Νέος γύρος έντασης στις σχέσεις Κοσσυφοπεδίου και Σερβίας σημειώνεται τις τελευταίες ημέρες, γεγονός που προκαλεί την παρέμβαση των Ηνωμένων Πολιτειών, μια μόλις ημέρα μετά τις καταγγελίες της προέδρου του Κοσόβου.
Η παρέμβαση των ΗΠΑ
Συγκεκριμένα, οι Ηνωμένες Πολιτείες “καλούν τη Σερβία να αποσύρει τα στρατεύματα” που έχουν συγκεντρωθεί στα σύνορα με το Κόσοβο, δήλωσε εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, ανακοινώνοντας μια ενίσχυση της παρουσίας της δύναμης του ΝΑΤΟ στο Κόσοβο.
“Βλέπουμε μια σημαντική σερβική στρατιωτική ανάπτυξη κατά μήκος των συνόρων με το Κόσοβο”, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης “άνευ προηγουμένου” πυροβολικού, αρμάτων μάχης και μονάδων πεζικού, δήλωσε ο Τζον Κίρμπι, εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας.
Δεν θέλησε να αναφερθεί στον κίνδυνο μιας ενδεχόμενης εισβολής στο Κόσοβο, του οποίου την ανεξαρτησία δεν αναγνωρίζει η Σερβία, και το οποίο μαστίζεται από πολύ ζωηρές εντάσεις εδώ και μέρες.
Ο Κίρμπι υπογράμμισε ότι “λόγω των πρόσφατων εξελίξεων η KFOR”, η δύναμη που έχει αναπτυχθεί από το ΝΑΤΟ σε αυτή την πρώην σερβική επαρχία, “θα αυξήσει την παρουσία της” στο βόρειο τμήμα του εδάφους.
Δεν ήταν σε θέση να πει εάν πρόκειται μόνο για μια αναδιάταξη των στρατευμάτων της KFOR προς το βόρειο Κόσοβο ή μιας σαφή αύξηση του αριθμού των στρατιωτών που έχουν αναπτυχθεί από τη δύναμη αυτή.
Ο Κίρμπι δήλωσε επίσης ότι ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Άντονι Μπλίνκεν τηλεφώνησε σήμερα στον Σέρβο πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς για να του εκφράσει την “ανησυχία” των ΗΠΑ και να “υπογραμμίσει την ανάγκη για άμεσο περιορισμό των εντάσεων αμέσως και για την επιστροφή στον διάλογο”.
Ο Αμερικανός σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Τζέικ Σάλιβαν συνομίλησε με τον πρωθυπουργό του Κοσόβου ‘Αλμπιν Κούρτι.
Οι καταγγελίες του Κοσσυφοπεδίου
Της αμερικανικής παρέμβασης προηγήθηκαν οι καταγγελίες του Κοσυφοπεδίου.
Η πρόεδρος του Κοσόβου Βιόσα Οσμάνι, κατηγόρησε τη Σερβία και τον πρόεδρό της Αλεξάντερ Βούτσιτς, ότι βρίσκονται πίσω από τις αιματηρές επιθέσεις της Κυριακής στο βόρειο Κόσοβο, στο χειρότερο ξέσπασμα βίας στην περιοχή τα τελευταία χρόνια.
Σύμφωνα με την Πρίστινα, την περασμένη Κυριακή (24/09), ένας Κοσοβάρος αστυνομικός σκοτώθηκε και άλλος ένας τραυματίστηκε από πυροβολισμούς ενώ περιπολούσαν κοντά στα σύνορα με τη Σερβία. Αργότερα μέσα στην ημέρα περίπου 30 βαριά οπλισμένοι Σέρβοι ταμπουρώθηκαν σε ένα μοναστήρι στο χωριό Μπάνισκο.
Από τις συμπλοκές με την αστυνομία σκοτώθηκαν τρεις από τους Σέρβους.
Η Πρίστινα κατήγγειλε ένα «οργανωμένο έγκλημα που στηρίζεται από αξιωματούχους στο Βελιγράδι» με το Βελιγράδι να απαντά για «ψέματα» του Κοσόβου.
Τα γεγονότα προκάλεσαν διεθνή ανησυχία και αντιδράσεις για τη σταθερότητα στην περιοχή.
«Το Κόσοβο βρίσκεται υπό επίθεση», είπε η Οσμάνι στο Reuters σε συνέντευξη που έδωσε σήμερα στο γραφείο της.
