Ερντογάν: Γιατί οργίστηκε με την Ε.Ε.;

Oι σκληροί όροι της Ευρωβουλής για αναβάθμιση της τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας εξοργίζουν τον Ερντογάν.

Ειδικότερα, ο Ερντογάν έγινε κυριολεκτικά «τούρκος» με την Απόφαση της Ευρωβουλής να «ρίξει πόρτα» στην τουρκική ένταξη στην ΕΕ τονίζοντας στις 16 Σεπτεμβρίου 2023 ότι «μπορεί να χωρίσουν οι δρόμοι μας με την ΕΕ».

Μάλιστα ο σουλτάνος κλιμακώνοντας τις απειλές του δήλωσε: «Πιστεύω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να κόψει δεσμούς με την Τουρκία. Αυτήν την περίοδο, που η Ευρώπη κινείται με στόχο την απομάκρυνση από την Τουρκία, εμείς θα κάνουμε τις δικές μας εκτιμήσεις σε σχέση με αυτές τις εξελίξεις. Αφού τα δούμε όλα αυτά μπορεί και να χωρίσουν οι δρόμοι μας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, αν αυτό κριθεί απαραίτητο».

Αμέσως μετά ο τουρκικός τύπος άρχισε να μιλά για «Turexit» κατά το «Brexit» λες και η Τουρκία να ήταν μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στη συνέχεια ο σουλτάνος επανήλθε στις 26 Σεπτεμβρίου 2023 απειλώντας αυτή τη φορά τις ΗΠΑ σε σχέση με την σουηδική ένταξη στο ΝΑΤΟ απαιτώντας την άμεση διασύνδεση της σουηδικής ένταξης με την πώληση των αμερικανικών F-16 στην Τουρκία. Και όλα αυτά αφού παριστάνοντας τον διαλλακτικό είχε ήδη καταφέρει με τις ευχές του Μπάιντεν να δρομολογηθεί και δεύτερο δάνειο ύψους  18 δις δολαρίων από την Παγκόσμια Τράπεζα (World Bank), πέραν βέβαια του πρώτου δανείου της Τράπεζας αυτής προς την Άγκυρα ύψους 17 δις δολαρίων.

Και καθώς ο Ερντογάν φαίνεται ότι πήρε φόρα προχώρησε χθες Κυριακή 1η Οκτωβρίου 2023 και σε νέα επίθεση κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τον πιο επίσημο τρόπο, μιας και οι βολές του κατά των Βρυξελλών εκτοξεύθηκαν από το βήμα της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, όπου μίλησε κηρύσσοντας  την έναρξη της δεύτερης ετήσιας συνόδου της 28ηςκοινοβουλευτικής περιόδου.

Έτσι αφού δήλωσε εντελώς υποκριτικά ότι δήθεν η Τουρκία τήρησε τις υποσχέσεις που είχε δώσει στην ΕΕ,κατηγόρησε «την διοίκηση της ΕΕ» ότι αυτή δήθεν δεν τήρησε καμιά από τις δικές της υποσχέσεις. Ως εκ τούτου συνέχισε, η Άγκυρα «δεν πρόκειται να ανεχθεί νέες απαιτήσεις ή όρους  στη διαδικασία ένταξης της Τουρκίας» στην ΕΕ. Και έκλεισε επισημαίνοντας ότι «η Τουρκία δεν περιμένει πλέον τίποτα από την Ευρωπαϊκή Ένωση που μας έκανε να αναμένουμε στην πόρτα της 60 χρόνια».

Όμως η έκρηξη του Ερντογάν πέραν των άλλων οφείλεται και στο γεγονός ότι συνειδητοποίησε ότι ακόμη και στο υποτιθέμενο πιο εύκολο πεδίο, αυτό της οικονομικής συνεργασίας ΕΕ-Τουρκίας, τα πράγματα δεν πηγαίνουν τόσο ομαλά όσο τα φανταζόταν ο ίδιος.

Και αυτό γιατί στο Ψήφισμα-ράπισμα που υιοθέτησε η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την Τετάρτη 13 Σεπτεμβρίου 2023 το οποίο, όπως αναλύσαμε σε προγενέστερη αρθρογραφία μας, με ψήφους 434 υπέρ, 18 κατά και 152 αποχές «έριξε πόρτα» στην τουρκική ένταξη στην ΕΕ, πέραν των άλλων εμπεριέχονται και εξαιρετικά σκληροί όροι προκειμένου να προχωρήσει η αναβάθμιση της τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας.

Μάλιστα η Ευρωβουλή κινείται σε άλλο μήκος κύματος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο ζήτημα αυτό. Έτσι κατά την επίσκεψή του στην Άγκυρα στις  6 Σεπτεμβρίου 2023 ο Επίτροπος Διεύρυνσης της ΕΕ Oliver Varhelyi  αφού υπέγραψε έκτακτη χρηματοδότηση της Τουρκίας για το προσφυγικό ύψους 781 εκατ. ευρώ, στη συνέχεια έδειξε ιδιαίτερα θετικός για την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και ιδίως για την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας.

