Ο Πούτιν “φλερτάρει” την Αφρική με δωρεάν σιτηρά

Τα δωρεάν ρωσικά φορτία σιτηρών πρόκειται να αρχίσουν να φτάνουν στην Αφρική εντός των ημερών, σε μια προσπάθεια της Μόσχας να ενισχύσει την επιρροή της στην ήπειρο, σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg.

Υπενθυμίζεται ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν υποσχέθηκε να στείλει δωρεάν σιτηρά σε έξι αφρικανικές χώρες που έχουν ισχυρούς δεσμούς με τη Μόσχα σε μια σύνοδο κορυφής Ρωσίας-Αφρικής στην Αγία Πετρούπολη τον Ιούλιο. Η κίνηση αυτή ήρθε μετά τις επικρίσεις ότι ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία και η αποχώρησή της από μια συμφωνία που διευκόλυνε την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας, ωθούσαν προς τα πάνω τις παγκόσμιες τιμές των τροφίμων και των λιπασμάτων.

Οι αποστολές θα ανέλθουν συνολικά σε 200.000 τόνους μέχρι το τέλος του έτους, ανέφερε το ρωσικό υπουργείο Γεωργίας, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Interfax, στις 17 Νοεμβρίου, με τη Σομαλία και την Μπουρκίνα Φάσο να είναι οι πρώτες χώρες που θα παραλάβουν τα φορτία. Η Ζιμπάμπουε, το Μάλι, η Ερυθραία και η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία πρόκειται επίσης να λάβουν από 25.000 έως 50.000 τόνους σιτηρών η καθεμία, δήλωσε ο Πούτιν τον Ιούλιο. Πρόκειται για ένα πολύ μικρό όγκο σε σχέση με τις ποσότητες που καταναλώνουν αυτές οι χώρες.

Η προσπάθεια της Ρωσίας να ενισχύσει τους δεσμούς της με τις αφρικανικές χώρες αυξάνοντας το εμπόριο και αναπτύσσοντας μισθοφόρους της Wagner για να στηρίξουν ασταθείς κυβερνήσεις έρχεται μετά τις προσπάθειες των ΗΠΑ και των συμμάχων τους να την απομονώσουν εξαιτίας της εισβολής στην Ουκρανία. Παραμένει ωστόσο ένας μικρός παίκτης – το αμφίδρομο εμπόριό της με την ήπειρο ήταν μόλις 18 στα δισ. δολάρια το 2022, σε σχέση με τα 282 δισ. δολάρια της Κίνας.

Η έρευνα που παρουσιάστηκε σε συνέδριο στο Κέιπ Τάουν την Κυριακή, το οποίο διοργανώθηκε από ένα ίδρυμα που ίδρυσε ο πρώην πρόεδρος της Νότιας Αφρικής Τάμπο Μπέκι, προσπάθησε να αντικρούσει την άποψη ότι η Μόσχα φέρει την κύρια ευθύνη για την αύξηση του κόστους των τροφίμων. Οι άμεσες ή έμμεσες κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία και τη σύμμαχό της Λευκορωσία μείωσαν τις παγκόσμιες προμήθειες λιπασμάτων και αμμωνίας κατά 40,8 εκατ. τόνους έως τον Απρίλιο του 2023, σύμφωνα με τη μελέτη, η οποία υποστηρίχθηκε από ένα ταμείο που ίδρυσε ο Ρώσος δισεκατομμυριούχος στον κλάδο των λιπασμάτων Αντρέι Μελνιτσένκο.

Η Ουκρανία και η Ρωσία είναι δύο από τους κορυφαίους εξαγωγείς σιτηρών στον κόσμο. Ο πόλεμος έχει επηρεάσει τις διεθνείς προμήθειες, με τη Ρωσία να βομβαρδίζει ουκρανικές αποθήκες και λιμάνια.

Ενώ τα ρωσικά λιπάσματα δεν έχουν υποστεί διεθνείς κυρώσεις, οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν στους ιδιοκτήτες των εταιρειών που τα παράγουν και οι περιορισμοί από τον τραπεζικό τομέα και τον κλάδο της εφοδιαστικής, οδήγησαν σε πτώση των εξαγωγών πέρυσι. Έκτοτε έχουν ανακάμψει, ωθώντας την πτώση των τιμών.

Η ανάλυση του αντίκτυπου της συμφωνίας για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της μελέτης, έδειξε ότι συνέβαλε στη σίτιση περίπου 95 εκατομμυρίων ανθρώπων, αλλά δεν εξασφάλισε ότι τα λιπάσματα που προέρχονται από τη Ρωσία θα μπορούσαν να ρέουν ελεύθερα στις παγκόσμιες αγορές. Αν είχε συμβεί αυτό, θα μπορούσαν να είχαν παραχθεί τρόφιμα που θα τροφοδοτούσαν περίπου 199 εκατομμύρια ανθρώπους, ανέφερε η μελέτη.

Ο δισεκατομμυριούχος Μελνιτσένκο, ο οποίος έχει διπλή υπηκοότητα από τη Ρωσία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, υπέστη κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ΗΠΑ μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Ο ίδιος ταξίδεψε στη Νότια Αφρική στα τέλη του περασμένου έτους για να πιέσει τους πολιτικούς να υποστηρίξουν τις εκκλήσεις του προς την ΕΕ να επιλύσει τα ζητήματα προμήθειας λιπασμάτων.

Η Νότια Αφρική  έχει υιοθετήσει μια ουδέτερη στάση απέναντι στον πόλεμο στην Ουκρανία, γεγονός που έχει προκαλέσει επικρίσεις από τις ΗΠΑ και ορισμένους από άλλους μεγάλους εμπορικούς εταίρους της. Σημειώνεται ότι ο Μπέκι πέρασε χρόνο εξορίας στη Ρωσία κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του απαρτχάιντ και διετέλεσε πρόεδρος της Νότιας Αφρικής από το 1999 έως το 2008.