Η αναδιάρθρωση των δομών της Πολιτικής Προστασίας στην Ελλάδα και η ενίσχυση των δομών του αρμόδιου υπουργείου, τόσο κατά το στάδιο της πρόληψης του κινδύνου όσο και κατά το στάδιο της εκδήλωσης της έκτακτης ανάγκης, αποτελούν τους βασικούς άξονες του νομοσχεδίου που παρουσιάστηκε από τον υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλη Κικίλια, κατά τη διάρκεια του υπουργικού συμβουλίου.
Ειδικότερα, σύμφωνα με πηγές της Πολιτικής Προστασίας, μέσω του νομοσχεδίου, στις δράσεις του Εθνικού Μηχανισμού Διαχείρισης Κρίσεων και Αντιμετώπισης Κινδύνων καθιερώνεται η δυνατότητα άμεσης λήψης πρόσθετων προληπτικών μέτρων προστασίας και ασφάλειας των πολιτών, όπως η προληπτική απαγόρευση κυκλοφορίας, η μερική αναστολή της υποχρέωσης προς εργασία, η αναστολή λειτουργίας σχολείων, η πρόβλεψη τηλεργασίας, η προληπτική αναστολή υπαίθριων εκδηλώσεων, συναυλιών κ.λπ. Τα μέτρα αυτά θα κοινοποιούνται στους πολίτες μέσω του 112 και θα είναι αμέσου εφαρμογής.
Παράλληλα, το νομοσχέδιο προβλέπει τη σύσταση μίας επιτροπής εκτίμησης κινδύνου από την εκδήλωση επικίνδυνων φαινομένων πολιτικής προστασίας, η οποία θα αποτελείται από εκπροσώπους επιστημονικών φορέων όπως ΟΑΣΠ, η ΕΜΥ, κ.λπ.
Σύμφωνα με πηγές της Πολιτικής Προστασίας, στους στόχους της επιτροπής θα είναι:
– η διαρκής παρακολούθηση όλων των επικίνδυνων φυσικών φαινομένων,
-η πρόγνωση πιθανών συνεπειών στις υποδομές, στην ασφάλεια και στην υγεία των πολιτών,
-η διαμόρφωση της ενδεδειγμένης Διαβάθμισης Κατάστασης ετοιμότητας του κρατικού μηχανισμού,
– η λήψη προληπτικών μέτρων προστασίας της περιουσίας, της ασφάλειας και της υγείας των πολιτών, όπως π.χ. αναστολή υποχρέωσης προς εργασία σε συνδυασμό με απαγόρευση κυκλοφορίας.
Το νομοσχέδιο, σύμφωνα με πληροφορίες, θα προβλέπει την υπαγωγή φορέων όπως η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία αλλά και το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Επιπλέον, προβλέπει επίσης τη δυνατότητα διενέργειας ελέγχων για την τήρηση προληπτικών μέτρων από το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας με σκοπό τη βελτιστοποίηση της πρόληψης. Ειδικότερα, θα δίνεται η δυνατότητα στο υπουργείο, να διενεργεί ελέγχους ως προς την τήρηση προληπτικών μέτρων ΟΤΑ για καθαρισμούς, αντιπυρικά και αντιπλημμυρικά έργα και την υπαγωγή τους σε διαδικασία κατεπείγοντος, όταν κρίνεται απαραίτητο για την προάσπιση της ασφάλειας των πολιτών. Μάλιστα σε περίπτωση μη συμμόρφωσης θα αυστηροποιούνται οι κυρώσεις και θα υπάρχει η δυνατότητα ανάθεσης της υλοποίησης των έργων σε άλλα υπουργεία και υπηρεσίες.
Αυστηροποίηση θα υπάρξει και στα πρόστιμα καθώς στο νομοσχέδιο αναμένεται να συμπεριληφθεί η αναπροσαρμογή των προστίμων για την εκτέλεση θερμών εργασιών σε ημέρες υψηλής επικινδυνότητας για την εκδήλωση πυρκαγιάς, φτάνοντας σε περίπτωση υποτροπής έως και τις 50.000 ευρώ.
