Ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας έχει κάνει την περιουσία και τη φήμη του κυνηγώντας ένα μέλλον που θα είναι καλύτερο χάρη στην τεχνολογία. Η άλλη πλευρά της αισιοδοξίας του είναι μια εμμονή στα χειρότερα σενάρια που είναι αποφασισμένος να αποφύγει.
Σύμφωνα με την Wall Street Journal, ο Μασκ ακούγεται ανήσυχος – για τα πάντα, από την κυκλική νευρικότητα των επιχειρήσεων μέχρι τις υπαρξιακές παγκόσμιες ανησυχίες. Τον… έπνιξε η συγκίνηση κατά τη διάρκεια μιας πρόσφατης δημόσιας τηλεδιάσκεψης με αναλυτές της Tesla.
Την περασμένη εβδομάδα προειδοποίησε κατά τη διάρκεια ενός φόρουμ στο X για τον «πολιτισμικό κίνδυνο» που απορρέει από τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς που θα μετατραπεί σε μια ευρύτερη σύγκρουση που θα φέρει τις ΗΠΑ αντιμέτωπες με μια ενωμένη Κίνα, Ρωσία και Ιράν.
«Νομίζω ότι υπνοβατούμε προς τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο», δήλωσε ο Μασκ τη Δευτέρα.
Προφανώς δεν έχει την διάθεση που έχει επιδείξει κατά τις εμφανίσεις του στο «Saturday Night Live» ή στις αναρτήσεις του στο X, όπου συχνά μοιράζεται χοντροκομμένα και παιδαριώδη αστεία με τους περισσότερους από 160 εκατομμύρια ακολούθους του.
Ωστόσο, όλα αυτά τα χρόνια, ο Μασκ εμφανίζει τις επιχειρηματικές του προσπάθειες ως προσπάθεια αποτροπής της καταστροφής, ένα ιδεώδες κίνητρο που βοηθάει να εμπνεύσει τους υπαλλήλους, τους επενδυτές και τους οπαδούς του, ενώ προκαλεί γκριμάτσες στους επικριτές και τους αντιπάλους του.
Γι’ αυτόν, η Tesla είναι η προσπάθεια να σωθεί η ανθρωπότητα από την υπερθέρμανση του πλανήτη, ενώ η SpaceX είναι να γίνει η ανθρωπότητα ένα πολυπλανητικό είδος σε περίπτωση που τα πράγματα δεν πάνε καλά στη Γη.
Πριν από ένα χρόνο, με την αγορά του Twitter που έγινε X, ο Μασκ περιέγραψε την απόφαση εξαγοράς ως τη διατήρηση της πλατφόρμας κοινωνικών μέσων σαν προπύργιο της ελευθερίας του λόγου σε αυτό που θεωρεί ως μια ευρύτερη μάχη ενάντια στις πολιτιστικές δυνάμεις που προσπαθούν να καταπνίξουν τη διαφορετική σκέψη.
Μόλις τον περασμένο μήνα ο Μασκ δήλωσε: «Τείνω να βλέπω το μέλλον ως μια σειρά πιθανοτήτων – υπάρχει κάποια πιθανότητα να πάει κάτι στραβά, κάποια πιθανότητα να πάει σωστά- είναι ένα είδος φάσματος πραγμάτων. Και στο βαθμό που υπάρχει ελεύθερη βούληση έναντι του ντετερμινισμού, τότε θέλουμε να προσπαθήσουμε να ασκήσουμε αυτή την ελεύθερη βούληση για να εξασφαλίσουμε ένα σπουδαίο μέλλον».
Ο Γ’ Παγκόσμιος Πόλεμος
Τα σχόλια της περασμένης εβδομάδας σχετικά με τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο απηχούν τις ανησυχίες που έχει εκφράσει ο Μασκ σχετικά με τη σύγκρουση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας. «Η πιθανότητα πυρηνικού πολέμου αυξάνεται ραγδαία», έγραψε στο Twitter το περασμένο φθινόπωρο μετά από μήνες μαχών μεταξύ των δύο χωρών.
Ο Μασκ έχει επαινεθεί και επικριθεί για την εμπλοκή του σε αυτόν τον πόλεμο, μεταξύ άλλων όταν δήλωσε πέρυσι ότι η Κριμαία ανήκει δικαιωματικά στη Ρωσία, μια δήλωση που θεωρήθηκε από ορισμένους στην Ουάσιγκτον ως φιλορωσική. Προκάλεσε περαιτέρω επιπλήξεις όταν αρνήθηκε να ενεργοποιήσει το σύστημα δορυφορικών επικοινωνιών Starlink της SpaceX στην κατεχόμενη από τη Ρωσία Κριμαία για να βοηθήσει μια προγραμματισμένη επίθεση.
