Το νέο πολιτικό τοπίο στην Αριστερά

Η ελληνική αριστερά βρίσκεται στην πιο κρίσιμη καμπή της τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια. Δεν είναι ο πρώτος διχασμός που βιώνει, ούτε ο πιο βίαιος. Ωστόσο, η ραγδαία εκλογική συρρίκνωση των βασικών εκπροσώπων της και η παρουσία με ασαφές πολιτικό στίγμα του Στέφανου Κασσελάκη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου την έχει μετατρέψει σε μια δύναμη που τελεί υπό διάσπαση με τις σημαντικότερες συνέπειες για το μέλλον και τη μορφή της.

Αυτό το τέλος εποχής για τον ΣΥΡΙΖΑ θα διαμορφώσει, στην πραγματικότητα, τον χάρτη για το μέλλον: πώς θα αντιδράσουν οι οπαδοί του ΣΥΡΙΖΑ στην αποχώρηση των ιδρυτικών μελών του κόμματος από το σπίτι τα θεμέλια του οποίου έχτισαν, στην “απάντηση” του Κασελάκη στο κόμμα “¨χωρίς κομματίλα” και στις εκκλήσεις που αναπόφευκτα θα γίνουν ενόψει ευρωεκλογών. Μένει να δούμε πώς θα αντιδράσουν. Η τάση αποστασιοποίησης που παρατηρείται στις μέχρι τώρα έρευνες δεν προοιωνίζεται τη συνέχισή της (ο πολιτικός χρόνος είναι λίγος), αλλά αποτελεί ένα πρώτο καμπανάκι για το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα συναγωνιστεί το επόμενο διάστημα τη ΝΔ για την πρώτη θέση του κόμματος, αλλά (στην καλύτερη περίπτωση) το ΠΑΣΟΚ για τη δεύτερη θέση.

Σε πολιτικό επίπεδο, η απουσία του Αλέξη Τσίπρα από τον ΣΥΡΙΖΑ δημιούργησε έναν άτυπο λευκό καμβά για τον ΣΥΡΙΖΑ, όμως η νέα ηγετική ομάδα στέλνει αντιφατικά μηνύματα, χωρίς να έχει ξεκαθαρίσει σε ποιο ακροατήριο απευθύνεται: από τη μια συγκρούεται με την αριστερή πτέρυγα εντός του κόμματός της, από την άλλη αποξενώνει το προοδευτικό Κέντρο με μια απαξιωτική ανάγνωση της οκταετίας Σημίτη. Ο ιδεολογικός βηματισμός του ΣΥΡΙΖΑ την περίοδο Κασσελάκη είναι, σ’ αυτήν τη φάση, άγνωστος «παράγοντας Χ».

Τα κόμματα, ιδίως αυτά που βρίσκονται στον έκτο όροφο της κεντροαριστεράς και της Χαριλάου Τρικούπη, γνωρίζουν καλά ότι η μάχη στις ευρωεκλογές είναι πιθανό να λήξει υπέρ τους. Θα συνεχίσουν να επενδύουν αυτές τις ημέρες στην “προοδευτική αντιπολίτευση” με “ρεαλισμό και σοβαρότητα” και στοχεύουν να τονίσουν τις διαφορές μεταξύ των δύο κομμάτων σε αυτή τη φάση – όσο η ηγεσία του Στέφανου Κασσελάκη απαρτίζεται από πρόσωπα όπως ο Παύλος Πολάκης και ο Νίκος Παπάς, θα παραμένουν μακριά.

Για τον ΣΥΡΙΖΑ, η Κεντρική Επιτροπή ξεκινά με δύο ερωτήματα: το πρώτο αφορά τον Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος βλέπει το κόμμα που οδήγησε στην εξουσία να αποδεκατίζεται, και το δεύτερο αφορά την ομάδα της Έφης Αχτσιόγλου και των Χαρίτση-Ηλιόπουλου. Η αντίδραση Κασσελάκη προφανώς αλλάζει τα δεδομένα για την επόμενη μέρα – μπορεί η μετριοπαθής καταδίκη της ηγεσίας «να σταθεί» ακόμα;