Λέοναρντ Μπερνστάιν: Η παράλληλη ερωτική ζωή του κορυφαίου συνθέτη

Θα μπορούσε να είναι μια μυθοπλαστική κινηματογραφική ιστορία αγάπης που κατάφερε να έχει διάρκεια στον χρόνο παρά τα τεράστια εμπόδια που κλήθηκε να υπερπηδήσει. Κι όμως, οι ήρωες της νέας πολυαναμενόμενης ταινίας του Μπράντλει Κούπερ “Maestro”  είναι υπαρκτά πρόσωπα, καθώς ρίχνει φως στην περίπλοκη προσωπική ζωή του κορυφαίου αρχιμουσικού του 20ού αιώνα Λέοναρντ Μπερνστάιν και της επί δεκαετίες συζύγου του, η οποία επέλεξε συνειδητά να μείνει στο πλευρό του παρότι γνώριζε, από τις αρχές σχεδόν του γάμου τους, την ερωτική του προτίμηση στο ίδιο φύλο.

Μπορεί η ταινία, η οποία θα βγει στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες στις 7 Δεκεμβρίου, να προσέλκυσε το διεθνές ενδιαφέρον κυρίως για την εντυπωσιακή μεταμόρφωση του Μπράντλει Κούπερ, ο οποίος μοιάζει, πράγματι, καταπληκτικά στον Μπερνστάιν, η ουσία της ωστόσο επικεντρώνεται στους χαρακτήρες και την ψυχοσύνθεση των δύο βασικών ηρώων της, στους πραγματικούς λόγους που τους οδήγησαν στις ανατρεπτικές αποφάσεις που πήραν για τη ζωή τους, στα πολλά διαφορετικά πρόσωπα που μπορεί να έχει η αγάπη, αλλά και στην αποκάλυψη άγνωστων στοιχείων της προσωπικότητας ενός από τους σπουδαιότερους μαέστρους της σύγχρονης ιστορίας.

Γιατί ο Λέοναρντ Μπερνστάιν υπήρξε ένα τεράστιο διεθνές μουσικό κεφάλαιο με αξιοσημείωτη προσφορά σε καλλιτεχνικό αλλά και κοινωνικό επίπεδο. Εκτός από χαρισματικός μουσικός διευθυντής κορυφαίων ορχηστρών, όπως η Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης, έγραψε πλήθος συμφωνιών, χορωδιακών έργων, έργων για μπαλέτο, μιούζικαλ, με κορυφαίο το θρυλικό “West Side Story”, σάουντρακ ταινιών, υπήρξε σπουδαίος πιανίστας, ενώ ήταν ο άνθρωπος που μύησε στη μουσική μια ολόκληρη γενιά Αμερικανών μέσα από μια σειρά ζωντανών τηλεοπτικών προγραμμάτων.

Ο γάμος με την Χιλιανή ηθοποιό Φελίσια Μοντεαλέγκρε

Οταν η 24χρονη Χιλιανή ηθοποιός Φελίσια Μοντεαλέγκρε συστηνόταν, ένα βράδυ του 1947, με τον νεαρό αλλά πολλά υποσχόμενο 28χρονο Αμερικανό μαέστρο, συνθέτη και πιανίστα Λέοναρντ Μπερνστάιν στο πάρτυ που διοργάνωσε ο συμφοιτητής του και μετέπειτα σημαντικός πιανίστας Κλαούντιο Αράου σίγουρα δεν μπορούσε να φανταστεί πως θα τον αγαπήσει τόσο βαθιά ώστε να χρειαστεί να υπερπηδήσει ακόμη και τα όρια εκείνα που για τους περισσότερους μοιάζουν αξεπέραστα. Η σπίθα του έρωτά της για εκείνον είχε ανάψει λίγο καιρό πριν, όταν τον είδε να διευθύνει στη Νέα Υόρκη. Μια σπίθα που έγινε πυρκαγιά τη στιγμή που τον γνώρισε.

Η εξέλιξη της σχέσης τους ήταν ταχύτατη και άκρως επεισοδιακή. Λίγους μήνες αργότερα θα αρραβωνιαστούν, αλλά σε λιγότερο από έναν χρόνο θα επέλθει ο χωρισμός. Η αιτία για το πολύ στενό τους περιβάλλον είναι γνωστή και αφορά τις ομοφυλοφιλικές τάσεις που εκδήλωνε ο Μπερνστάιν, βεβαίως υπό συνθήκες μυστικότητας πάντα, καθώς η εποχή δεν ήταν ανεκτική σε τέτοιου είδους συμπεριφορές. Η πανέμορφη ηθοποιός θα επιχειρήσει να ξεφύγει από τα δίχτυα του χαρισματικού, κοινωνικού και πανέξυπνου μαέστρου, δημιουργώντας μια νέα ερωτική σχέση με τον ηθοποιό Ρίτσαρντ Χαρτ. Η μοίρα ωστόσο είχε άλλα σχέδια… Ο Χαρτ θα φύγει ξαφνικά από τη ζωή, σε ηλικία μόλις 35 ετών, και εκείνη θα επιστρέψει στον Μπερνστάιν, τέσσερα χρόνια μετά την πρώτη χειραψία που πυροδότησε τον σφοδρό, ισόβιο και αυτοκαταστροφικό, όπως αποδείχτηκε αργότερα, έρωτά της.

