Πώς η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή μεταφέρεται στις ευρωπαϊκές μητροπόλεις

Ο πόλεμος Χαμάς – Ισραήλ μεταφέρεται στις ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις, στη δημόσια συζήτηση και στα σόσιαλ μίντια, με τα δύο στρατόπεδα να ανταλλάσσουν αλληλοκατηγορίες για αντισημιτισμό και ισλαμοφοβία. Μια σύνθετη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή τείνει να υποβαθμιστεί σε στείρα συνθηματολογία, ρητορική μίσους και ατελέσφορες ιστορικές παρομοιώσεις, αφού και οι δύο πλευρές αντλούν αναφορές από το Ολοκαύτωμα και τον ναζισμό.

Το παράδοξο είναι πως στο πλευρό των Ισραηλινών στέκονται πλέον οι πάλαι ποτέ αντισημίτες ακροδεξιοί, ενώ σε εκείνο των Παλαιστινίων η Αριστερά. O Iσραηλινός ιστορικός Γιουβάλ Νόα Χαράρι, ο συγγραφέας Νταβίντ Γκρόσμαν και άλλοι 88 προοδευτικοί ακτιβιστές στη χώρα συνυπέγραψαν ανοιχτή επιστολή, με την οποία κατηγορούν την αριστερή διανόηση για αδιαφορία στις αγριότητες της Χαμάς και προδοσία των αριστερών αξιών. Η εξέλιξη αυτή δεν είναι καινούργια, έχει όμως λάβει νέα μορφή λόγω της έξαρσης της ξενοφοβίας στην Ευρώπη.

Η εκτεταμένη ισλαμοφοβία έχει κάνει τους μουσουλμάνους με μεταναστευτικό υπόβαθρο τον νέο παρία στην Ευρώπη και η αριστερά το βλέπει ως καθήκον να τους προστατεύσει, οπότε επισημαίνει την πολιτική του Τελ Αβίβ εναντίον των Παλαιστινίων ως την αιτία όλων των δεινών της αραβο-ισραηλινής σύγκρουσης.

Μεγάλο μέρος της έξαρσης του αντισημιτισμού, εξάλλου, και των επιθέσεων κατά εβραϊκών στόχων σε ευρωπαϊκές πόλεις αποδίδεται όχι μόνο στους γνωστούς ακροδεξιούς θυλάκους, αλλά και σε μέλη των πολυπληθών μουσουλμανικών κοινοτήτων. Και εδώ, όμως, παρατηρούνται αυθαίρετες γενικεύσεις, αφού συχνά όλοι οι μουσουλμάνοι αντιμετωπίζονται εξ ορισμού ως αντισημίτες από συντηρητικά κομμάτια της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης και ταυτίζονται με τη Χαμάς.

Το πρόβλημα είναι ότι το ίδιο δεν μπορεί να ειπωθεί για μετριοπαθείς εκπροσώπους της μουσουλμανικής κοινότητας, οι οποίοι έχουν προοδευτικές προσωπικότητες με ισχυρές αντιλήψεις που είναι έντονες και επικριτικές για την ισραηλινή πολιτική, αλλά που σπάνια αρνούνται δημοσίως τις θηριωδίες της Χαμάς. Είτε δεν έχουν αρκετή επιρροή για να εισακουστούν, είτε προτιμούν να αναδείξουν την πολιτική του Τελ Αβίβ.

Συγκρίσεις με τους ναζί

Στην κινητοποίηση υπέρ της Παλαιστίνης στην Πλας ντε λα Ρεπουμπλίκ, οι 15.000 συγκεντρωμένοι κρατούσαν πλακάτ με φωτογραφίες του προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν, στις οποίες αποκηρύσσεται ως «δολοφόνος» και «συνεργός», ενώ οι ομιλητές έκαναν λόγο για το «φασιστικό καθεστώς» στην Ιερουσαλήμ. «Δεν υπάρχει τίποτα σύνθετο. Πρόκειται για γενοκτονία», έλεγαν οι συμμετέχοντες και άφηναν να εννοηθεί ότι οι Ισραηλινοί είναι οι νέοι ναζί, αντιστρέφοντας την ισραηλινή ρητορική του ΥΠΕΞ Ελι Κοέν ότι η Χαμάς είναι οι νέοι ναζί. Λίγες μόλις ημέρες μετά την 7η Οκτωβρίου, κοινό ψήφισμα υπό την αιγίδα του Γιαντ Βασέμ καλούσε την εσωτερική και διεθνή κοινή γνώμη να σταματήσει τις συγκρίσεις με το Ολοκαύτωμα. Στόχος όσων συνυπέγραψαν την ανοιχτή επιστολή ήταν να εκφράσουν την αντίθεσή τους σε τέτοιου είδους παραλληλισμούς, τόσο από την Αριστερά όσο και από τη Δεξιά, που διαχέονται στη δημόσια συζήτηση.

Απαγόρευση της μαντίλας στη Βρετανία

Στο Λονδίνο, υπήρχαν 100.000 άνθρωποι στη φιλοπαλαιστινιακή συγκέντρωση, παρά το γεγονός ότι οι υπουργοί της κυβέρνησης παρακαλούσαν τους πολίτες να μην καθίσουν στο σπίτι και να υποστηρίξουν έμμεσα τη Χαμάς. Η υπουργός Εσωτερικών Σουέλα Μπρέιβερμαν προειδοποίησε ότι είναι παράνομο να κυματίζουν παλαιστινιακές σημαίες με στόχο την εξιδανίκευση τρομοκρατικών πράξεων και παλαιστινιακών μαντίλων, και όσοι ισχυρίστηκαν ότι κάλυπταν τα πρόσωπά τους συνελήφθησαν. “Από το ποτάμι μέχρι τη θάλασσα, η Παλαιστίνη θα είναι ελεύθερη” είναι ένα σύνθημα που επεσήμανε ο υπουργός ως ύποπτος για υποκίνηση βίας και διαγραφή του Ισραήλ από τον χάρτη.

Το βρετανικό Εργατικό Κόμμα, το οποίο είχε κατηγορηθεί για αντισημιτισμό υπό την ηγεσία του Τζέρεμι Κόρμπιν, προειδοποίησε τα μέλη του να απέχουν από τέτοιες διαδηλώσεις για να μην καταδικαστούν. Οι επίσημες πολιτικές για τον περιορισμό των περιστατικών απαγόρευσης και των ελευθεριών σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν προκαλέσει ανησυχίες σχετικά με τα όρια της ελευθερίας της έκφρασης και εάν αυτά τα προληπτικά μέτρα αποτρέπουν πραγματικά τη ρητορική μίσους και τη βία.