Παράλληλα το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης την απλοποίηση διαδικασιών σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης καθώς επίσης και τη δυνατότητα επίταξης και λήψης έκτακτων πρόσθετων μέτρων κατά το στάδιο της ειδικής πολιτικής κινητοποίησης. Προστίθενται δηλαδή, σύμφωνα με πηγές της Πολιτικής Προστασίας, μέτρα όπως αναστολή λειτουργίας δημοσίων δομών, επιχειρήσεων, απαγόρευση κυκλοφορίας, επίταξη μηχανημάτων έργου και χειριστών, αναστολή αδειών, λειτουργία σε 24ωρη βάση κ.λπ..
Επιπλέον, μέσω του νομοσχεδίου αναμένεται να απλοποιηθούν οι διαδικασίες και να καθετοποιηθούν οι υπάρχουσες δομές με ευρύτερης έκτασης προληπτικά μέτρα για την αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων. Στόχος, σύμφωνα με πηγές της Πολιτικής Προστασίας, είναι οι δήμοι και οι περιφέρειες, να μπορούν να ανταποκρίνονται άμεσα στις απαιτήσεις της Πολιτικής Προστασίας και της πρόληψης.
Παράλληλα, επικαιροποιείται η λειτουργία και η σύνθεση των Συντονιστικών Οργάνων Πολιτικής Προστασίας κάθε βαθμίδας. Πιο συγκεκριμένα, ανάλογα με τη διαβάθμιση του κινδύνου, θα είναι υποχρεωτική η άμεση σύγκλισή τους, ενώ προβλέπεται και η συμμετοχή και πρόσθετων συνδέσμων στο Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο της Πολιτικής Προστασίας. Ακόμη, καθιερώνονται ειδικοί κανόνες στελέχωσης των Αυτοτελών Διευθύνσεων και Τμημάτων Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών και των Δήμων.
Παράλληλα, μεταξύ άλλων το νομοσχέδιο περιλαμβάνει τη σύσταση ειδικής θέσης Συντονιστή Διάσωσης Εγκλωβισμένων στο ΕΣΚΕΔΙΚ καθώς και τη σύνταξη προτύπων αντιμετώπισης κινδύνου ανά είδος (πυρκαγιά, πλημμύρες κλπ) για πολίτες και στελέχη του Εθνικού Μηχανισμού.
Με τις προωθούμενες ρυθμίσεις, επίσης, ενισχύεται ο Εθνικός Μηχανισμός Εναέριας Έρευνας και Διάσωσης του ν. 4989/2022 με την προσθήκη επιπλέον και των αεροδιακομιδών. Με αυτό τον τρόπο, ενισχύεται το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών, με την παροχή σύγχρονων και αποτελεσματικών υπηρεσιών διάσωσης, σημειώνουν. Οι αεροδιακομιδές θα πραγματοποιούνται με εναέρια μέσα και αφορούν περιπτώσεις βαριά ασθενών, τραυματιών και εν γένει προσώπων που χρήζουν άμεσης βοήθειας και κατεπείγουσας ιατρικής φροντίδας και αφορά τη μεταφορά τους είτε από τον τόπο του συμβάντος σε κατάλληλο υγειονομικό σχηματισμό, είτε από υγειονομικό σχηματισμό σε κατάλληλο υγειονομικό σχηματισμό, με σκοπό την επείγουσα ή εξειδικευμένη θεραπεία τους, εφόσον η άμεση και ταχεία μεταφορά τους, για την οποία το διαθέσιμο πτητικό μέσο αποτελεί το πλέον πρόσφορο, κατάλληλο και αποτελεσματικό μέσο, κρίνεται αναγκαία από την ιατρική υπηρεσία του ΕΚΑΒ.
Τέλος, ορίζεται ότι ο Εθνικός Μηχανισμός θα λειτουργεί στο Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και θα στελεχώνεται από προσωπικό του Πυροσβεστικού Σώματος, του Εθνικού Κέντρου ‘Αμεσης Βοήθειας και του Γενικού Επιτελείου Εθνικής ‘Αμυνας. Η Μονάδα αυτή θα είναι αρμόδια για την επιχειρησιακή διαχείριση των αιτημάτων εναέριας έρευνας και διάσωσης και αεροδιακομιδών.