Γερμανία: Απόφαση-σταθμός του Ανώτατου Δικαστηρίου εκτροχιάζει τα σχέδια πράσινης μετάβασης

Απόφαση-κόλαφο για τα φιλόδοξα σχέδια πράσινης μετάβασης της Γερμανίας συνιστά η ετυμηγορία του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου της Καρλσρούης, που είναι η ανώτατη δικαστική αρχή της χώρας, να «παγώσει» όλες τις καταβολές από το ύψους 60 δισ. ευρώ ειδικό ταμείο ενεργειακής και κλιματικής μετάβασης.  Το θέμα θα προκαλέσει μείζον δημοσιονομικό θέμα για τη στρατηγική της κυβέρνηση Σολτς, αλλά και τις μελλοντικές γερμανικές κυβερνήσεις και μέσω αυτών το πρόβλημα θα μετακυλιστεί και στην Ευρώπη επηρεάζοντας τη χάραξη της δημοσιονομικής πολιτικής της ΕΕ και συγκεκριμένα τη διαπραγμάτευση για το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας.  

Η απόφαση άφησε την κυβέρνηση του Όλαφ Σολτς μετέωρη, πολιτικά αλλά και οικονομικά, καθώς ανατρέπει σημαντικό μέρος των σχεδιασμών που αφορούν την ενεργειακή και κλιματική πολιτική των επόμενων χρόνων.

Ουσιαστικά οι δικαστές έκριναν κατά της κυβέρνησης σε μια υπόθεση που αφορούσε την αναδιανομή κονδυλίων που δεν είχαν αξιοποιηθεί από τα έκτακτα μέτρα της πανδημίας.

Την υπόθεση είχαν φέρει στα δικαστήρια 197 μέλη των συντηρητικών κομμάτων της αντιπολίτευσης, ήτοι των Χριστιανοδημοκρατών (CDU και των Χριστιανοκοινωνιστές (CSU) που κατήγγειλαν την κυβέρνηση ότι παραβιάζει τους κανόνες του περίφημου «φρένου» του χρέους και καταστρατηγεί τους όρους του έκτακτου δανεισμού που είχαν συμφωνηθεί μόνο για την πανδημία.

Πρόκειται για την πρώτη φορά που το Ανώτατο Δικαστήριο της Καρλσρούης εκδίδει απόφαση που ουσιαστικά αφορά το «φρένο» του χρέους από την εποχή της εισαγωγής του, το 2009.

Το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι η προσπάθεια της κυβέρνησης να μεταφέρει τα συγκεκριμένα 60 δισ. ευρώ της αχρησιμοποίητης δανειακής ικανότητας από τον προϋπολογισμό της πανδημίας, το 2021, στο νέο ταμείο είναι αντισυνταγματική δηλώνοντας χαρακτηριστικά πως «δεν πληρούνται οι συνταγματικές απαιτήσεις για έκτακτο δανεισμό».

Υποστήριξε ότι οι αρχές απέτυχαν να αιτιολογήσουν για ποιοι λόγο τα κονδύλια που δεν χρησιμοποιήθηκαν για την πανδημία θα έπρεπε αργότερα να διατεθούν σε άλλες πολιτικές και χρήσεις που δεν συνδέονταν με τον αρχικό σκοπό. Προτρέπει, λοιπόν, την κυβέρνηση να αναζητήσει άλλα μέσα και πόρους για να καλύψει την «τρύπα» που δημιουργείται στο ταμείο.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το πράσινο ταμείο που ανακοίνωσε η κυβέρνηση Σολτς, το Φεβρουάριο του 2022, θα πρέπει να πορευτεί με 60 δισ. λιγότερα, ανατρέποντας έτσι τους σχεδιασμούς που είχαν να κάνουν με σημαντικά έργα ανάπλασης και ενεργειακής μετάβασης και περιβαλλοντολογικής αναβάθμισης.

Ενδεικτικά project του πακέτου που σχεδίαζε να μοιράσει πάνω από 177 δισ. την επόμενη τριετία ήταν η ενεργειακή βελτίωση των κτιρίων, η αναβάθμιση του σιδηροδρομικού δικτύου, η επιδότηση εργοστασίων παραγωγής ημιαγωγών, ακόμη και η χρηματοδότηση της χρήσης θερμικών μέσων, εκτός των ορυκτών καυσίμων, όπως κυρίως οι αντλίες θερμότητας.

Πέραν, ωστόσο, του ίδιου του ταμείου, πολιτικοί σχολιαστές επισημαίνουν ότι η ετυμηγορία θα έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες και στον τρόπο που οι γερμανικές κυβερνήσεις στο μέλλον σχεδιάζουν τους προϋπολογισμούς τους, καθώς δημιουργείται ένα νομικό προηγούμενο στον τρόπο λειτουργίας του «φρένου» του χρέους και στο αυστηρό πλαίσιο δανειοδότησης και αξιοποίησης των κονδυλίων.

Για παράδειγμα, με το σκεπτικό της απόφασης, θα μπορούσαν να εκτροχιαστούν και άλλα μέτρα, όπως το ταμείο οικονομικής σταθεροποίησης των 200 δισ. ευρώ, αλλά και πακέτα που έχουν δρομολογηθεί για την αξιοποίηση από τα ομόσπονδα κρατίδια.

Ουσιαστικά δηλαδή είναι μια απόφαση-σταθμός που θα επηρεάσει τη χάραξη της δημοσιονομικής πολιτικής της χώρας, αλλά και όχι μόνο, καθώς θεωρείται ότι θα περιπλέξει τις προσπάθειες του Βερολίνου σε επίπεδο ΕΕ να αποκαταστήσει τους δεσμευτικούς δημοσιονομικούς κανόνες στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας σε ένα διάστημα που μαίνεται η διαπραγμάτευση μεταξύ των κρατών-μελών για την αναμόρφωση τους.

Δεν είναι τυχαίο ότι στις πρώτες τους αντιδράσεις τόσο ο Όλαφ Σολτς όσο και ο υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ δεν έκρυψαν τον προβληματισμό τους. «Η απόφαση θα επηρεάσει τις δημοσιονομικές πρακτικές όχι μόνο σε ομοσπονδιακό επίπεδο, αλλά και σε επίπεδο κρατιδίων» σχολίασε ο Καγκελάριος.

Το θέμα αναμφισβήτητα θα πυροδοτήσει και νέες τριβές στους κόλπους του κυβερνητικού συνασπισμού, όπου ήδη οι σχέσεις μεταξύ Ελεύθερων Δημοκρατών και Πρασίνων είναι τεταμένες κυρίως με επίκεντρο τις πολιτικές που αφορούν το ενεργειακό και περιβαλλοντολογικό πεδίο. Εφόσον, πλέον το ταμείο είναι… μείον, κάποια project θα πρέπει να ακυρωθούν ή να μετατεθούν χρονικά ή να αναζητηθούν έτεροι πόροι, που ο δημοσιονομικά «σκληρός» υπουργός Οικονομικών δεν θα είναι πρόθυμος να διαθέσει.

Πηγή: newmoney.gr//ΜΑΡΙΛΙΖ ΦΑΣΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