοί απαγορεύουν στα μέλη της Ε.Ε. να αγοράσουν ρωσικό πετρέλαιο αλλά και στις ευρωπαϊκές εταιρείες (ασφαλιστικές και ναυτιλιακές) να βοηθήσουν στη μεταφορά του. Αλλά όταν αυτά τα πλοία βρίσκονται σε διεθνή ύδατα – όπως στα ανοικτά των ακτών της Ελλάδας – τα περιθώρια για έλεγχο της δραστηριότητας αυτής μειώνονται, όπως σημειώνει το Bloomberg.
Οι εκτιμήσεις ποικίλλουν, αλλά τουλάχιστον το ήμισυ του ρωσικού πετρελαίου πιστεύεται ότι ρέει μέσω δεξαμενόπλοιων σκιώδους στόλου όπως το Turba.
Το spoofing είναι μια γνωστή πρακτική για φορτία πετρελαίου τα οποία κάποιοι θέλουν να κρύψουν. Εφαρμόζεται με ένα μηχάνημα, το οποίο δίνει ένα ψεύτικο στίγμα, την ώρα που το πλήρωμα κλείνει τον πραγματικό μεταδότη του πλοίου.
Αν και αποδοκιμάζεται από τις Ρυθμιστικές Αρχές και δεν επιτρέπεται στα ευρωπαϊκά λιμάνια να το κάνουν, είναι νόμιμη στα διεθνή ύδατα και οι εταιρείες προσφέρουν την υπηρεσία ανοιχτά στο Διαδίκτυο.
Το Bloomberg διαπίστωσε ότι το Turba ήταν σχεδόν κολλητά με το Simba, ένα άλλο παλιό τάνκερ, στον Λακωνικό Κόλπο, την ώρα που το σήμα των πλοίων έδειχνε απόσταση μιλίων, σύμφωνα με την παρακολούθηση που πραγματοποιήθηκε από γνωστά συστήματα παρακολούθησης.
Το Simba είχε συλλέξει καύσιμα ρωσικής προέλευσης από άλλο σκάφος στα ανοικτά των ακτών της Ρουμανίας νωρίτερα αυτόν τον μήνα, σύμφωνα με δορυφορικές εικόνες που συγκεντρώθηκαν και επιθεωρήθηκαν από το TankerTrackers.com. Στη συνέχεια έπλευσε μέσω του Βοσπόρου για το ραντεβού του με το Turba.
«Αυτού του είδους η θολή μεταφορά, τόσο κοντά στις ευρωπαϊκές ακτές, μαρτυρά ότι η οικονομική συναλλαγή για το φορτίο είναι πάνω από το πλαφόν της τιμής», είπε στο Bloomberg ο Samir Madani, συνιδρυτής της TankerTrackers.com.
«Ο Λακωνικός Κόλπος, περίπου 110 μίλια νοτιοδυτικά της Αθήνας, έχει αναδειχθεί σε σημαντικό ναυτιλιακό κέντρο για τη Μόσχα μετά τις κυρώσεις», σημειώνει το δημοσίευμα, προσθέτοντας ότι υπάρχουν και άλλα τέτοια σημεία, όπως στην ισπανική πόλη Ceuta, στις ακτές του Μαρόκου.
Σημειώνει δε ότι στις ελληνικές εταιρείες δεν επιτρέπεται να παρέχουν υπηρεσίες που βοηθούν στην μεταφορά ρωσικού πετρελαίου, οι τοπικές αρχές δεν έχουν την εξουσία να ελέγξουν τη δραστηριότητα στον Λακωνικό Κόλπο, καθώς οι κινήσεις των φορτίων γίνονται σε διεθνή ύδατα.