Μπορεί το ΠΑΣΟΚ να πλησιάζει τον ΣΥΡΙΖΑ στις δημοσκοπήσεις και να σχηματίζονται χαμόγελα παντού στη Χαριλάου Τρικούπη, αλλά παρά τα όσα συμβαίνουν στην αντιπολίτευση, το κόμμα του Νίκου Ανδρουλάκη δεν έχει καταφέρει να κάνει σημαντικά “άλματα προς τα εμπρός”. Αν αγωνίζεται για λίγους μήνες ακόμη να ξεπεράσει τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος βρίσκεται σε στρατηγική κρίση από το καλοκαίρι, κινδυνεύει να προβάλει μια εικόνα στασιμότητας. Σημείο-κλειδί είναι η διάσπαση της Κουμουνδούρου, μετά την αναμενόμενη αποχώρηση των στελεχών της “ομπρέλας της βροχής” αργότερα αυτή την εβδομάδα. Οι ζυμώσεις θα συνεχιστούν, τα κείμενα που θα κατατεθούν θα ετοιμαστούν και θα γραφτεί το “τέλος εποχής” για τον ενωμένο ΣΥΡΙΖΑ.
Η επιστολή του Γιάννη Δραγασάκη προς τον Στέφανο Κασσελάκη και τον Αλέξη Τσίπρα περιγράφει με μελανά χρώματα την κατάσταση στο κόμμα. Τονίζει την ανάγκη για “μέτρα οικοδόμησης αμοιβαίας εμπιστοσύνης” και δηλώνει, μεταξύ άλλων, ότι “το κόμμα βρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης”. Εισηγείται, ανάμεσα στα άλλα, να δημιουργηθεί ένα «ολιγομελές, άτυπο κέντρο ευθύνης – αντιπροσωπευτικό της σύνθεσης του κόμματος – που εποπτεύει την αυστηρή τήρηση των οποίων μέτρων συμφωνηθούν».
Όποια και αν είναι η δυναμική του νέου σχήματος, είναι βέβαιο ότι θα απομακρύνει δυνάμεις από την αντιπολίτευση. Σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη της Χαριλάου Τρικούπη, η εξέλιξη αυτή αναμένεται να περιλαμβάνει τον “επαναπατρισμό” πρώην στελεχών του ΠΑΣΟΚ που έχουν “μεταγραφεί” στην Κουμουνδούρου. Ο επικεφαλής του κινήματος δεν θα έχει κανένα πρόβλημα να δεχτεί όσους απλά “πέρασαν” από τον ΣΥΡΙΖΑ. Όχι όμως και εκείνους που έφυγαν από το κόμμα την πιο δύσκολη στιγμή -όταν με το ζόρι πήραν το εισιτήριο για τη Βουλή- και ανέλαβαν ηγετικές θέσεις στο κόμμα του Αλέξη Τσίπρα.
Μπορεί όμως ο Νίκος Ανδρουλάκης να βασιστεί μόνο σε αυτό; Όχι ακριβώς. Αν το ΠΑΣΟΚ θέλει να επαναφέρει τον δικομματισμό ΝΔ – ΠΑΣΟΚ, πρέπει να δείξει τη δική του δυναμική και να ηγεμονεύσει στο χώρο της κεντροαριστεράς.
Η κατάσταση στην κεντροαριστερά μοιάζει με “κινούμενη άμμο”. Μεταβάλλεται διαρκώς και οι εσωκομματικές αντιπαραθέσεις στην Κουμουνδούρου δημιουργούν συνεχώς νέα δεδομένα, δεδομένου ότι πολλοί κεντροαριστεροί και αριστεροί ψηφοφόροι, απογοητευμένοι τόσο από τον ΣΥΡΙΖΑ όσο και από το ΠΑΣΟΚ, έχουν “στρίψει” πιο αριστερά, ενώ στο παιχνίδι έχει μπει και το ΚΚΕ, με τον Δημήτρη Κουτσούμπα να είναι εξαιρετικά δημοφιλής το τελευταίο διάστημα.
Το επίκεντρο όλων των συζητήσεων είναι το εάν υπάρχει χώρος για τη δημιουργία ενός νέου κόμματος στην κεντροαριστερά που θα γεφυρώσει το μεγάλο χάσμα μεταξύ της Νέας Δημοκρατίας και της αντιπολίτευσης. Πριν από τις ευρωεκλογές δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα.
Αν ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ παραμείνουν στα σημερινά χαμηλά τους επίπεδα, δύο πράγματα θα μπορούσαν να συμβούν. Είτε τα δύο κόμματα θα συνειδητοποιήσουν ενόψει της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης ότι μόνο μια σύμπλευση μπορεί να απειλήσει την πολιτική κυριαρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη, είτε θα αναδειχθεί ένα νέο κόμμα που θα αλλάξει το σημερινό “status quo”.
Στην πρώτη περίπτωση, το ερώτημα είναι “ποιος θα επικρατήσει”, ο ΣΥΡΙΖΑ ή το ΠΑΣΟΚ Ή, όπως ειπώθηκε πρόσφατα, “αν ο ήλιος θα γίνει κόκκινος ή πράσινος”. Η αλήθεια είναι πάντως μία: ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ ούτε το ΠΑΣΟΚ μπορούν να ελπίζουν σε κάτι περισσότερο αν δεν καταφέρουν να περάσουν το ψυχολογικό όριο του 20%. Με άλλα λόγια, να δώσουν κίνητρο στους πολίτες να τους εμπιστευτούν.