Η κυβέρνηση υλοποιεί με συνέπεια μια πολιτική για την ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος και των μισθών, την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και τη μείωση των ανισοτήτων, υπογράμμισε ο υφυπουργός Οικονομικών, Αθανάσιος Πετραλιάς, που αναφέρθηκε εμφατικά στα μέτρα του 2023 και του 2024 για τη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων και τη στήριξη και ενίσχυση των εισοδημάτων, στο πλαίσιο της συζήτησης του προϋπολογισμού του 2024, στην επιτροπή Οικονομικών της Βουλής.
Σε σχέση με την επίδραση της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας και των θετικών αξιολογήσεων της ελληνικής οικονομίας, ο υφυπουργός Οικονομικών είπε ότι «εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη πρόσβαση στην αγορά ομολόγων, συγκρατείται το κόστος δανεισμού για το ελληνικό δημόσιο και το χρηματοπιστωτικό σύστημα και αυξάνονται οι ξένες επενδύσεις καθώς αποκαθίσταται η πρόσβαση σε νέες αγορές πολλών χωρών».
Για την προβλεπόμενη αύξηση των επενδύσεων, ο υφυπουργός Οικονομικών είπε ότι αυτή οφείλεται στους σημαντικούς πόρους του ΠΔΕ, που προβλέπονται για το 2024, όσο και στην αναβάθμιση του αξιόχρεου της Ελλάδας στην επενδυτική βαθμίδα. Στην ελληνική οικονομία, σημείωσε, αναμένεται να εισρεύσουν, εντός του 2024, επενδυτικοί πόροι ύψους 12,2 δισ. ευρώ.
Η πολιτική αυτή υλοποιείται μάλιστα, υπογράμμισε ο κ. Πετραλιάς, δίχως η κυβέρνηση να παρεκκλίνει από τους στόχους της δημοσιονομικής σταθερότητας. Αυτό επιβεβαιώνει και η αξιολόγηση των προϋπολογισμών του 2024 που έγινε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και δημοσιεύθηκε πριν από λίγα 24ωρα. Σύμφωνα με την αξιολόγηση αυτή, η Ελλάδα ήταν η μια από τις επτά μόνο χώρες που ήταν σε πλήρη ευθυγράμμιση με τους δημοσιονομικούς κανόνες, ενώ χώρες όπως η Γαλλία, το Βέλγιο, η Φινλανδία αναδείχθηκαν εκτός του στόχου των δαπανών και καλούνται τώρα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να λάβουν δημοσιονομικά μέτρα.
Αναφερόμενος στις προβλέψεις, για την ανάπτυξη και το ΑΕΠ, ο υφυπουργός Οικονομικών σημείωσε ότι το 2022 είχαμε ανάπτυξη 5,6%, ποσοστό 2,2% υψηλότερο του ΕΕ που ήταν 3,4. Για το 2023, η ελληνική οικονομία εκτιμάται ότι θα επιτύχει τριπλάσιο ρυθμό ανάπτυξης, σε σχέση με την ευρωζώνη και τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, δηλαδή 2,4% έναντι 0,6%. «Το ΑΕΠ ξεπερνά έτσι κατά πολύ τα προ πανδημίας επίπεδα και θα ανέβει το 2024 σε 233,8 δις ευρώ έναντι 183,3 δις ευρώ το 2019, με την αύξηση να προέρχεται κυρίως από την ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης και των επενδύσεων» είπε ο κ. Πετραλιάς.
Ο υφυπουργός Οικονομικών σημείωσε δε στο σημείο αυτό ότι ο προϋπολογισμός του 2024 έχει οριακές αλλαγές σε σχέση με το προσχέδιο του προϋπολογισμού. «Αναθεωρείται ο ρυθμός ανάπτυξης, αυξάνεται για το 2023 στο 2,4% από 2,3% και μειώνεται ισόποσα από 3% στο 2,9% για το 2024, διατηρώντας στη διετία αθροιστικά τον ίδιο ρυθμό. Επίσης ο εθνικός δείκτης τιμών καταναλωτή εκτιμάται σε 3,9 το 2023 και αντίστοιχα ο εναρμονισμένος δείκτης σε 4,1%, σημαντικά χαμηλότερα από τον μέσο όρο της ευρωζώνης που ανέρχεται σε 5,6%, για το ίδιο έτος, και της ΕΕ που ανέρχεται σε 6,5%», είπε ο κ. Πετραλιάς και σημείωσε ότι για το 2024 αναμένεται αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, με τον εγχώριο και εναρμονισμένο δείκτη τιμών να εκτιμάται σε 2,6% έναντι 3,2% της ευρωζώνης και 3,5% της ΕΕ. Το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται, όπως στο προσχέδιο, σε 1,1% του ΑΕΠ για το 2023 και στο 2,1% του ΑΕΠ, για το 2024, απολύτως ευθυγραμμισμένο με τους στόχους του προγράμματος σταθερότητας. Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να αποκλιμακωθεί από 172,6% του ΑΕΠ το 2022 σε 160,3% το 2023 και σε 152,3% το 2024.
