Μαργαρίτης Σχοινάς: Νόμιμη μετανάστευση για κάλυψη κενών θέσεων εργασίας

Πακέτο νομοθετικών πρωτοβουλιών για τη νόμιμη μετανάστευση στην ΕΕ, που στόχο έχει να καλύψει τα κενά σε θέσεις εργασίας με δεξιότητες, σε συγκεκριμένους κλάδους της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, πρόκειται να παρουσιάσει στα μέσα Νοεμβρίου ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς, όπως ανακοίνωσε σήμερα, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στις εγκαταστάσεις του Κέντρου Καινοτομίας και Δεξιοτήτων (DACC) της Deloitte, στη Θεσσαλονίκη.

Με την ευκαιρία και του Ευρωπαϊκού Έτους Δεξιοτήτων, ο Επίτροπος Προώθησης του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής ανακοίνωσε ακόμα ότι την άνοιξη του 2024 πρόκειται να καταθέσει πρόταση για την καθιέρωση ευρωπαϊκού πανεπιστημιακού πτυχίου, με στόχο η Ευρώπη να καταστεί εκπαιδευτικός προορισμός. Στο πλαίσιο αυτό γνωστοποίησε ότι ήδη «χτίστηκαν» 60 συμμαχίες με περισσότερα από 500 ευρωπαϊκά πανεπιστήμια. Μάλιστα, διευκρίνισε ότι παρά τον ανταγωνισμό που όντως υπάρχει μεταξύ των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, η πρόταση για την καθιέρωση του πτυχίου έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τους πρυτάνεις. Τα πτυχία αυτά, που θα επιλέγονται εθελοντικά, θα απονέμονται έπειτα από παρακολούθηση των προγραμμάτων σπουδών με φυσική παρουσία -και όχι εξ αποστάσεως.

Η νόμιμη μετανάστευση

Αναλυτικότερα, ως προς την πρώτη από τις δύο πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει, ο κ.Σχοινάς επισήμανε ότι η νομοθεσία για τη νόμιμη μετανάστευση θα επιτρέψει στην ΕΕ να συνδέσει τις κενές θέσεις εργασίας σε τομείς αιχμής της ευρωπαϊκής αγοράς με την προσφορά -στις απαιτούμενες δεξιότητες και ειδικότητες- από χώρες όπως εκείνες της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Επισήμανε δε πως όποιος έρθει στην Ευρώπη δια αυτής της οδού, είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να σεβαστεί στις αρχές και τις αξίες, που διέπουν την ευρωπαϊκή κοινωνία, ενώ θα υπάρχει και σύστημα αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων.

«(Οι νέες νομοθετικές πρωτοβουλίες) δεν θα στοχεύουν στις υψηλής εξειδίκευσης δεξιότητες, καθώς για αυτές υπάρχει ήδη νομοθεσία, το blue card system» διευκρίνισε και ανέφερε ότι η μετανάστευση για εργασία θα αφορά κατα κύριο λόγο κλάδους όπως η γεωργία, οι υπηρεσίες υγείας, η πληροφορική, ο τουρισμός η φιλοξενία και η εστίαση».

Καθοριστικό ρόλο σε αυτή την αντιστοίχιση μεταξύ ζήτησης και προσφοράς συγκεκριμένων δεξιοτήτων μέσω της νόμιμης μετανάστευσης θα κληθεί να διαδραματίσει η ευρωπαϊκή βιομηχανία, ενώ η διαχείριση του προγράμματος δεν θα γίνεται από τις Βρυξέλλες, αλλά από κάθε κράτος-μέλος ξεχωριστά.

Ως προς το γιατί η πρωτοβουλία αυτή δεν εκκίνησε νωρίτερα, δεδομένου ιδίως ότι στην ΕΕ παρατηρείται ήδη έλλειμμα δεξιοτήτων, ο κ.Σχοινάς επισήμανε: «θέλαμε να ολοκληρωθεί πρώτα η διαπραγμάτευση για το Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου». Πρόσθεσε πως η ΕΕ διαθέτει πρωτοφανείς πόρους και από το Ταμείο Ανασυγκρότησης και Ανάκαμψης και το Κοινωνικό Ταμείο για θέματα δεξιοτήτων και επαγγελματικής κατάρτισης και βρίσκεται σε εξέλιξη κοσμογονία σε θέματα παροχής γνώσεων, δεξιοτήτων και επαγγελματικής κατάρτισης. Ανέφερε δε και το πρόγραμμα Erasmus, για το οποίο θα διατεθεί ώς το 2027 το ιστορικά υψηλό ποσό των 27 δισ. ευρώ.

Η πρόκληση της Τεχνητής Νοημοσύνης

Σε ερώτημα του ΑΠΕ-ΜΠΕ ως προς τι πράττει η ΕΕ ώστε η δημιουργική Τεχνητή Νοημοσύνη να λειτουργήσει συμπληρωματικά προς την ανθρώπινη εργασία και υποστηρικτικά ως προς την ανθρώπινη κοινωνία, αντί να υποκαταστήσει τον ρόλο του ανθρώπου, ο κ.Σχοινάς απάντησε: «(…)Στην Ευρώπη απαντάμε σε ερωτήσεις όπως αυτή. Στην Αμερική δεν θα απαντηθούν ποτέ και στην Κίνα δεν θα ερωτηθούν ποτέ. Υπάρχει ένας ευρωπαϊκός τρόπος (διαχείρισης αυτών των θεμάτων), τον οποίο δεν τον αποφασίζουμε στις Βρυξέλλες, αλλά η κοινωνία στην Ευρώπη τον επιβάλλει στους ρυθμιστές, ειδικά στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης (TN)».

Όπως είπε, η συζήτηση πρέπει να προχωρήσει πέρα από τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα TN, όπως το ChatGPT και να επεκταθεί στα πολλά θέματα που πιθανώς θα ανακύψουν σε έναν κόσμο, όπου θα είμαστε πλήρως διασυνδεδεμένοι, μέσω του Ίντερνετ των Πραγμάτων, και στον οποίο η τεχνολογία θα καθορίζει «πώς τρώμε, ζούμε, αγοράζουμε και ερωτευόμαστε και -αν δεν προσέξουμε- και πώς ψηφίζουμε».

Η πρόκληση για την Ευρώπη είναι, πρόσθεσε ο κ.Σχοινάς, να πετύχει «την ανθρωποκεντρική διαχείριση της ΤΝ είτε στην αρχή είτε στο τέλος της ακολουθίας των αλγορίθμων. Σε καμία περίπτωση όμως, δεν θα γίνει ανεκτό στην Ευρώπη ο έλεγχος των αλγοριθμων να αφεθεί στα χέρια των software engineers (μηχανικών λογισμικού). Ταυτόχρονα όμως, σε καμία περίπτωση οι ευρωπαϊκοί κανόνες δεν πρέπει να οδηγήσουν στην ερημοποίηση της Ευρώπης στην τεχνολογία, σε σχέση με την ΤΝ. Δεν πρέπει, επειδή θα είμαστε απαιτητικοί, να μην πατάει κανένας το πόδι του στην Ευρώπη για να κάνει ΤΝ και να πάνε όλοι στο Λονδίνο, τη Μαλαισία ή την Αμερική. Πιστεύω ότι μπορούμε να το καταφέρουμε, γιατί το καλό με την Ευρώπη είναι ότι η ρυθμιστικής παρέμβαση είναι τέτοια, που μπορεί να γίνει πρότυπο για το πώς μπορεί να λειτουργήσει όλο αυτό σωστά».