O Άνταμ είναι μπαρίστας. Από το πρωί μέχρι το βράδυ φτιάχνει καπουτσίνο και εσπρέσο στο καφέ Botbar στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης. Δεν κάνει διαλείμματα, ούτε διακοπές. Δεν ξέρει τι σημαίνει μισθός. Κάποιες φορές χορεύει το τραγούδι YMCA, τεράστια ντίσκο επιτυχία των Village People από την δεκαετία του ΄70.
Ο Άνταμ είναι η πρώτη ρομποτική καφετιέρα στην ανατολική ακτή των ΗΠΑ. Οι Νεοϋορκέζοι ωστόσο δεν δείχνουν να ενδιαφέρονται για το ρομπότ. Με άλλα λόγια, δεν σχηματίζονται ουρές μπροστά στο καφέ Botbar στη συνοικία Γκρίνποϊντ του Μπρούκλιν. Ο ιδιοκτήτης του καφέ Σάνι Λαμ θεωρεί ότι ο Άνταμ είναι σε θέση να συμβάλλει, έτσι ώστε οι εργαζόμενοι του καφέ να έχουν περισσότερο χρόνο για να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στους πελάτες. Γνωρίζει ωστόσο ότι θα χρειαστεί ακόμα χρόνος για να πειστούν οι πελάτες για την αξία ενός ρομπότ-μπαρίστα.
“Αποδέχονται οι πελάτες ένα ρομπότ αντί για έναν πραγματικό μπαρίστα;” Αυτό είναι το καθοριστικό ερώτημα, λέει ο Σάνι Λαμ. Κάποιοι πελάτες δείχνουν ενδιαφέρον, άλλοι πάλι τρομάζουν όταν βλέπουν το ρομπότ στον πάγκο. “Η ιδέα να μου φτιάχνει ένα ρομπότ τον καφέ είναι αποκρουστική”, δηλώνει μια Νεοϋορκέζα, η οποία αγοράζει το αγαπημένο της ρόφημα σε διπλανό καφέ. Λέει ότι η προσωπική επαφή την κάνει να πηγαίνει στο καφέ της γειτονιάς και ότι έχει συμπαθήσει πολύ τις σερβιτόρες εκεί. Είναι ωραίο συναίσθημα να διατηρείς μια σχέση μαζί τους. Δεν μπορείς να δημιουργήσεις σχέση με ένα ρομπότ”, τονίζει.
Πρόδρομος αυτοματοποίησης στον κλάδο της εστίασης
Πολλοί σκέπτονται παρόμοια όταν βλέπουν να χρησιμοποιούνται μηχανές εκεί όπου η ανθρώπινη επαφή είναι καθοριστική, όπως για παράδειγμα στην γαστρονομία, την εκπαίδευση ή την φροντίδα. Ο μπαρίστας Άνταμ είναι στην ουσία ένα πείραμα της εταιρείας Richtech Robotic. Είναι αμφίβολο αν τα ρομπότ καθιερωθούν ποτέ στα καφέ της Νέας Υόρκης.
Το ρομπότ δεν είναι καλύτερο από τους ανθρώπινους συναδέλφους του. Αντιθέτως: Προς το παρόν η παραγγελία του καφέ είναι πιο…περίπλοκη. Ο πελάτης πρέπει να επιλέξει τον καφέ σε μια οθόνη αφής. Δεν έχει τη δυνατότητα να πει στον Άνταμ τι καφέ θέλει. Και όταν οι πελάτες ερωτώνται τι θα προτιμούσαν, καφέ από το ρομπότ ή να δουν το ρομπότ να χορεύει το YMCA η απάντηση είναι η αναμενόμενη. Ο Άνταμ θα μπορούσε ωστόσο να είναι ένας λίγο αδέξιος πρόδρομος της αυτοματοποίησης στον κλάδο της εστίασης, όπου στο μέλλον απλές εργασίες θα γίνονται από μηχανές αυξάνοντας την παραγωγικότητα της επιχείρησης.
Στις ΗΠΑ όλο και περισσότερα καταστήματα πειραματίζονται με ρομπότ. Το εστιατόριο Spyce στη Βοστώνη σερβίρει ρύζι που έχει ετοιμαστεί από μηχανές. Στο Σαν Φρανσίσκο τα σάντουιτς βγαίνουν από μια αυτοματοποιημένη “γραμμή παραγωγής” μπέργκερ, ενώ σε έναν μπαρ κρουαζιερόπλοιου της Royal Caribbean ρομπότ ετοιμάζουν κοκτέιλ για τους επιβαίνοντες. Στο αεροδρόμιο του Σαν Φρανσίσκο υπάρχει επίσης ένα ρομπότ-μπαρίστας.
Ο Άνταμ δεν είναι έτοιμος για το Μανχάταν
Ίσως η καθιέρωση ρομπότ να μην έρθει ποτέ στον κλάδο της εστίασης. Σε πρόσφατη μελέτη σχετικά με το θέμα, ο ψυχολόγος Τσαλτς Σπένς από την Οξφόρδη γράφει: “Ενώ οι ρομποτικοί μπάρμαν και σεφ βασίζονται σε μια καινοτόμο τεχνολογία και έχουν πειραματική αξία, απουσιάζει ένα οικονομικό επιχείρημα υπέρ της υιοθέτησής τους στην εστίαση”. Μέχρι στιγμής, προσθέτει, υπάρχουν “ελάχιστες ενδείξεις” ότι η αυτοματοποίηση θα γίνει κάποτε αναπόσπαστο μέρος της εστίασης.
Ο Σάνι Λαμ είναι ωστόσο πεπεισμένος ότι κάποια μέρα τα ρομπότ θα καθιερωθούν. Παραδέχεται όμως ότι ο Άνταμ δεν συνεργάζεται ομαλά με τα υπόλοιπα μηχανήματα στο καφέ. Λόγω των παιδικών ασθενειών, προσθέτει, προτίμησε να ξεκινήσει το πείραμα με τον Άνταμ από μια ήσυχη περιοχή του Μπρούκλιν. Φαίνεται ότι “το ρομπότ δεν είναι ακόμα έτοιμο για το Μανχάταν…”
Πηγή: Deutsche Welle, Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος