Το παγόβουνο, που ονομάζεται Α23α, αποκολλήθηκε από την ακτογραμμή της Ανταρκτικής το 1986. Όμως γρήγορα παρέμεινε σταθερό στη θάλασσα Γουέντελ μοιάζοντας με ένα «παγωμένο νησί». Με εύρος σχεδόν 4.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα το παγόβουνο έχει έκταση περισσότερη από το διπλάσιο μέγεθος του Λονδίνου.
Τον τελευταίο χρόνο παρασύρεται με ταχύτητα, και πλέον πρόκειται να ξεφύγει από τα νερά της Ανταρκτικής.
Το μέγεθος του παγόβουνου
Το παγόβουνο A23a είναι παρά πολύ μεγάλο και δεν είναι μόνο το πλάτος του, που εντυπωσιάζει. Αυτό το κομμάτι πάγου έχει πάχος περίπου 400 μέτρα.
Το παγόβουνο A23a ήταν κομμάτι από την παγοκρηπίδα Filchner της Ανταρκτικής. Αρχικά υπήρχε εκεί ένας σοβιετικός ερευνητικός σταθμός, γεγονός που καταδεικνύει πόσο καιρό πριν έγινε η αποκόλλησή του. Η Μόσχα έστειλε τότε μια αποστολή για να απομακρύνει τον εξοπλισμό από τη βάση Druzhnaya 1, φοβούμενη ότι θα καταστραφεί. Όμως, το παγόβουνο δεν απομακρύνθηκε πολύ.
Γιατί το παγόβουνο κινείται τώρα;
«Ρώτησα μερικούς συναδέλφους γι’ αυτό, αναρωτώμενος αν υπήρχε κάποια πιθανή αλλαγή στις θερμοκρασίες του νερού, που θα μπορούσε να έχει προκαλέσει την κίνηση, αλλά όλοι πιστεύουν ότι απλά είχε έρθει η ώρα», δήλωσε ο δρ Άντριου Φλέμινγκ, ειδικός σε θέματα τηλεπισκόπησης από το British Antarctic Survey. «Εντόπισα την πρώτη κίνηση το 2020», ανέφερε.
Το παγόβουνο A23a κινείται τους τελευταίους μήνες, παρασυρόμενο από ανέμους και ρεύματα, και τώρα περνάει το βόρειο άκρο της Ανταρκτικής Χερσονήσου.
Όπως τα περισσότερα παγόβουνα από την Θάλασσα Γουέντελ το A23a είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα οδηγηθεί στο Ανταρκτικό Περιφερειακό Ρεύμα, το οποίο θα το στείλει προς τον Νότιο Ατλαντικό σε μια διαδρομή που έχει γίνει γνωστή ως «λεωφόρος παγόβουνων».
Πρόκειται για την ίδια κίνηση του νερού, την οποία εκμεταλλεύτηκε ο διάσημος εξερευνητής σερ Έρνεστ Σάκλετον το 1916 για να διαφύγει από την Ανταρκτική μετά την απώλεια του πλοίου του, του Endurance, που συνετρίβη σε πάγο.
Οι επιστήμονες θα παρακολουθούν στενά την πρόοδο του παγόβουνου A23a. Ο μεγάλος όγκος του A23a θα μπορούσε να διαταράξει τις συνήθεις διαδρομές αναζήτησης τροφής των ζώων, εμποδίζοντάς τα να ταΐσουν σωστά τα μικρά τους.
Η σημασία των παγόβουνων
Συνηθίζεται τα παγόβουνα να έχουν συνδυαστεί με κίνδυνο, ωστόσο οι επιστήμονες επισημαίνουν ολοένα και περισσότερο τη σημασία τους για το ευρύτερο περιβάλλον. Καθώς αυτά τα μεγάλα παγόβουνα λιώνουν, απελευθερώνουν την ορυκτή σκόνη από τον πάγο τους. Αυτή η σκόνη αποτελεί πηγή θρεπτικών συστατικών για τους οργανισμούς, που αποτελούν τη βάση των τροφικών αλυσίδων των ωκεανών.
«Με πολλούς τρόπους αυτά τα παγόβουνα είναι ζωογόνα, είναι το σημείο εκκίνησης για πολλές βιολογικές δραστηριότητες», δήλωσε η δρ Κάθριν Γουόκερ, από το Ωκεανογραφικό Ίδρυμα Woods Hole, η οποία μάλιστα γεννήθηκε την ίδια χρονιά με τον εντοπισμό του Α23α. «Ταυτίζομαι με αυτό ήταν πάντα εκεί για μένα».
Με πληροφορίες από BBC