Γάζα: Η επίδραση του πολέμου στη Μέση Ανατολή και την παγκόσμια σκακιέρα

Εν αναμονή της χερσαίας επιχείρησης των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων, υπάρχουν ορισμένα μείζονα ερωτήματα που πρέπει να προσπαθήσει κανείς να απαντήσει για να αντιληφθεί πως διαμορφώνονται πλέον οι συνθήκες στη διένεξη Ισραήλ-Παλαιστινίων και τις πιθανές επιπτώσεις έξω από τη στενή Λωρίδα της Γάζας.

Η μαζική δολοφονία αμάχων από τη Χαμάς δεν μπορεί να μεταφραστεί παρά ως βούληση για ολοκληρωτικό πόλεμο με το Ισραήλ. Η ηγεσία της ήξερε ότι μια τέτοια κτηνωδία δεν θα άφηνε κανένα περιθώριο στο Ισραήλ παρά να αντιδράσει με τον τρόπο που βλέπουμε. Η πρόθεση και ο σχεδιασμός της Χαμάς είναι να βυθίσει τη Μέση Ανατολή στο χάος.

Η «επιτυχία» της τρομοκρατικής επίθεσης χαιρετίστηκε από την ηγεσία της Χαμάς και συνοδεύτηκε από υποσχέσεις για επέκταση της σύγκρουσης στη Δυτική Όχθη και αλλού εντός του Ισραήλ. Το μήνυμα που θέλει να στείλει είναι διττό. Από την μία να καταγγείλει τις ηττοπαθείς ηγεσίες στη Μέση Ανατολή που συμβιβάζονται με το Ισραήλ (βλ. Συμφωνίες του Αβραάμ) και από την άλλη να ενθαρρύνει άλλους να ακολουθήσουν το παράδειγμά της δείχνοντας ότι το Ισραήλ δεν είναι άτρωτο.

Πιθανότατα η στρατηγική στόχευση της Χαμάς θα αποτύχει. Η ερμηνεία που θα επικρατήσει όχι μόνο βραχυπρόθεσμα είναι το ακριβώς αντίθετο. Περιφερειακοί παράγοντες, όπως η Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ, η Αίγυπτος κ.ά. το πιθανότερο είναι να «τρομάξουν» και να συνεργαστούν ακόμη πιο στενά στην αντίθετη κατεύθυνση. Δηλαδή να εξουδετερώσουν τα δίκτυα των τρομοκρατών και τους παραστρατιωτικούς του ελεγχόμενους από το Ιράν και τους συμμάχους του: Χαμάς, Χεζμπολά, οι Χούτι στην Υεμένη και οι Σιιτικές πολιτοφυλακές στο Ιράκ και αλλού. Το μάθημα για όλους τους παίκτες (με την εξαίρεση του Ιράν) δεν είναι η Χαμάς και η σφαγή αθώων αλλά το Ιράν και οι «αντιπρόσωποί» του ευρύτερα.

Καμία άλλη δύναμη δεν έχει τις δυνατότητες αλλά και το «στομάχι» να εμπλακεί έξω από τη διπλωματική αρένα στη σύγκρουση. Ο πόλεμος ξαναφέρνει στη Μέση Ανατολή τις ΗΠΑ. Ο συνδυασμός των αμερικανικών στρατηγικών ικανοτήτων, οικονομικών, διπλωματικών και πάνω από όλα στρατιωτικών δεν μπορούν να συγκριθούν. Η παρουσία του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού στέλνει ένα μήνυμα αποτροπής και αποφασιστικότητας να εμπλακεί στρατιωτικά αν χρειαστεί.

Το μόνο που μπορεί να υπονομεύσει την αμερικανική στρατηγική είναι η εσωτερική πολιτική αποδιοργάνωση και κοινωνική πόλωση. Είναι αυτή η εσωτερική έλλειψη ενότητας που δημιουργεί την εντύπωση σε άλλες χώρες ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν να αντιδράσουν συνεκτικά. Αυτό θα είναι ένα θεμελιώδες λάθος και αν το κάνουν κάποιοι, τότε ο κίνδυνος κλιμάκωσης της σύγκρουσης σε περιφερειακό επίπεδο δεν είναι θεωρητικός.