Guardian: Ποια η στάση των αραβικών χωρών στον πόλεμο στη Γάζα;

Δεν είναι εύκολο να γενικεύσει κανείς για τον «αραβικό κόσμο», ένα σύνολο 450 εκατομμυρίων ανθρώπων που ζουν απλωμένοι σε εκατοντάδες χιλιάδες χιλιόμετρα, όμως, είναι ασφαλές να ειπωθεί ότι οι περισσότεροι Άραβες εξακολουθούν να στηρίζουν τον παλαιστινιακό λαό απέναντι στην κατοχή του Ισραήλ. 

Ο τωρινός πόλεμος του Ισραήλ και της Χαμάς, παρά τις πολυεπίπεδες σχέσεις των χωρών της περιοχής τόσο με το Τελ Αβίβ, όσο και με την παλαιστινιακή ένοπλη οργάνωση, εξακολουθεί να γέρνει την πλάστιγγα της στήριξης στη Λωρίδα της Γάζας και τους Παλαιστίνιους.

Χαρακτηριστικό των προσπαθειών που έγιναν στην ειρηνευτική διάσκεψη του Καΐρου το Σάββατο, ο κύριος στόχος, όπως δήλωσε ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, ήταν η διανομή βοήθειας στη Γάζα και μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, ακολουθούμενη από έναν οδικό χάρτη για διαπραγματεύσεις σχετικά με μια λύση δύο κρατών.

Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα “The Guardian” είναι δυνατό να ξέρουμς πώς τοποθετούνται οι χώρες της περιοχής στον πόλεμο του Ισραήλ με την Χαμάς.

Αίγυπτος

Η Αίγυπτος, η οποία συνορεύει με το Ισραήλ και τη Γάζα, έχει εδώ και καιρό μια περίπλοκη σχέση με τη Χαμάς, κυρίως επειδή προέκυψε ως παρακλάδι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Το Κάιρο υπέγραψε επίσημη συνθήκη ειρήνης με το Ισραήλ στο Καμπ Ντέιβιντ το 1978, αλλά το αιγυπτιακό κοινό τείνει να είναι πιο φιλοπαλαιστινιακό από τις διαδοχικές αιγυπτιακές κυβερνήσεις.

Η Αίγυπτος υπήρξε διαπραγματευτής μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης, αλλά εδώ και καιρό είναι επιφυλακτική απέναντι σε ορισμένους από την ισραηλινή δεξιά που θέλουν η Αίγυπτος να αναλάβει την ευθύνη για τη Γάζα, επισημαίνοντας ότι η Αίγυπτος κυβέρνησε τις παράκτιες περιοχές της Γάζας από το 1948-67.

Ιορδανία

Όπως και η Αίγυπτος, η Ιορδανία έχει υπογράψει επίσημη συνθήκη ειρήνης με το Ισραήλ, το 1994.

Το γεγονός ότι περισσότεροι από δύο εκατομμύρια Παλαιστίνιοι είναι καταγεγραμμένοι ως πρόσφυγες στην Ιορδανία, οι περισσότεροι από τους οποίους απολαμβάνουν επίσης πλήρη ιορδανική κρατική υπόσταση, περιπλέκει την οπτική της Ιορδανίας στα ισραηλινο-παλαιστινιακά ζητήματα, ενώ ένα ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού έχει παλαιστινιακή καταγωγή.

Το Waqf, ο οργανισμός που διαχειρίζεται τα ισλαμικά ιδρύματα γύρω από το al-Haram al-Sharif (γνωστό στους Εβραίους ως Όρος του Ναού) στην Ιερουσαλήμ, είναι όργανο της ιορδανικής κυβέρνησης, εμπλέκοντας το Αμμάν σε συγκρούσεις γύρω από την περιοχή.

Όπως και το Κάιρο, το Ισραήλ τείνει να είναι ευαίσθητο στις απόψεις της Ιορδανίας.

Λίβανος

Το Ισραήλ διεξάγει δύο μεγάλες συγκρούσεις στις οποίες εμπλέκεται ο βόρειος γείτονάς του, με πιο πρόσφατο τον καταστροφικό πόλεμο του 2006 με τη σιιτική οργάνωση Χεζμπολάχ, μια από τις ισχυρότερες δυνάμεις του Ιράν.

Το Τελ Αβίβ ανησυχεί εδώ και καιρό για το ενδεχόμενο μιας επιχείρησης δύο μετώπων με τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ. Η μακροχρόνια πολιτική σκλήρυνση του Λιβάνου και η οικονομική κατάρρευση λειτούργησαν ως περιοριστικός παράγοντας για τη Χεζμπολάχ το τελευταίο διάστημα.

