Πρόστιμα που φτάνουν έως και 500.000 ευρώ θα αντιμετωπίσουν από την 1η Ιανουαρίου 2024, καθώς και ακύρωση του συμβολαίου, όσοι επιχειρήσουν να αγοράσουν ακίνητο με μετρητά. Το φορολογικό νομοσχέδιο που θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση την επόμενη εβδομάδα από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών θα περιλαμβάνει διατάξεις που βάζουν τέλος στις αγοραπωλησίες ακινήτων με μετρητά, ενώ την ίδια στιγμή η φορολογική διοίκηση βάζει στο στόχαστρο αφενός όλες τις πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν την τελευταία πενταετία με μετρητά, αφετέρου περίεργα συμβόλαια, που κινούν υποψίες για συναλλαγές κάτω από το τραπέζι.
Τι προβλέπεται για τα πρόστιμα από το νομοσχέδιο Η νέα διάταξη που θα περιλαμβάνεται στο φορολογικό νομοσχέδιο θα προβλέπει τα εξής:
Συμβόλαιο αγοραπωλησίας ακινήτου που καταγράφει προκαταβολή, μερική ή ολική εξόφληση με μετρητά είναι άκυρο και απαγορεύεται η μεταγραφή του. Οι παραβάτες τιμωρούνται με πρόστιμο ίσο με το 10% του τιμήματος που καταβλήθηκε με μετρητά. Το πρόστιμο είναι κατ’ ελάχιστο 10.000 και μέχρι 500.000 ευρώ, για κάθε παράβαση. Για παράδειγμα, σε περίπτωση αγοραπωλησίας ακινήτου αξίας 100.000 ευρώ το συμβόλαιο θα ακυρώνεται και οι φορολογούμενοι θα βρεθούν αντιμέτωποι με την επιβολή προστίμου 10.000 ευρώ, που είναι το 10% του τιμήματος σε μετρητά (και ελάχιστο πρόστιμο). Ακόμα και εάν το τίμημα της αγοραπωλησίας ανέρχεται στις 50.000 ευρώ, το πρόστιμο θα διαμορφώνεται στις 10.000 ευρώ.
Σημειώνεται ότι σε σύνολο 338.511 δηλώσεων μεταβίβασης ακινήτων συνολικού τιμήματος 27,7 δισ. ευρώ:
σε 42.613 δηλώσεις το τίμημα εξοφλήθηκε αποκλειστικά με μετρητά συνολικού ύψους 462,495 εκατ. ευρώ, ενώ σε 41.741 δηλώσεις το τίμημα εξοφλήθηκε εν μέρει με μετρητά συνολικού ύψους 2,980 δισ. ευρώ. Το νέο μέτρο στοχεύει να περιορίσει τις περιπτώσεις ξεπλύματος μαύρου χρήματος στις αγοραπωλησίες ακινήτων, καθώς δεν έχει πρακτικό αντίκρισμα στις συναλλαγές που γίνονται με «κρυφά» μετρητά κάτω από το τραπέζι.
Παράλληλα, η φορολογική διοίκηση θα ελέγξει όλες τις αγοραπωλησίες ακινήτων που έγιναν ή θα γίνουν μέχρι το τέλος του έτους με μετρητά, πριν δηλαδή από την ενεργοποίηση της νέας φορολογικής νομοθεσίας. Σε όσες περιπτώσεις διαπιστωθεί ότι το τίμημα εν όλω ή εν μέρει αποπληρώθηκε με μετρητά, θα κληθεί ο αγοραστής για να δικαιολογήσει την προέλευση των χρημάτων.
Παρά τα τσουχτερά πρόστιμα, η ΑΑΔΕ παρέχει διευκολύνσεις για όσους χρωστούν στο Ελληνικό Δημόσιο και θέλουν να πωλήσουν το ακίνητό τους. Συγκεκριμένα, οι φορολογούμενοι που πωλούν ακίνητα και έχουν ρυθμισμένες ή μη ληξιπρόθεσμες οφειλές μπορούν να εκδώσουν την ενημερότητα ηλεκτρονικά.
Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος έχει ρυθμισμένες ληξιπρόθεσμες και εφόσον το τίμημα πώλησης είναι ίσο ή μεγαλύτερο της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται με σταθερό ποσοστό παρακράτησης 70% επί του τιμήματος αυτού και έως του ύψους των ρυθμισμένων ληξιπρόθεσμων οφειλών. Εάν το τίμημα πώλησης είναι μικρότερο της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, υπολογίζεται κατ’ αρχάς παρακράτηση 70% επί του τιμήματος αυτού και εφόσον το ποσό της παρακράτησης δεν καλύπτει το σύνολο των ρυθμισμένων ληξιπρόθεσμων οφειλών, υπολογίζεται παρακράτηση 70% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. Το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται εφόσον το ποσό της παρακράτησης που προκύπτει από τον υπολογισμό του 70% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου δεν υπερβαίνει το τίμημα πώλησης.