Γάζα: Τα σενάρια της επόμενης μέρας

Ενώ η Λωρίδα της Γάζας μετρά τους θανάτους και τις “πληγές” των αμάχων από την πιο θανατηφόρα και καταστροφική στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ, που προκλήθηκε από την τρομακτική επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, εντείνονται οι διπλωματικές παρασκηνιακές “ζυμώσεις” για την επόμενη ημέρα. Μέχρι στιγμής, παραμένει εξαιρετικά θολή.

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου τονίζει ότι η χώρα του θα διατηρήσει τον “έλεγχο στον τομέα της ασφάλειας”. Έχει ξεκαθαρίσει ότι αυτό δεν σημαίνει ανακατάληψη και κατοχή θύλακων από τους οποίους το Ισραήλ απέσυρε στρατεύματα και εποίκους το 2005, αλλά διατήρηση χερσαίου, θαλάσσιου και αεροπορικού αποκλεισμού.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν περιέγραψε μια “αποτελεσματική και ανανεωμένη Παλαιστινιακή Αρχή” ως την “πιο λογική” επιλογή για να αναλάβει “την ευθύνη για τη διακυβέρνηση και την τελική ασφάλεια της Γάζας”. ‘Αλλά το αν αυτό είναι εφικτό σε ένα στάδιο είναι ένα μεγάλο ερώτημα’, τόνισε πρόσφατα ο υπουργός Εξωτερικών Μπλίνκεν σε επιτροπή της Γερουσίας. Είπε ότι “άλλες προσωρινές ρυθμίσεις θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν άλλες χώρες της περιοχής ή διεθνείς οργανισμούς που συμβάλλουν στην ασφάλεια και τη διακυβέρνηση”.

Σε κάθε περίπτωση, τόνισε στην τελευταία σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της G7 ότι αυτό που χρειάζεται είναι “ένας βιώσιμος μηχανισμός για την ανοικοδόμηση της Γάζας και μια πορεία προς τον στόχο Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι να ζουν δίπλα-δίπλα στα αντίστοιχα κράτη τους, με ίση ασφάλεια, ελευθερία, ευκαιρίες και αξιοπρέπεια”.

Εν τω μεταξύ, το Ισραήλ και οι ΗΠΑ έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν μπορεί να υπάρξει επιστροφή στην κατάσταση πριν από τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου. Ωστόσο, η πλήρης εξάλειψη της Χαμάς παραμένει ένα ανοιχτό ζήτημα. Τόσο οργανωτικά όσο και ιδεολογικά.

«Συζητιούνται διαφορετικές ιδέες» ως προς το πώς δεν θα ανασυγκροτηθεί η Χαμάς μεταπολεμικά, «συμπεριλαμβανομένης μιας διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης υπό την εντολή του ΟΗΕ», δήλωσε προ ημερών η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.  

«Είναι κάθε άλλο παρά αδιανόητο να συγκροτηθεί, με την υποστήριξη του Αραβικού Συνδέσμου και του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, μια πολυεθνής αραβική δύναμη, με τη συμβολική συμμετοχή μονάδων και από μη αραβικές χώρες», δήλωσε στο Politico ο πρώην πρωθυπουργός και υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Εχούντ Μπαράκ.

«Θα μπορούσε να παραμείνει εκεί (σ.σ. στη Γάζα) 3-6 μήνες, για να βοηθήσει την Παλαιστινιακή Αρχή να αναλάβει κανονικά» την εξουσία, εκτίμησε.

Ωστόσο, τα όσα λέγονται από το στόμα ενός πρώην ανώτερου αξιωματούχου της Παλαιστινιακής Αρχής, ο οποίος συμμετείχε στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις των Συμφωνιών του Όσλο, αλλά στη συνέχεια ενεπλάκη στον εμφύλιο πόλεμο του 2007 με τη Χαμάς και στην εκδίωξη της Φατάχ, υπό την ηγεσία του Γιάσερ Αραφάτ, από τη Λωρίδα της Γάζας ως επικεφαλής της ασφάλειας εκείνη την εποχή, ακούγονται ύποπτα σε πολλούς.

Συνεργάστηκε στενά με τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες και θεωρείται “εκλεκτός” του Ισραήλ, το οποίο τον είχε φυλακίσει 11 φορές στο παρελθόν ως αντάρτη στην πρώτη Ιντιφάντα.

Τελικά, ο Νταχλάν, ο οποίος ανέβηκε ραγδαία στις τάξεις της Φατάχ και στη συνέχεια ήρθε ανοιχτά αντιμέτωπος με τον πρόεδρο Αμπάς, φέρεται μάλιστα να δολοφόνησε με δηλητήριο τον Γιασέρ Αραφάτ το 2004, και αποβλήθηκε από την Παλαιστινιακή Αρχή πριν από 12 χρόνια.

Το 2016 καταδικάστηκε ερήμην του από παλαιστινιακό δικαστήριο σε τριετή φυλάκιση για υπεξαίρεση 16 εκατομμυρίων δολαρίων. Ωστόσο, όπως επισήμανε στο Economist, διατηρεί ισχυρά ερείσματα ως μεγάλος δωρητής στη Λωρίδα της Γάζας και ως “δίκτυο υποστήριξης” σε καταυλισμούς προσφύγων στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη. Μαχητικό μέλος της Χαμάς και της Μουσουλμανικής Αδελφότητας (παλαιστινιακή ισλαμιστική οργάνωση), ο Νταχλάν έχει επίσης στενούς δεσμούς με τον Αιγύπτιο πρόεδρο αλ Σίσι.

Κατέχει σερβικό διαβατήριο, έχει ενεργήσει ως μεσάζων για αποστολές όπλων στην ανατολική Λιβύη και λέγεται ότι λειτούργησε ως “μυστικός διαμεσολαβητής” για την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και του ΟΗΕ το 2020. Εν τω μεταξύ, στην Τουρκία έχει επικηρυχθεί με 700.000 δολάρια για το κεφάλι του από το 2019 για “συμμετοχή στην απόπειρα πραξικοπήματος του 2016”, κάτι που αποτελεί “κόκκινη σημαία”. Και στην τελευταία δημοσκόπηση του Παλαιστινιακού Κέντρου Πολιτικών Μελετών σχετικά με τους πιθανούς διαδόχους του γηράσκοντος προέδρου Αμπάς, ο Νταχλάν συγκέντρωσε μόλις το 6%. Ξεκάθαρος ηγέτης με 34% είναι ο Μαρουάν Μπαργκούτι, πρώην ηγέτης της μαχητικής ένοπλης ομάδας Τανζίμ της Φατάχ, γνωστός ως ο “Παλαιστίνιος Μαντέλα”, ο οποίος είναι ισόβια φυλακισμένος στο Ισραήλ.