Ουκρανία: Οικονομική ανάπτυξη και επενδύσεις εν μέσω… πολέμου

Μετά τη ρωσική εισβολή, με την ανάπτυξη να μειώνεται κατά 29% το 2022, το 2023 αρχίζει μια σταδιακή οικονομική ανάκαμψη, με τις ξένες επενδύσεις να φτάνουν τα 2 δισ. δολάρια. Αυτό διαπιστώνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για την Ουκρανία, καθώς εν μέσω συνεχιζόμενων επιθέσεων στις υποδομές της, η οικονομία άρχισε να ανακάμπτει στις αρχές του 2023, κατά 2,4% σε τριμηνιαία βάση, το πρώτο τρίμηνο, ενώ συνέχισε να αναπτύσσεται και κατά το δεύτερο τρίμηνο.

Το ΔΝΤ βλέπει συνολική ανάπτυξη 1-3% για το 2023, με κάποιο ανοδικό κίνδυνο. Η ανάκαμψη αποδίδεται στην αυξημένη ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών κατά τη διάρκεια του πολέμου, η οποία υποστηρίζεται από την ανάκαμψη της εγχώριας ζήτησης και τη βελτίωση του καταναλωτικού και επιχειρηματικού κλίματος!

Η αγορά συναλλάγματος παρέμεινε σε γενικές γραμμές σταθερή, υποβοηθούμενη από τη σημαντική διεθνή χρηματοδοτική στήριξη. Παρά τις πρόσφατες θετικές εξελίξεις, η διάρκεια και η ένταση του πολέμου συνιστούν σημαντικό κίνδυνο για τις οικονομικές προοπτικές. Οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές εξαρτώνται από την έκβαση του πολέμου, την κλίμακα των δαπανών ανασυγκρότησης, την επιστροφή των μεταναστών, τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τις προοπτικές ένταξης στην ΕΕ, αναφέρει το ΔΝΤ.

Η ανάκαμψη αποδίδεται στην αυξημένη ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών

Από τον Ιούλιο, η Εθνική Τράπεζα της Ουκρανίας μείωσε το βασικό επιτόκιο πολιτικής σωρευτικά κατά 500 μονάδες βάσης, στο 20%, λόγω της πτώσης τόσο του γενικού όσο και του πυρήνα του πληθωρισμού με ταχύτερο ρυθμό από τον αναμενόμενο, και η τάση αυτή παρέχει στην Εθνική Τράπεζα της Ουκρανίας περιθώριο να συνεχίσει να χαλαρώνει τη νομισματική της πολιτική τους επόμενους μήνες.

Τον Αύγουστο, ο γενικός πληθωρισμός μειώθηκε στο 8,6% σε ετήσια βάση από 11,3% σε ετήσια βάση τον Ιούλιο και 26,6% στο τέλος του 2022. Η απότομη αποκλιμάκωση του πληθωρισμού αντανακλά την άμβλυνση των προβλημάτων στην προσφορά (συμπεριλαμβανομένων των τροφίμων και των καυσίμων), τις ευνοϊκές συνθήκες στην αγορά συναλλάγματος εν μέσω μιας ισχυρότερης συναλλαγματικής ισοτιμίας του ουκρανικού νομίσματος και τη βελτίωση των προσδοκιών για τον πληθωρισμό.

Τα συναλλαγματικά αποθέματα σημείωσαν καλύτερες επιδόσεις χάρη σε ένα καλύτερο από το αναμενόμενο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και στη μείωση των συναλλαγματικών διαρροών, και ξεπέρασαν τα 40 δισ. δολάρια στο τέλος Αυγούστου. Κατά την πρώτη επανεξέταση της διευρυμένης διευκόλυνσης του Ταμείου, τα αποθέματα αντιπροσώπευαν 4,1 μήνες των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών του επόμενου έτους. Αυτό αντανακλά εν μέρει ένα καλύτερο από το αναμενόμενο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Οι κεφαλαιακοί έλεγχοι έχουν επίσης συμβάλει στον περιορισμό των εκροών από το ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών.

Οι εισροές άμεσων ξένων επενδύσεων συνολικού ύψους περίπου 2 δισ. δολαρίων μέχρι σήμερα και οι χαμηλότερες από το αναμενόμενο εκροές συναλλάγματος από το τραπεζικό σύστημα συνέβαλαν επίσης στη στήριξη της ισχυρής θέσης των διεθνών αποθεματικών.

Δημοσιονομικός εκτροχιασμός Το δημοσιονομικό έλλειμμα επιδεινώθηκε σε σύγκριση με πέρυσι, καθώς οι υψηλότερες δαπάνες υπεραντιστάθμισαν τα υψηλότερα έσοδα. Η αύξηση των δαπανών προήλθε κυρίως από τις δαπάνες που σχετίζονται με την άμυνα, ενώ τα φορολογικά έσοδα επωφελήθηκαν από την οικονομική ανάκαμψη. Το δημοσιονομικό έλλειμμα εξακολουθεί να χρηματοδοτείται κυρίως από εξωτερική χρηματοδοτική στήριξη.

Το τραπεζικό σύστημα παραμένει λειτουργικό, ενώ οι ισολογισμοί συνεχίζουν να προσαρμόζονται σε συνθήκες στρατιωτικού νόμου. Το συνολικό ενεργητικό και οι καταθέσεις του τραπεζικού συστήματος αυξήθηκαν κατά 32% και 48% στην Εθνική Τράπεζα της Ουκρανίας και στη διατραπεζική αγορά, αντίστοιχα. Οι δείκτες βραχυπρόθεσμης ρευστότητας ήταν τρεις φορές υψηλότεροι από τις ελάχιστες απαιτήσεις κατά μέσο όρο τον Μάιο του 2023 και οι δείκτες κύριων και συνολικών κεφαλαίων των τραπεζών αυξήθηκαν σε 14,3% και 23,8%, αντίστοιχα.