Η αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας αναμένεται να συμβάλει  στην αύξηση του διμερούς εμπορίου ΕΕ-Τουρκίας που συνεχίζεται με ιδιαίτερα έντονους ρυθμούς και αναμένεται να ξεπεράσει τα επίπεδα του 2022, όταν η λειτουργία της τελωνειακής ένωσης οδήγησε τις συνολικές εμπορευματικές συναλλαγές ΕΕ-Τουρκίας στο ύψος των 198,1 δισ. ευρώ σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Από το παραπάνω ποσό, 98,6 δις ευρώ αντιπροσωπεύουν τις εξαγωγές της Τουρκίας στην ΕΕ εκ των οποίων 17,5 δις ευρώ προέρχονται από εξαγωγές κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, 17,3 δις ευρώ από εξοπλισμό μεταφορών, 16,8 δις ευρώ από κοινά μέταλλα και είδη και 15,8 δις ευρώ από μηχανήματα και συσκευές. Σύμφωνα δε με στοιχεία της Eurostat την μερίδα του λέοντος των τουρκικών εξαγωγών για το 2021 προς τις χώρες της ΕΕ κατείχε η Γερμανία με 14,9 δις ευρώ ακολουθούμενη από την Ιταλία με 9,8 δις ευρώ, την Ισπανία με 8 δις ευρώ και τη Γαλλία με 7,9 δις ευρώ.

Όμως προκειμένου να προχωρήσει η αναβάθμιση της τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας το παραπάνω Ψήφισμα της Ευρωβουλής  που έκανε δεκτή την Έκθεση του Ισπανού Ευρωβουλευτή  Nacho SÁNCHEZ AMOR απαιτεί συγκεκριμένες τουρκικές υποχωρήσεις σε σχέση με την Κύπρο μιας και η Άγκυρα απαγορεύει στα κυπριακά πλοία και αεροπλάνα να προσεγγίζουν τα τουρκικά λιμάνια και αεροδρόμια αντίστοιχα,.

Ειδικότερα  όπως επισημαίνεται στο Ψήφισμα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο «καλεί εκ νέου την Τουρκία να εκπληρώσει την υποχρέωσή της για πλήρη και χωρίς διακρίσεις εφαρμογή του πρόσθετου πρωτοκόλλου της Συμφωνίας της Άγκυρας έναντι όλων των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Τουρκία εξακολουθεί να μην έχει σημειώσει πρόοδο στην κατεύθυνση της εξομάλυνσης των σχέσεών της με την Κυπριακή Δημοκρατία· υπογραμμίζει το γεγονός ότι η συνεργασία παραμένει απαραίτητη σε τομείς όπως η δικαιοσύνη και οι εσωτερικές υποθέσεις, καθώς και το αεροπορικό δίκαιο και η επικοινωνία εναέριας κυκλοφορίας, με όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ συμπεριλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας· αποδοκιμάζει τη συνεχιζόμενη άρνηση της Τουρκίας να συμμορφωθεί με το αεροπορικό δίκαιο και την άρνησή της να επιτρέψει την πρόσβαση σκαφών υπό σημαία ενός κράτους μέλους στα στενά του Βοσπόρου και τον Ελλήσποντο» (Παράγραφος 34 Ψηφίσματος).

Στη συνέχεια το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αφού «επαναβεβαιώνει την υποστήριξή του για μια αναβαθμισμένη τελωνειακή ένωση με ευρύτερο, αμοιβαία επωφελές πεδίο εφαρμογής, που θα μπορούσε να περιλαμβάνει ευρύ φάσμα τομέων κοινού ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένων της ψηφιοποίησης και της ευθυγράμμισης με την Πράσινη Συμφωνία» επισημαίνει ότι κάτι τέτοιο εξαρτάται από αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις

Για τον λόγο αυτόν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο «επιμένει ότι ένας τέτοιος εκσυγχρονισμός θα πρέπει να υπόκειται σε αυστηρή αιρεσιμότητα σε σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, τον σεβασμό του διεθνούς δικαίου και τις σχέσεις καλής γειτονίας, και ότι μπορεί να εξεταστεί μόνο εφόσον η Τουρκία εφαρμόσει πλήρως το πρόσθετο πρωτόκολλο για την επέκταση της Συμφωνίας της Άγκυρας σε όλα τα κράτη μέλη χωρίς επιφυλάξεις και με τρόπο που δεν εισάγει διακρίσεις· τονίζει ότι αμφότερα τα μέρη πρέπει να έχουν πλήρη επίγνωση αυτής της δημοκρατικής αιρεσιμότητας από την αρχή σε οποιεσδήποτε διαπραγματεύσεις, διότι το Κοινοβούλιο δεν πρόκειται να εγκρίνει την τελική συμφωνία αν δεν σημειωθεί πρόοδος στον συγκεκριμένο τομέα· επισημαίνει με λύπη του ότι το πλήρες δυναμικό της τρέχουσας τελωνειακής ένωσης δεν θα επιτευχθεί έως ότου η Τουρκία εφαρμόσει στο ακέραιο και ουσιαστικά το πρόσθετο πρωτόκολλο έναντι όλων των κρατών μελών με τρόπο που δεν εισάγει διακρίσεις» (Παράγραφος 41 Ψηφίσματος).

Έτσι αν η Άγκυρα συνεχίσει τη γνωστή της τακτική να μην αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία και να απαγορεύει στα κυπριακά πλοία και αεροπλάνα να προσεγγίζουν τα τουρκικά λιμάνια και αεροδρόμια αντίστοιχα, τότε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενόψει μάλιστα και των επικείμενων ευρωεκλογών τον Ιούνιο του 2024 δεν θα διστάσει να βγάλει κόκκινη κάρτα στην αναβάθμιση της τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας.