Σύμφωνα με έρευνα του Anadolu σε 19 οικονομολόγους, η κεντρική τράπεζα της χώρας στη συνεδρίαση νομισματικής πολιτικής στις 26 Οκτωβρίου, αναμένεται να αυξήσει τα επιτόκια κατά 250 έως 500 μονάδες βάσης, στο 35% από 30% που είναι σήμερα.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι έως το τέλος του έτους, τα τουρκικά επιτόκια θα διαμορφωθούν στο 40%.
Η απόφαση της κεντρικής τράπεζας ακολουθεί μια σειρά αυξήσεων των επιτοκίων που ήταν επώδυνες για τους Τούρκους, καθώς η χώρα επιδιώκει να αντιστρέψει αρκετά χρόνια αλματώδους πληθωρισμού και δραματικής αποδυνάμωσης του νομίσματος, που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην επίμονα χαλαρή νομισματική πολιτική της κυβέρνησης της Άγκυρας.
Η λίρα έχει υποχωρήσει κατά 30% έναντι του δολαρίου μέχρι σήμερα και έχει χάσει το 78% της αξίας της έναντι του δολαρίου τα τελευταία πέντε χρόνια.
Η επιστροφή στην οικονομική ορθοδοξία
Τον Ιούνιο, η Τουρκία αύξησε το βασικό της επιτόκιο για πρώτη φορά μετά από περισσότερα από δύο χρόνια, αφού ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διόρισε υπεύθυνους χάραξης πολιτικής που υποσχέθηκαν να εφαρμόσουν την οικονομική ορθοδοξία για να αντιστρέψουν την εικόνα του πληθωρισμού.
Η παραδοσιακή οικονομική ορθοδοξία υποστηρίζει ότι τα επιτόκια πρέπει να αυξάνονται για να υποχωρήσει ο πληθωρισμός, αλλά ο Ερντογάν αυτοανακυρήχθηκε σε εχθρό των επιτοκίων και υποστήριξε δυναμικά μια στρατηγική μείωσης των επιτοκίων αντί αύξησης.
Η Τουρκία μείωσε σταθερά το επιτόκιο πολιτικής της από 19% στα τέλη του 2021 σε 8,5% τον περασμένο Μάρτιο, καθώς ο πληθωρισμός διογκώθηκε, ξεπέρασε το 80% στα τέλη του 2022 και υποχώρησε λίγο κάτω από το 40% τον Ιούνιο.
Αφού ξεκίνησε την ανοδική της πορεία, η κεντρική τράπεζα δήλωσε τον Ιούλιο ότι στόχος της είναι να μειώσει τον πληθωρισμό στο 5% μεσοπρόθεσμα – μια φιλόδοξη πρόβλεψη, καθώς ο ετήσιος πληθωρισμός της Τουρκίας εκτινάχθηκε κοντά στο 59% τον Αύγουστο. Η Άγκυρα αναμένει τώρα ότι ο ετήσιος πληθωρισμός θα φθάσει το 65% στο τέλος του 2023 έναντι πρόβλεψης 24,9% πριν από ένα χρόνο.
Θετικά δείγματα
Από την στιγμή που ανέλαβαν τα καθήκοντά τους μετά τις εκλογές, η επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας Χαφιζέ Γκαγέ Ερκάν και ο υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σίμσεκ, με σχεδόν δύο δεκαετίες εμπειρίας σε αμερικανικές επενδυτικές τράπεζες έθεσαν ως βασική τους προτεραιότητα να ανακτήσουν την εμπιστοσύνη των αγορών στην τουρκική οικονομία.
Και από τις πρώτες τους κιόλας κινήσεις διεφάνη η πρόθεσή τους να αποστασιοποιηθούν από τις ανορθόδοξες οικονομικές πολιτικές του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, γνωστά και ως erdoganomics, αυξάνοντας τα επιτόκια για να ρίξουν τον πληθωρισμό. Ας μην ξεχνούμε εδώ ότι η Ερντογάν έδειχνε μια σχεδόν ευλαβική εμμονή με τις μειώσεις των επιτοκίων, ισχυριζόμενος ότι έτσι θα εκτονωθούν οι πληθωριστικές πιέσεις.
Τα πρώτα δείγματα γραφής της νέας πολιτικής έγιναν δεκτά με ικανοποίηση από τις διεθνείς αγορές, αν και οι αναλυτές διατηρούν πάντα κάποιες επιφυλάξεις καθώς ουδείς μπορεί να διαβλέψει με ασφάλεια πόση ακόμα ευελιξία και για πόσο καιρό, θα δώσει ο Σουλτάνος στο «οικονομικό δίδυμο».