«Η μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων επιβεβαιώνεται, τόσο από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ με βάση την τελευταία έρευνα εισοδήματος και συνθηκών διαβίωσης των νοικοκυριών, για το 2022, που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Μάιο, όσο και από τον προϋπολογισμό στο οποίο αποτυπώνεται η αναδιανεμητική επίπτωση των δημοσιονομικών παρεμβάσεων που υλοποιούνται από το 2024», είπε ο κ. Πετραλιάς. Όπως συγκεκριμένα επισήμανε ο υφυπουργός Οικονομικών, με την αναμόρφωση στο μισθολόγιο του δημοσίου, την αύξηση των συντάξεων κατά 3%, του αφορολογήτου για οικογένειες με παιδιά, την επέκταση του επιδόματος μητρότητας και την αύξηση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος αναμένεται να μειώσουν τον δείκτη φτώχειας στο συνολικό πληθυσμό, από το 17,5 στο 16,8.
Μείωση κοινωνικών ανισοτήτων
Βασική επιδίωξη της κυβέρνησης ήταν και είναι η αντιμετώπιση των κοινωνικών ανισοτήτων, ανέφερε ο υφυπουργός Οικονομικών και σημείωσε ότι από του 2023, η κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε σημαντικές παρεμβάσεις, για την ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών. Όπως ανέφερε, τον Δεκέμβριο του 2023 εκταμιεύονται ενισχύσεις 717 εκατομμύρια ευρώ που περιλαμβάνουν την οικονομική στήριξη ύψους 352 εκατομμυρίων ευρώ για 2,3 εκατομμύρια πολιτών.
Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι δικαιούχοι επιδόματος παιδιού από τον ΟΠΕΚΑ, οι δικαιούχοι επιδόματος αναπηρίας του ΟΠΕΚΑ και ΕΦΚΑ, οι δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, για τους οποίους αυξάνεται, και μάλιστα μόνιμα, κατά 8% το Ελάχιστο Εγγυημένο από τον Δεκέμβριο, οι χαμηλοσυνταξιούχοι με κύριες συντάξεις έως 700 ευρώ και οι ανασφάλιστοι υπερήλικες. Επίσης τα χρήματα που εκταμιεύονται τον Δεκέμβριο, θα καλύψουν την ενίσχυση για 740.000 συνταξιούχους που έχουν προσωπική διαφορά με κόστος 107 εκατομμύρια ευρώ, η προκαταβολή του επιδόματος θέρμανσης για περίπου 1,2 εκατομμύρια δικαιούχους, το διπλό market pass, για Θεσσαλία και Έβρο, το youth pass.
Σε σχέση με τις μόνιμες παρεμβάσεις που υλοποιούνται από τον Ιανουάριο του 2023, ο υφυπουργός οικονομικών θύμισε ότι περιλαμβάνουν την αύξηση των μισθών του δημόσιου τομέα, την αύξηση των συντάξεων, την αύξηση του αφορολογήτου για τις οικογένειες με παιδιά, την αύξηση του επιδόματος μητρότητας για αγρότες και ελεύθερους επαγγελματίες, την μείωση του ΕΝΦΙΑ για τις κατοικίες που ασφαλίζονται από φυσικές καταστροφές και τη μονιμοποίηση της απαλλαγής των πρώην δικαιούχων του ΕΚΑΣ για τη φαρμακευτική δαπάνη.
Επιπλέον από τον Ιανουάριο του 2024 αίρεται το πάγωμα των τριετιών στους μισθωτούς και καταργείται η μείωση 30% επί των συντάξεων, για τους απασχολούμενους συνταξιούχους.
Ο κ. Πετραλιάς υπενθύμισε και τα μέτρα για την ενεργειακή και πληθωριστική κρίση, που το κόστος τους το 2023 ανήλθε σε 2,6 δις ευρώ, εκ των οποίων το 1,1 δις ευρώ ήταν οι επιδοτήσεις ρεύματος, 790 εκατομμύρια ευρώ ήταν το market pass, 280 εκατομμύρια το επίδομα θέρμανσης, 100 εκατομμύρια οι επιδοτήσεις καυσίμων και 79 εκατομμύρια η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο που θα γίνει τις επόμενες ημέρες.