«Η ομάδα (ενόπλων) απλώς εφάρμοσε και ακολούθησε τις προθέσεις και τα κίνητρα της Σερβίας ως χώρας και του Βούτσιτς ως ηγέτη αυτής», τόνισε, αναφερόμενη στα γεγονότα της Κυριακής.
Το Βελιγράδι και ο Βούτσιτς αρνήθηκαν τις κατηγορίες για εμπλοκή στις επιθέσεις. Καμία οργάνωση δεν έχει αναλάβει την ευθύνη, και δεν έχουν αποσαφηνιστεί τα κίνητρα των ενόπλων.
“Μοντέλο Κριμαίας”
Η Σερβία, η οποία δεν έχει αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της πρώην επαρχίας της, κατηγορεί το Κόσοβο για κλιμάκωση της βίας με κακομεταχείριση των Σέρβων κατοίκων, μια κατηγορία που η Πρίστινα αρνείται.
Η Οσμάνι τόνισε ότι η Σερβία εξακολουθεί να έχει εδαφικές αξιώσεις έναντι του Κοσόβου και δρα με στόχο να πετύχει ένα «μοντέλο Κριμαίας» δημιουργώντας εντάσεις στο βόρειο τμήμα του Κοσόβου όπου περίπου 50.000 Σέρβοι εξακολουθούν να θεωρούν το Βελιγράδι ως πρωτεύουσά τους και απορρίπτουν την εξουσία της Πρίστινας.
«Αυτό που θα έλεγα στον πρόεδρο Βούτσιτς είναι να σταματήσει να ανακατεύεται με το Κόσοβο. Το Κόσοβο θα υπερασπιστεί την ελευθερία του, την ανεξαρτησία του και την κυριαρχία του με οποιοδήποτε τίμημα», διεμήνυσε η Οσμάνι.
Και πρόσθεσε: «Προσπαθούν να εφαρμόσουν ένα μοντέλο της Κριμαίας στη Δημοκρατία του Κοσσυφοπεδίου, αλλά δεν θα επιτρέψουμ αυτό να συμβεί. Θα υπερασπιστούμε κάθε σπιθαμή εδάφους του Κοσόβου».
Η Ρωσία κατέλαβε και προσάρτησε την ουκρανική Κριμαία το 2014 και οι αρχές του Κοσόβου εκφράζουν φόβους ότι η Σερβία ενδέχεται να προβεί σε παρόμοια κίνηση για το βόρειο τμήμα του Κοσόβου.
Η κυβέρνηση του Κοσόβου στην εκδοχή της για τα γεγονότα της Κυριακής, ανέφερε ότι έχει στοιχεία που δείχνουν ότι η ομάδα που επιτέθηκε εκπαιδεύτηκε, οπλίστηκε και έλαβε και άλλη υποστήριξη από την κυβέρνηση του Βελιγραδίου και τις σερβικές υπηρεσίες ασφαλείας.
Η πρόεδρος του Κοσόβου είπε ότι παρόμοιες επιθέσεις ενδέχεται να επαναληφθούν ξανά στο κοντινό μέλλον και ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα να κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να σταματήσει η Σερβία να υποστηρίζει τέτοιες ομάδες.
«Ανησυχώ ιδιαίτερα ότι τέτοιες επιθέσεις, ακόμη και μεγαλύτερες, μπορεί να συμβούν στο μέλλον αν η Σερβία δεν καταδικαστεί, πρώτα απ’ ‘όλα για αυτήν την τρομοκρατική επιθετική ενέργεια», είπε.
Πρίστινα και Βελιγράδι βρίσκονται σε συνομιλίες για περισσότερο από μια δεκαετία για την εξομάλυνση των σχέσεών τους, υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στις αρχές του έτους κατέληξαν σε μια συμφωνία που πρότεινε η ΕΕ, αλλά έκτοτε δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν για τον τρόπο εφαρμογής της συμφωνίας αυτής.
Η Οσμάνι είπε ότι οι συνομιλίες μεταξύ των δύο δεν μπορούν να συνεχιστούν όπως πριν.
«Σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε πλέον να συνεχίσουμε να μην έγινε τίποτε», είπε.
«Είμαστε θύματα επίθεσης από τη Σερβία και όλοι θα πρέπει να την αντιμετωπίζουν ως τέτοια, επίσης στην προσέγγισή τους προς τη Σερβία από εδώ και στο εξής», συμπλήρωσε.
Τρεις άνδρες έχουν μέχρι στιγμής κατηγορηθεί για συμμετοχή στην επίθεση της Κυριακής.