Η Χεζμπολάχ έχει ανεχτεί τα πυρά ρουκετών από παλαιστινιακές παρατάξεις, κυρίως στο Λίβανο, τις τελευταίες δύο εβδομάδες, αλλά παραμένει ασαφές αν η Χεζμπολάχ προετοιμάζει τη δική της επίθεση σε περίπτωση χερσαίας εισβολής στη Γάζα ή απλώς στέλνει μηνύματα στους υποστηρικτές της.

Συρία

Από το ξέσπασμα του πολέμου στη Συρία, το Ισραήλ έχει πραγματοποιήσει μεγάλο αριθμό επιδρομών στη χώρα, με κύριο στόχο τις οδούς ανεφοδιασμού και τους χώρους αποθήκευσης όπλων από το Ιράν, τα οποία, όπως υποστηρίζει, προορίζονται για τη Χεζμπολάχ και τη Χαμάς.

Ενώ η άμεση απειλή για το Ισραήλ από την Συρία φαίνεται να έχει υποχωρήσει κάπως τα τελευταία δύο χρόνια, Ιρανοί αντιπρόσωποι και περιουσιακά στοιχεία έχουν καταγραφεί εδώ και καιρό στη Συρία.

Πριν από μία εβδομάδα, ωστόσο, το Ισραήλ εξαπέλυσε πυραυλικές επιδρομές στα δύο κύρια αεροδρόμια της Συρίας στη Δαμασκό και στη βόρεια πόλη του Χαλεπιού, προκαλώντας ζημιές στους διαδρόμους προσγείωσης και στα δύο, ίσως με σκοπό να αποτρέψει τη χρήση των διαδρόμων για στρατιωτική κυκλοφορία τις επόμενες εβδομάδες.

Ιράν

Η περιφερειακή αντίδραση σε μια ισραηλινή χερσαία εισβολή είναι πιθανό να καθοριστεί από την Τεχεράνη. Η Τεχεράνη φέρεται να έχει προειδοποιήσει το Ισραήλ ότι μπορεί να αισθανθεί αναγκασμένη να επέμβει σε περίπτωση χερσαίας εισβολής στη Γάζα.

Το Ιράν, μακροχρόνιος εχθρός του Ισραήλ, χρησιμοποιεί συνήθως πληρεξούσιους για να ηγηθεί στρατιωτικών επεμβάσεων, εξ ου και το ενδιαφέρον για ομάδες που συμμαχούν με το Ιράν σε όλη τη Μέση Ανατολή. Αν και το Ιράν έχει την πυραυλική ικανότητα να επιτεθεί στο Ισραήλ (όπως έκανε το Ιράκ του Σαντάμ Χουσεΐν κατά τη διάρκεια του πολέμου του Κόλπου), η ανάπτυξη ναυτικών μέσων στην περιοχή από τις ΗΠΑ και άλλους δυτικούς συμμάχους τις τελευταίες ημέρες φαίνεται να υποδηλώνει τις συνέπειες μιας ιρανικής επέμβασης.

Ιράκ

Η αναζωπύρωση των επιθέσεων εναντίον αμερικανικών βάσεων στο Ιράκ αυτή την εβδομάδα από ομάδες συμμάχων του Ιράν σηματοδοτεί μια άλλη επιπλοκή.

Οι ΗΠΑ έχουν επί του παρόντος περίπου 2.500 στρατιώτες που σταθμεύουν σε τρεις βάσεις στο Ιράκ, μαζί με περίπου 1.000 στρατιώτες από άλλες χώρες, στο πλαίσιο του διεθνούς συνασπισμού που έχει συσταθεί για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους.

Οι επιθέσεις έρχονται μετά την αύξηση των απειλών κατά των ΗΠΑ από φατρίες πιστές στο Ιράν. Μία από αυτές, οι Ταξιαρχίες της Χεζμπολάχ, απαίτησε από τις ΗΠΑ να φύγουν από το Ιράκ, «διαφορετικά θα γευτούν τις φωτιές της κόλασης».

Υεμένη

Οι υποστηριζόμενοι από το Ιράν Χούτι στην Υεμένη έχουν πετάξει με επιτυχία μη επανδρωμένα αεροσκάφη βαθιά μέσα στη Σαουδική Αραβία. Το αν έχουν την εμβέλεια και την ικανότητα να φτάσουν στο Ισραήλ είναι άλλο θέμα. Ωστόσο, οι πύραυλοι και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη των Χούτι μπορούν να απειλήσουν τη ναυσιπλοΐα στον Κόλπο του Άντεν, την Αραβική Θάλασσα και την Ερυθρά Θάλασσα.

Ένα πολεμικό πλοίο των ΗΠΑ αναχαίτισε την Πέμπτη έναν πύραυλο και ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος που εκτοξεύτηκαν από την Υεμένη, τα οποία, όπως δήλωσε εκπρόσωπος του Πενταγώνου, “ενδέχεται να είχαν εκτοξευθεί εναντίον ισραηλινών στόχων”.