Επιπλέον για τα νοικοκυριά που πληρούν εισοδηματικά κριτήρια και χρησιμοποιούν ηλεκτρική ενέργεια, για τη θέρμανση των κατοικιών τους και δεν είναι δικαιούχοι του επιδόματος θέρμανσης, θα καταβληθεί επιδότηση μέσω έκπτωσης στους λογαριασμούς ρεύματος, για τους μήνες Ιανουάριο έως Μάρτιο του 2024, με δημοσιονομικό κόστος 120 εκατομμύρια ευρώ. Επιπροσθέτως θα συνεχιστεί η επιδότηση στους λογαριασμούς ρεύματος νοικοκυριών που ανήκουν στα Κοινωνικά Τιμολόγια, και το 2024, και θεσπίζεται Κοινωνικό Τιμολόγιο Ρεύματος για τις πολύτεκνες οικογένειες.
Φυσικές καταστροφές
Πέραν των παρεμβάσεων αυτών, και με δεδομένη την εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων, η κυβέρνηση προχωρά σε σημαντικές δημοσιονομικές παρεμβάσεις, για την αντιμετώπιση των συνεπειών των φυσικών καταστροφών. Οι κυριότερες παρεμβάσεις είναι:
η άμεση κάλυψη των αναγκών με την καταβολή αποζημιώσεων «Πρώτη Αρωγή» και «Αγροτικές Αποζημιώσεις» αλλά και οι αποζημιώσεις για επισκευές και βελτιώσεις υποδομών. Η χρηματοδότηση των σχετικών δαπανών διασφαλίστηκε για το 2023 με τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό συνολικού ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ. Κατόπιν διαπραγματεύσεων με την ΕΕ αξιοποιούνται και πόροι του ΕΣΠΑ με ένταξη προγραμμάτων 200 εκατομμυρίων ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας το οποίο αναθεωρήθηκε εκ νέου με ένταξη προγραμμάτων ύψους 686 εκατομμυρίων ευρώ (420 εκατομμύρια ευρώ για το οδικό δίκτυο, 180 εκατομμύρια για το σιδηρόδρομο, 86 εκατομμύρια για αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά έργα στον Έβρο). Επίσης θα υπάρξει πλήρης αξιοποίηση του ΕΣΠΑ 2021-2027 για την αποκατάσταση των υποδομών. Κατατέθηκε το αίτημα για το solidarity fund (περίπου 2,3 δις εκτιμώνται οι ζημιές στις υποδομές και πάνω από 1 δις εκτιμώνται οι ζημιές για τις αποκαταστάσεις για την κρατική αρωγή των πληγέντων) Από ο 2024 και εφεξής προϋπολογίζονται πόροι ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ στο εθνικό ΠΔΕ ώστε να καλύπτονται σε μόνιμη βάση οι δαπάνες κρατικής αρωγής έναντι των φυσικών καταστροφών. Ενισχύθηκε ο ΕΛΓΑ με 260 εκατομμύρια ευρώ. Από το 2024 καθίσταται υποχρεωτική η ασφάλιση για φυσικές καταστροφές για επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο άνω των 2 εκατομμυρίων ευρώ και εφαρμόζεται μείωση του ΕΝΦΙΑ για κατοικίες που ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές. Ο υφυπουργός Οικονομικών επισήμανε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στις 21 Νοεμβρίου, δημοσίευσε την αξιολόγησή της για τα σχέδια προϋπολογισμού των χωρών της Ευρώπης και επικύρωσε πλήρως την αξιοπιστία των προβλέψεων του προϋπολογισμού του 2024. Είναι ενδεικτικό, ότι η Ελλάδα ήταν η μια από της επτά μόνο χώρες που ήταν σε πλήρη ευθυγράμμιση με τους δημοσιονομικούς κανόνες ενώ χώρες όπως η Γαλλία, το Βέλγιο, η Φινλανδία αναδείχθηκαν εκτός του στόχου των δαπανών και καλούνται τώρα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να λάβουν δημοσιονομικά μέτρα. «Συνεπώς, η Ελλάδα σήμερα δεν έχει καμία σχέση με την Ελλάδα της κρίσης και των μνημονίων. Με μεγάλες θυσίες κάναμε βήματα μπροστά. Είναι υποχρέωση και καθήκον μας να μην τους απογοητεύσουμε», είπε ο κ. Πετραλιάς.
Για το μέτωπο της ανεργίας ο. Πετραλιάς σημείωσε πως «η καλή πορεία της ελληνικής οικονομίας και η συνεχιζόμενη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας αναμένεται να διαμορφώσει την ανεργία στο χαμηλότερο ποσοστό από το 2009. Για το 2024 η ανεργία εκτιμάται στο 10,6% βάσει της μεθοδολογίας της έρευνας εργατικού δυναμικού και 9,3% βάσει των εθνικών λογαριασμών», και πρόσθεσε ότι αυτή είναι μια σημαντική εξέλιξη καθώς όλες οι πολιτικές πρέπει να έχουν στόχο τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών, την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και τη μείωση των ανισοτήτων.