Οι νέοι τακτικισμοί Ερντογάν με Γάζα και ΝΑΤΟ

Ύστερα από περισσότερο από ένα χρόνο αντιρρήσεων, παιχνιδιών και εκβιασμών εκ μέρους του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, οι διαβουλεύσεις για το σχέδιο νόμου σχετικά με την αναγνώριση του πρωτοκόλλου ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ θα ξεκινήσουν σήμερα στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης.

Η πολυαναμενόμενη έναρξη της κοινοβουλευτικής διαδικασίας πραγματοποιείται μία ημέρα πριν από την επίσημη επίσκεψη του Ερντογάν στη Γερμανία. Πρόκειται για μια “σύμπτωση” που δεν μπορεί να παραληφθεί ως πολιτικό μήνυμα, δεδομένης της μακράς περιόδου σκληρών “διαπραγματεύσεων” της Τουρκίας πριν πει τελικά το “ναι” στη Σουηδία.

Η Τουρκία εμποδίζει εδώ και καιρό την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, απαιτώντας να σταματήσουν τις δραστηριότητές τους οι κουρδικές οργανώσεις πολιτικών προσφύγων στη Σουηδία και να αρθούν οι περιορισμοί στην πώληση σουηδικού αμυντικού εξοπλισμού.

Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ο Ερντογάν δήλωσε ότι η Σουηδία δεν έχει ακόμη λάβει επαρκή μέτρα για τα μέλη του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK). 

Η Άγκυρα επιδιώκει τις διαβεβαιώσεις της Ουάσινγκτον για τα F-16 πριν επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Η έγκριση από το αμερικανικό Κογκρέσο δεν είναι βέβαιη, καθώς εγείρονται διάφορα ζητήματα, όπως η προηγούμενη επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας από την Τουρκία, η μη χρήση μαχητικών αεροσκαφών για παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας της Ελλάδας και η συμμόρφωση με τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Η αμερικανική πλευρά έχει καταστήσει σαφές ότι η Τουρκία πρέπει να κάνει το πρώτο βήμα. Ωστόσο, ο πρόεδρος Ερντογάν έχει δηλώσει μέχρι σήμερα: “Αν οι ΗΠΑ έχουν κοινοβούλιο, η Τουρκία έχει εθνοσυνέλευση. Από αυτή την άποψη… ο “εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας” και η ρητορική της Χαμάς κατά του Ισραήλ, η οποία είναι πολιτικό κόμμα και όχι τρομοκρατική οργάνωση, είναι πιθανό να περιπλέξει τις προσπάθειες για να κερδηθεί η έγκριση του αμερικανικού Κογκρέσου για την πώληση.

Σαράντα πέντε μέλη του Κογκρέσου έχουν ήδη στείλει επιστολή στον υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν ζητώντας του να πιέσει την Τουρκία να σταματήσει να μεσολαβεί με τη Χαμάς.

Όταν ρωτήθηκε αν η Ουάσινγκτον λαμβάνει μέτρα για να διασφαλίσει ότι μέλη του ΝΑΤΟ, όπως η Τουρκία, δεν υποστηρίζουν τρομοκρατικές οργανώσεις που επιτίθενται σε βασικούς συμμάχους όπως το Ισραήλ, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μάθιου Μίλερ απάντησε: “Εδώ και καιρό έχουμε χαρακτηρίσει τη Χαμάς ως τρομοκρατική οργάνωση. Ταυτόχρονα, αναγνωρίζουμε ότι η Χαμάς συνεχίζει να κρατά ομήρους πολίτες των ΗΠΑ, Ισραηλινούς πολίτες, πολίτες της Ταϊλάνδης και πολίτες άλλων χωρών. Και είναι διδακτικό ότι χώρες που έχουν σήμερα σχέσεις με τη Χαμάς επιδιώκουν να χρησιμοποιήσουν αυτές τις σχέσεις για να απελευθερώσουν ομήρους.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ έκανε ουσιαστικά την ίδια κίνηση, δηλώνοντας ότι “δεν βλέπει” κανένα πρόβλημα με τη συμμαχία λόγω της εκφρασμένης υποστήριξης του Ερντογάν προς τη Χαμάς.

Το αν η Τουρκία θα επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ είναι πρωτίστως ζήτημα του “πότε” και όχι του “αν”. Ωστόσο, είναι απίθανο να ολοκληρωθεί η διαδικασία επικύρωσης όσο το Ισραήλ συνεχίζει τη στρατιωτική του επίθεση στη Λωρίδα της Γάζας, ενώ υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να προκύψει μια νέα σύγκρουση που θα μπορούσε να περιπλέξει περαιτέρω την κατάσταση.