Οι προτεραιότητες του φετινού προϋπολογισμού

Ο προϋπολογισμός που κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή στέλνει μήνυμα ότι εκτός από τα χρήματα που διανέμονται σε δημόσιους υπαλλήλους και υπαλλήλους με το ξεπάγωμα των τριετιών, οι καλές επιδόσεις της οικονομίας είναι συνάρτηση των προσπαθειών δημιουργίας δημοσιονομικών αποθεματικών, οι οποίες θα ενισχυθούν το 2024, λαμβάνοντας υπόψη την επικείμενη αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας.

Ζυγίζοντας τα περιθώρια και τις πληθωριστικές πιέσεις, το οικονομικό επιτελείο διατήρησε μειωμένο συντελεστή τουρισμού και Μεταφορών (13%) χωρίς να υποκύψει στις πιέσεις για γενικότερη μείωση του ΦΠΑ γιατί δεν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος. Για τα αναψυκτικά, για παράδειγμα, ο ΦΠΑ θα επιστρέψει από 24% σε 13% από το επόμενο έτος.

 Ο προυπολογισμός προβλέπει επιπλέον 480 εκατ. ευρώσε δαπάνες για την Υγεία και 100 εκατ. για την Παιδεία από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, 600 εκατ. για φυσικές καταστροφές (300 εκατ. φέτος) και αναθεώρηση προς τα πάνω των στόχων για επενδύσεις με πρόβλεψη για αύξηση άνω του 15%, έναντι +12% στο προσχέδιο του προϋπολογισμού τον Οκτώβριο (και +8,3% φέτος). Αθροίζοντας τις παροχές, αυτές φτάνουν συνολικά το 1,6 δισ. ευρώ και αφορούν σε μεγάλο βαθμό προεκλογικές εξαγγελίες (νέο μισθολόγιο δημοσίων υπαλλήλων, αύξηση 3% στις συντάξεις, κλπ), ενώ οι φοροελαφρύνσεις ανέρχονται σε 2,13 δισ. ευρώ.

Κύριο μέλημα του προϋπολογισμού του 2024 είναι η επιστροφή σε υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα, αρχής γενομένης από την επόμενη χρονιά με στόχο το 2,1% του ΑΕΠ.

Μέχρι στιγμής η Ελλάδα έχει εκπλήξει με θετικό τρόπο, αλλά αυτό δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να μην είναι σε θέση να επιτύχει κάποιους στόχους κάποια στιγμή, ειδικά στο σημερινό διεθνές πλαίσιο, οπότε το μυστικό είναι ένα υψηλό οικονομικό “μαξιλάρι”, ώστε να μην μπει σε επικίνδυνα νερά.

Κατά δεύτερον, έχουμε μόλις πατήσει το πρώτο σκαλί της υψηλότερης επενδυτικής βαθμίδας. Για να φτάσουμε στο «Α+», με το οποίο βαθμολογούνταν η Ελλάδα πριν από την κρίση χρέους, πρέπει να ανέβουμε ακόμη πέντε steps. Η επόμενη προγραμματισμένη αξιολόγηση είναι αυτή της Fitch την 1η Δεκεμβρίου, η οποία μας βαθμολογεί στο ΒΒ+, μία βαθμίδα κάτω από την επενδυτική, με σταθερές προοπτικές.

Τρίτον, αν θέλουμε να μειώσουμε το μαξιλάρι στο ύψος των 30 δισεκατομμυρίων ευρώ, πρέπει να βεβαιωθούμε ότι μπορούμε να το κάνουμε προς το τέλος του έτους. Απαιτείται υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα για να επιτραπεί στις δημόσιες αρχές να διαχειρίζονται ελεύθερα ορισμένα από τα ταμειακά αποθέματα που δεσμεύονται επί του παρόντος . Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να μας πείσει ότι μπορούμε να απορροφήσουμε τους  κραδασμούς, ακόμα κι αν είναι μικρότερο από το τρέχον ποσό. Και θα μπορούμε να δανειστούμε, έστω και με ένα μικρό μαξιλάρι, με όλο και καλύτερους όρους από την αγορά μέχρι το 2032, οπότε και τελειώνει η περίοδος χάριτος του ελληνικού χρέους.