Ενισχυμένες πρόνοιες για οφειλέτες, ευάλωτους και μη, αποκτά ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών, προκειμένου να αυξήσει την αποτελεσματικότητά του για την αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους. Την ίδια στιγμή, ο μηχανισμός εξελίσσεται σε «κρησάρα» για πραγματικούς και δήθεν ευάλωτους οφειλέτες, αφού οι βελτιώσεις που εισάγει στη λειτουργία του το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών, στοχεύει να δώσει «σάρκα και οστά» στο 50% των αιτήσεων ευάλωτων για ρύθμιση που απορρίπτονται από τους πιστωτές.
«Μία στις δύο προτάσεις ρύθμισης που αντιστοιχούν σε ευάλωτους απορρίπτονται», είπε χθες ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, με εμφανή την διακαή πρόθεση της κυβέρνησης να αυξήσει την προστασία για τους ευάλωτους, αλλά επίσης εμφανή και τα ερωτηματικά για την απροθυμία που δείχνουν οι «ευάλωτοι» να αξιοποιήσουν τα εργαλεία που τους παρέχονται. «Το ότι από τους εν δυνάμει 50.000 ωφελούμενους από το πρόγραμμα επιδότησης επιτοκίου των τραπεζών, μόνο 7.000 το αξιοποίησαν, κάτι λέει», είπε ο υπουργός, τονίζοντας ότι στόχος είναι να προστατευθούν οι πραγματικά ευάλωτοι και όχι οι δήθεν.
Οι βελτιώσεις που επέρχονται στον εξωδικαστικό μηχανισμό με το νομοσχέδιο για τον χρηματοπιστωτικό τομέα που παρουσίασαν χθες ο ΥΠΕΘΟ Κωστής Χατζηδάκης και η γενική γραμματέας της Γ.Γ. Χρηματοπιστωτικού Τομέα & Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Θεώνη Αλαμπάση, ενισχύουν σημαντικά τα οφέλη για τους ευάλωτους και μη οφειλέτες.
Πέντε είναι τα «κλειδιά» για καλύτερες ρυθμίσεις και μεγαλύτερη προστασία για τους ευάλωτους μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού:
1) Ορίζεται ότι η πρόταση αναδιάρθρωσης του χρέους των ευάλωτων οφειλετών (σημειώνεται ότι ο ευάλωτος πρέπει να έχει λάβει το πιστοποιητικό ευαλώτου από την ειδική πλατφόρμα) που προκύπτει από την εφαρμογή του υπολογιστικού εργαλείου του εξωδικαστικού θα γίνεται αυτόματα και υποχρεωτικά αποδεκτή από το σύνολο των πιστωτών (τράπεζες και Δημόσιο). Υπενθυμίζεται ότι το υπολογιστικό εργαλείο προσδιορίζει το τελικό ποσό αποπληρωμής, το ύψος του «κουρέματος» και τον αριθμό των δόσεων, λαμβάνοντας υπόψη την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη, την αξία της περιουσίας του, κ.ά.
2) Ο οφειλέτης διατηρεί το δικαίωμα να απορρίψει την πρόταση που θα βγάλει ο αλγόριθμος της πλατφόρμας του Εξωδικαστικού. Οι πιστωτές, όμως, όταν απορρίπτουν την πρόταση ρύθμισης επικαλούμενοι ότι ο οφειλέτης δεν είναι ευάλωτος, θα πρέπει να το αποδείξουν στα δικαστήρια, προσκομίζοντας στοιχεία. Η ρύθμιση αυτή συνδυάζει την προστασία για τους ευάλωτους, με πρόνοιες που επιτρέπουν τον έλεγχο ως προς το αν ο ενδιαφερόμενος είναι πράγματι ευάλωτος.
3) Με υπουργική απόφαση που θα εκδοθεί αμέσως μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, θα βελτιωθεί ο αλγόριθμος από τον οποίο προκύπτει το ύψος της διαγραφής οφειλών και κατ’ επέκταση το ύψος της οφειλής που ρυθμίζεται μέσω του εξωδικαστικού. Συγκεκριμένα θα καταργηθεί η παράμετρος του αλγόριθμου που προβλέπει ελάχιστο ποσό ανάκτησης από το ποσό του δανείου που δεν φέρει εμπράγματη εξασφάλιση. Με την κατάργηση αυτή, το «κούρεμα» δανείου με εμπράγματες εξασφαλίσεις μπορεί να αυξηθεί επιπλέον έως και κατά 28%. Σημειώνεται ότι με βάση τα στοιχεία προόδου του εξωδικαστικού μηχανισμού για τον μήνα Σεπτέμβριο, το μέσο «κούρεμα» οφειλών ήταν της τάξεως του 28%, ενώ το 45% των ρυθμίσεων έλαβαν «κούρεμα» άνω του 30%.
4) Ορίζεται σε 3% σταθερό για 3 έτη το επιτόκιο των ρυθμίσεων. Έτσι οι δανειολήπτες θωρακίζονται από το περιβάλλον των υψηλών επιτοκίων που ισχύει διεθνώς. Σημειώνεται ότι το επιτόκιο για τα χρέη προς τους χρηματοπιστωτικούς φορείς σήμερα είναι euribor συν 2,5 μονάδες για εξασφαλισμένες οφειλές και συν 3 μονάδες για μη εξασφαλισμένες οφειλές και γίνεται 3% σταθερό. Για τις ρυθμίσεις χρεών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ήταν ήδη 3% σταθερό.
5) Επεκτείνεται η δυνατότητα ένταξης στον εξωδικαστικό μηχανισμό στα πρόσωπα που «κληρονόμησαν» οφειλές προς το Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, που έχουν βεβαιωθεί σε βάρος επιχειρήσεων που έχουν κλείσει, μέσω της συμπλήρωσης της διάταξης και της άμεσης έκδοσης της σχετικής υπουργικής απόφασης.
Σημειώνεται ότι με την επίτευξη συμφωνίας αναδιάρθρωσης του χρέους αναστέλλονται οι πλειστηριασμοί κατά του οφειλέτη, ο οποίος αποκτά έτσι τη δυνατότητα να προστατεύσει την περιουσία του χωρίς να εξαρτάται από τυχόν απόρριψη – έστω και αιτιολογημένη – της πρότασης του εξωδικαστικού από την πλευρά των servicers. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ευάλωτοι ορίζονται οι οφειλέτες με εισόδημα έως 7.000 ευρώ συν 3.500 ευρώ για κάθε ανήλικο τέκνο με ανώτατο όριο 21.000 ευρώ και αξία ακίνητης περιουσίας έως 120.000 ευρώ συν 15.000 ευρώ για κάθε παιδί με ανώτατο όριο τις 180.000 ευρώ.