Το γεγονός ότι γνώριζε τις σεξουαλικές του προτιμήσεις δεν την εμπόδισε εν τέλει να τον παντρευτεί, το 1951, και να αποκτήσει μαζί του τρία παιδιά. Από την άλλη πλευρά, για τον ανερχόμενο μαέστρο η εικόνα του οικογενειάρχη αποτελούσε ένα σημαντικό δίχτυ ασφαλείας, άκρως απαραίτητο για την εξέλιξη της καριέρας του. Παρότι ωστόσο στο πλευρό της συζύγου του έβρισκε όλη την αγάπη και την υποστήριξη που χρειαζόταν, η καταπίεση των σεξουαλικών του επιθυμιών, οι ενοχές που ένιωθε γι’ αυτές, αλλά και οι τύψεις που τον κυρίευαν κατά καιρούς τον πίεζαν αφόρητα. Όλη αυτή η ένταση εκφραζόταν συχνά μέσα από καβγάδες, πύρινες συζητήσεις, αλλά και πολλές αφόρητες σιωπές.

Η σχέση με τον Έλληνα συνθέτη Δημήτρη Μητρόπουλο

Μία από τις πιο σημαντικές και πολυσυζητημένες σχέσεις της ζωής του Λέοναρντ Μπερνστάιν, η οποία είχε και ερωτικές προεκτάσεις, ήταν αυτή με τον σπουδαίο Ελληνα αρχιμουσικό, συνθέτη και πιανίστα Δημήτρη Μητρόπουλο,  ο οποίος διέγραψε λαμπρή σταδιοδρομία στο εξωτερικό.

Ο ταλαντούχος και φιλόδοξος Λέοναρντ τελείωνε τις μουσικές σπουδές του στο Χάρβαρντ όταν το 1937 είδε για πρώτη φορά τον Μητρόπουλο,  να διευθύνει. Μαγεύτηκε από την καλλιτεχνική του δεινότητα, αναγνώρισε στο πρόσωπό του τον άνθρωπο που θα τον καθοδηγούσε και θα του άνοιγε τις πόρτες για μια σπουδαία καριέρα, επιδίωξε πεισματικά να τον γνωρίσει και τα κατάφερε. Ο Δημήτρης Μητρόπουλος πάλι γοητεύτηκε από το ταλέντο, το πείσμα και τον εξωστρεφή χαρακτήρα του νεαρού και τον έθεσε υπό την προστασία του. Εγινε ο πατέρας του, ο δάσκαλός του, ο καθοδηγητής του, το πρότυπό του, ο έμπειρος φίλος του, ο σύντροφός του.

Η φιλοδοξία ωστόσο του «Λένι», όπως τον αποκαλούσε ο κατά 20 χρόνια μεγαλύτερός του Δημήτρης Μητρόπουλος, φαίνεται πως επικράτησε της ευγνωμοσύνης. Εχοντας πλέον πάρει τον τίτλο του βοηθού μαέστρου, φέρεται να πρωτοστάτησε στην εκστρατεία λάσπης που στήθηκε εναντίον του Ελληνα αρχιμουσικού, με βασικό όπλο τα χολερικά σχόλια για τις σεξουαλικές του προτιμήσεις, καταφέρνοντας εν τέλει να ανακηρυχθεί πανηγυρικά αντικαταστάτης του όχι σε μία, αλλά σε δύο περιπτώσεις, όταν εκείνος εκδιώχθηκε αρχικά από τη Συμφωνική Ορχήστρα της Βοστόνης και στη συνέχεια από τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης.

Κατά πολλούς από το στενό περιβάλλον του, αυτή η μεγάλη προδοσία τού κόστισε τόσο πολύ που επιδεινώθηκε δραματικά η κατάσταση της υγείας του. Τον Νοέμβριο του 1960, ενώ βρισκόταν στο πόντιουμ της περίφημης Σκάλας του Μιλάνου και έκανε πρόβα με την ορχήστρα στην πολυαγαπημένη του Τρίτη Συμφωνία του Μάλερ, ο Δημήτρης Μητρόπουλος κατέρρευσε με την μπαγκέτα στο χέρι, αφήνοντας την τελευταία του πνοή σε ηλικία 64 ετών. Καρδιακή προσβολή διέγνωσαν οι γιατροί. Ραγισμένη καρδιά από την προδοσία, επέμεναν οι δικοί του άνθρωποι.