Είπε ότι ανησυχούσε ότι η ενεργοποίηση του Starlink τότε θα υποδαύλιζε περαιτέρω τη σύγκρουση. «Νομίζω ότι αν οι ουκρανικές επιθέσεις είχαν καταφέρει να βυθίσουν τον ρωσικό στόλο, θα ήταν σαν ένα μίνι Περλ Χάρμπορ και θα οδηγούσε σε μεγάλη κλιμάκωση», σύμφωνα με τη νέα βιογραφία του Γούλτερ Άιζακσον, «Elon Musk».
«Έχουμε ξεχάσει πώς είναι να χάνεις»
Την περασμένη εβδομάδα, ο Μασκ επέστρεψε στην έκκληση για ειρήνη, λέγοντας ότι οι πολιτικές των ΗΠΑ κινδυνεύουν να ωθήσουν τη Ρωσία σε συμμαχία με την Κίνα, την ώρα που ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς έχει τη δυνατότητα να επεκταθεί. Προειδοποίησε ότι πολλοί άνθρωποι υπερεκτιμούν τη στρατιωτική ισχύ των ΗΠΑ σε ένα τέτοιο σενάριο.
«Είμαστε σαν μια επαγγελματική αθλητική ομάδα που κερδίζει το πρωτάθλημα για τόσο πολύ καιρό και τόσα πολλά χρόνια στη σειρά που έχουμε ξεχάσει πώς είναι να χάνεις», είπε ο Μασκ. «Και αυτό συμβαίνει όταν η πρωταθλήτρια ομάδα χάνει».
Ανάγκη ερμηνείας
Με την πάροδο των ετών, οι εργαζόμενοι και οι επενδυτές έπρεπε να μάθουν πώς να ερμηνεύουν και να διαχειρίζονται τα συναισθηματικά σκαμπανεβάσματα του Μασκ.
Οι μετοχές της Tesla, στην οποία είναι διευθύνων σύμβουλος, έχουν υποχωρήσει περίπου 15% από την ενημέρωση για τα κέρδη του τρίτου τριμήνου της εταιρείας στις 18 Οκτωβρίου, όταν ανησυχούσε για την απειλή των υψηλών επιτοκίων στην επιχείρηση και υπέδειξε μια μελλοντική επιβράδυνση.
«Ζητώ συγγνώμη αν είμαι ίσως πιο παρανοϊκός απ’ ό,τι θα έπρεπε, γιατί αυτό μπορεί να συμβαίνει και επειδή έχω μετατραυματικό στρες από το 2009 – σε μεγάλο βαθμό» είπε ο Μασκ, αναφερόμενος σε μια επώδυνη χρονιά για την Tesla και την υπόλοιπη αυτοκινητοβιομηχανία. Τόσο η General Motors όσο και η Chrysler πέρασαν από κυβερνητικά υποστηριζόμενες αναδιαρθρώσεις χρεοκοπίας εκείνο το έτος μετά την κατάσχεση των πιστώσεων και την κατάρρευση των πωλήσεων.
«Και στη συνέχεια», συνέχισε ο Μασκ, αναφερόμενος σε μια άλλη σχεδόν θανατηφόρα εμπειρία για την Tesla, «το 2017 έως το 2019 δεν ήταν επίσης πικνίκ. Υπήρχαν πολύ δύσκολες καταστάσεις».
Παρανοϊκός
Οι κοντινοί του άνθρωποι γνωρίζουν ότι μπορεί να γίνει παρανοϊκός – μερικές φορές δικαιολογημένα, άλλες φορές όχι και τόσο.
Την άνοιξη του 2022, ο Μασκ προέβλεπε ότι η ύφεση θα διαρκούσε έως και 18 μήνες. «Οι εταιρείες που είναι εγγενώς αρνητικές σε ταμειακές ροές πρέπει να πεθάνουν, ώστε να σταματήσουν να καταναλώνουν πόρους», έγραψε στο Twitter. Εβδομάδες αργότερα, η Tesla ανακοίνωσε ότι απολύει εργαζόμενους.
Αυτή η ύφεση που προέβλεψε δεν συνέβη.
«Ο αδελφός μου πιστεύει ότι ένας οικονομικός χειμώνας έρχεται κάθε μέρα», είπε κάποτε ο Κίμπαλ Μασκ στους δικηγόρους για τη νοοτροπία του μεγαλύτερου αδελφού του κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης, αναφέρει η Wall Street Journal.