Ελλάδα και Τουρκία μπροστά στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας

Η αντίστροφη μέτρηση για το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας έχει αρχίσει. Οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, οι οποίοι επιβλέπουν πολιτικά την ανάπτυξη του οργανισμού αυτού και τον πολιτικό διάλογο μεταξύ των δύο χωρών, βρίσκονται σε ανοιχτή γραμμή για τις λεπτομέρειες.

Όπως τονίζεται από κυβερνητικές πηγές, στόχος είναι να επικρατήσει ηρεμία, να βελτιωθούν οι διμερείς σχέσεις και να συναφθούν συμφωνίες που είναι προς το συμφέρον και των δύο χωρών”. Οι διαφωνίες παραμένουν, αλλά στόχος είναι οι διαφωνίες να μην δημιουργήσουν κρίση μεταξύ των δύο χωρών.

Σε αυτό το κλίμα, η Τουρκία φαίνεται να κρατά χαμηλούς τόνους στο ελληνοτουρκικό ζήτημα, αποφεύγοντας την πολεμική του  2022 και δηλώσεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν αντιδράσεις. Ακόμα και αν υπάρχει κάποια παραφωνίες.

Το πόσο θα διαρκέσει το καλό κλίμα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας δεν μπορεί να το προβλέψει κανείς. Αρμόδιες πηγές υπογράμμιζαν ωστόσο ωστόσο ότι η πρόθεση είναι να προστατευθεί κατά το δυνατόν περισσότερο.

Όσοι δε υποστηρίζουν τις πρωτοβουλίες υπέρ των λύσεων δίνουν μεγαλύτερη έμφαση σε αυτή την περίοδο της «καταλλαγής» όπως την έχει χαρακτηρίσει επανειλημμένα ο  κ. Γιώργος Γεραπετρίτης, όπου οι παραβιάσεις και οι υπερπτήσεις έχουν παγώσει και η ρητορική είναι εξαιρετικά προσεγμένη, σημειώνοντας ότι πρέπει να γίνουν η βάση για το επόμενο βήμα.

Όπως έχουν επισημάνει αναλυτές και διπλωμάτες, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι κάθε περίοδος ηρεμίας κατά την οποία δεν καλλιεργείται ο στόχος της επίλυσης των διμερών ζητημάτων θα καταλήξει σε επιστροφή της έντασης. Ακόμα και εκείνοι στον στενό κύκλο του Ερντογάν που ανέπτυξαν εξαιρετικά επιθετική ρητορική κατά της Ελλάδας κατά την περίοδο της έντασης έχουν δείξει μια τάση να προσπαθούν να διατηρήσουν ένα θετικό κλίμα σε σχέση με την ευρύτερη κατάσταση.

Για τον σύμβουλο του Τούρκου προέδρου και διευθυντή επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας, Φαχρετίν Αλτούν, είναι σημαντικό για την Ελλάδα και την Τουρκία να “κρατήσουν όλους του διαύλους επικοινωνίας ανοιχτούς”. Πρέπει να μιλάμε ο ένας στον άλλον και όχι στους άλλους για τον εαυτό μας. Μια τέτοια κοινή κατανόηση θα βοηθήσει στην οικοδόμηση μεγαλύτερης εμπιστοσύνης και σεβασμού για τις ευαισθησίες και τα ζωτικά συμφέροντα του άλλου. Όσο επικρατούν η διαφάνεια, η προβλεψιμότητα και η καλή γειτονία, υπάρχει άπλετο περιθώριο και για τις δύο χώρες να επιλύσουν τις διαφορές τους”.

Αναφερόμενος στα μακροχρόνια προβλήματα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και σημειώνοντας την πολύπλοκη φύση τους, πρόσθεσε: “Η επίλυσή τους απαιτεί αμοιβαία εμπιστοσύνη, σκληρή δουλειά, ειλικρινή και εποικοδομητικό διάλογο και, φυσικά, υπομονή. Ενώ αναζητούνται λύσεις, είναι σημαντικό να μην κλιμακώνεται η ρητορική”.

Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει σε αυτό το σημείο αν η Ελλάδα και η Τουρκία θα μπορέσουν να διατηρήσουν ένα ευνοϊκό περιβάλλον και να συνεχίσουν το διάλογο. Ωστόσο, όλοι σε επίπεδο δηλώσεων αναγνωρίζουν ότι και οι δύο πλευρές έχουν πολλά να κερδίσουν διατηρώντας “ήρεμα νερά” και αποφεύγοντας τις εντάσεις. Το ερώτημα είναι αν μπορεί πράγματι να δημιουργηθεί ένας χώρος που θα βασίζεται στη συνεργασία και την αμοιβαία εμπιστοσύνη.

Αυτός είναι ένας ιδιαίτερα δύσκολος στόχος, δεδομένου ότι οι πάγιες θέσεις παραμένουν και στις δύο πλευρές. Ιδιαίτερα στο θέμα της εθνικής κυριαρχίας.