Αγωνία ενόψει της επικείμενης συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν

Η κυβέρνηση εργάζεται προς την κατεύθυνση της συνάντησης του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας (ΑΣΣ) Ελλάδας-Τουρκίας στην Αθήνα στις 7 Δεκεμβρίου, χωρίς να τρέφει υπερβολικές προσδοκίες ή να φοβάται εκτροχιασμό των σχέσεων σε αυτό το στάδιο. Αναμένεται ότι θα προωθηθούν διάφορες συμφωνίες στο ευρύτερο πλαίσιο της θετικής ατζέντας (πολιτική προστασία, διέλευση συνόρων, εμπόριο κ.λπ.). Το πιο ενδιαφέρον ερώτημα που μένει να απαντηθεί, ειδικά καθώς, εκτός από τη συνάντηση της ΑΣΣ, έχει προγραμματιστεί και κατ’ ιδίαν συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η οποία πραγματοποιήθηκε μετά τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους τον περασμένο Ιούλιο, αφορά τα επόμενα βήματα σε αυτή τη διαδικασία ανοίγματος των ελληνοτουρκικών διαύλων επικοινωνίας.

Η ελληνική πλευρά είναι περισσότερο πρόθυμη να διευκολύνει τις διμερείς επαφές προς την κατεύθυνση συνομιλιών που θα οδηγήσουν σε λύση. Αντίθετα, φαίνεται να υπάρχει μεγαλύτερη απροθυμία από την τουρκική πλευρά να προχωρήσει τα θέματα στο επόμενο στάδιο. Φυσικά, η ίδια η φύση των ελληνοτουρκικών διαφορών δεν επιτρέπει απλές και απρόσκοπτες συνομιλίες, πόσο μάλλον λύση. Μάλιστα, μένει να φανεί σε ποιο χρονικό πλαίσιο θα συνεχιστούν οι επαφές σε επίπεδο πολιτικών διαβουλεύσεων υπό τους υφυπουργούς Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και Μπουράκ Ακσαπάρ.

Επισημαίνεται ότι τις τελευταίες ημέρες καταγράφονται και κάποιες παραβάσεις των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας στο FIR Αθηνών από ελικοφόρα της τουρκικής αεροπορίας (όχι μαχητικά αεροσκάφη). Οι παραβάσεις αυτές υπό κανονικές συνθήκες δεν αξιολογούνται καν από την ελληνική πλευρά, ωστόσο η μακρά πλήρης νηνεμία στο πεδίο, εκ των πραγμάτων τράβηξε την προσοχή. Στη θάλασσα, μέχρι στιγμής, ακόμη και όταν πραγματοποιούνται ασκήσεις τηρούνται ευλαβικά όλα όσα έχουν συμφωνηθεί. Επίσης, σταδιακά αρχίζουν να μπαίνουν σε τροχιά όλα όσα συμφωνήθηκαν στην Αγκυρα κατά τον πρόσφατο γύρο Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ).

Μεταξύ των αινιγματικών πτυχών των ελληνοτουρκικών σχέσεων, όπως φαίνεται στη συζήτηση για την προμήθεια και τον εκσυγχρονισμό των F-16 της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας και την καθυστέρηση της διαδικασίας ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ήταν πάντα η σχέση μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας.

Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν τη γενική διπλωματική εκτίμηση ότι η Άγκυρα δεν είναι διατεθειμένη να απομακρυνθεί από τον ιδεολογικό πυρήνα των θέσεων του κ. Ερντογάν και του κόμματός του, ΑΚΡ, ο κ. Ερντογάν φαίνεται ότι επιθυμεί να εκμεταλλευθεί την περίοδο νηνεμίας που επικρατεί από τον περασμένο Φεβρουάριο, ενώ είναι εκτεθειμένος σε άλλα ανοιχτά μέτωπα.