Γιατί η Παλαιστινιακή Αρχή δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια στη Γάζα

Και να ήταν πρόθυμη -που δεν είναι δίχως συνολική λύση- να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στηνεπόμενη ημέρα της Γάζας, η Παλαιστινιακή Αρχή εκλαμβάνεται ως τόσο διεφθαρμένη και είναι παράλληλα τόσο απονομιμοποιημένη στα μάτια των ίδιων των Παλαιστινίων που θα ήταν αδύνατο να αναλάβει υπό την παρούσα μορφή και ηγεσία της την πολιτική διακυβέρνηση, πολλώ δε μάλλον να εγγυηθεί την ασφάλεια στον παλαιστινιακό θύλακα.

Το ποιος και πώς θα καλύψει το πολιτικό κενό στη Λωρίδα της Γάζας όταν τα ισραηλινά όπλα σιγήσουν και το τρομοκρατικό οικοδόμημα της Χαμάς δεν είναι πλέον στη θέση του είναι από τα πλέον ακανθώδη και περίπλοκα ζητήματα με τα οποία βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη η διεθνής διπλωματία. Όλοι αναγνωρίζουν ότι οποιοδήποτε σχέδιο θα πρέπει να έχει τη στήριξη αραβικών κρατών, εξ ου και οι διαρκείς περιοδείες του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Άντονι Μπλίνκεν στην περιοχή, και παράλληλα ελάχιστοι έως κανένας είναι εκείνοι που θεωρούν τη σημερινή Παλαιστινιακή Αρχή ικανή να κυβερνήσει.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν θέσει σε πρώτο πλάνο μία «αναζωογονημένη», κατά την ορολογία που χρησιμοποιούν οι Τζο Μπάιντεν και Άντονι Μπλίνκεν, Παλαιστινιακή Αρχή, η οποία με έδρα τη Δυτική Όχθη θα πρέπει εν τέλει να διοικήσει τη Γάζα και «δείχνουν» σε έναν πολυεθνή συνασπισμό -με πιθανή συμμετοχή αραβικών χωρών- σε ρόλο ασφαλείας στο ενδιάμεσο διάστημα.

Οι ηγέτες αραβικών κρατών από πλευράς τους απαιτούν την άμεση και οριστική κατάπαυση του πυρός πριν συζητήσουν οτιδήποτε, αλλά σε κάθε περίπτωση έχουν απορρίψει οποιαδήποτε άμεση ανάμειξη. Και το Ισραήλ, αν και δεν προτίθεται να επιστρέψει στην προ του 2015 κατοχή, έχει καταδείξει διά στόματος του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου ότι θα διατηρήσει για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα την ευθύνη για την ασφάλεια στη Γάζα μετά τη λήξη της στρατιωτικής επιχείρησης.

Ο Νάσερ αλ-Κούντουα, ανιψιός του ιστορικού ηγέτη των Παλαιστινίων Γιάσερ Αραφάτ, συνοψίζει τη σημερινή κατάσταση ως εξής: «Νομίζω ότι η σημερινή [Παλαιστινιακή] Αρχή, με την παρούσα της μορφή και με τα πρόσωπα που την καθοδηγούν, δεν είναι σε θέση ούτε καν να πατήσει το πόδι της στη Λωρίδα της Γάζας, πολλώ δε μάλλον να χειριστεί τα μεγάλα καθήκοντα που απαιτούνται αυτή τη στιγμή».

Άλλοι παρατηρητές τους οποίους επικαλείται ο Πάτρικ Γουίντουρ του Guardian, περιλαμβανομένου του Ισραηλινού πρώην διαπραγματευτή Ντάνιελ Λέβι, συμβουλεύουν την Παλαιστινιακή Αρχή να μην εισέλθει στη Γάζα αν η ασφάλεια παραμείνει ευθύνη του Ισραήλ. «Δεν νομίζω ότι θα ήταν σοφό για οποιοδήποτε παλαιστινιακό κίνημα να πει: ‘Θα το κάνουμε αυτό υπό το άγρυπνο μάτι του Ισραήλ’», έχει δηλώσει.

Οι περισσότερες αραβικές κυβερνήσεις εκλαμβάνουν εξίσου την Παλαιστινιακή Αρχή ως δυσλειτουργική, γεγονός που εντείνει τη διστακτικότητά τους να αναλάβουν οποιοδήποτε ρόλο, επισημαίνει ο Γιόσουα Λάντις, διευθυντής του Κέντρου Σπουδών Μέσης Ανατολής του Πανεπιστημίου της Οκλαχόμα μιλώντας στην Voice of America.

Η «αναζωογονημένη» Παλαιστινιακή Αρχή για την οποία μιλούν οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένει έννοια ασαφής και είναι τεράστια η πρόκληση του πώς θα μπορούσε να μετασχηματιστεί ώστε να είναι αποδεκτή από τους Παλαιστινίους της Γάζας και της Δυτικής Όχθης, την οποία εν μέρει ελέγχει και όπου επί χρόνια είναι εξαιρετικά αντιδημοφιλής, αλλά και από το Ισραήλ.

Η Παλαιστινιακή Αρχή, η οποία ιδρύθηκε μετά τις Συμφωνίες του Όσλο το 1993, προοριζόταν ως προσωρινή διοίκηση στην πορεία προς ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος. Ο Μαχμούντ Αμπάς ανέλαβε το 2005 την προεδρία, δύο μήνες μετά το θάνατο του Γιασέρ Αραφάτ. Εξελέγη για τετραετή θητεία. Σήμερα, στα 88 του χρόνια, βρίσκεται ακόμη στα ηνία της Παλαιστινιακής Αρχής χωρίς να έχει οδηγήσει τα Παλαιστινιακή Εδάφη σε εκλογές από το 2006 όταν η Φατάχ έχασε από τη Χαμάς στις βουλευτικές εκλογές και εκδιώχθηκε από τη Λωρίδα της Γάζας.

Στα μάτια πολλών από τους ανθρώπους που υποτίθεται ότι εκπροσωπεί, η Παλαιστινιακή Αρχή έχει εξελιχθεί σε μια αυταρχική, διεφθαρμένη και αντιδημοκρατική διοίκηση που διέψευσε τις προσδοκίες για ειρήνη. Ο Μαχμούντ Αμπάς έχει διαψεύσει τις προσδοκίες και έχει προσκολληθεί στην εξουσία χωρίς να διαφέρει κατά πολύ από το μοντέλο αυταρχικών ηγετών.

Ο κόσμος βλέπει την παλαιστινιακή ηγεσία «να διαπραγματεύεται επί χρόνια για τη δική της πολιτική επιβίωση και όχι για χάρη των εθνικών τους φιλοδοξιών. Δεν πέτυχαν τίποτα από τα δύο», λέει από τη Ραμάλα ο Ζακάρια αλ-Κακ, Παλαιστίνιος πολιτικός επιστήμονας, μιλώντας στον Στίβερν Ερλάνγκερ των New York Times.

Οι έριδες και τα παιχνίδια εξουσίας έχουν κάνει τους Παλαιστίνιους να χάσουν πλήρως την εμπιστοσύνη τους στον Μαχμούντ Αμπάς, αλλά και την ίδια τη διπλωματία, και να συνδέσουν την Παλαιστινιακή Αρχή με νεποτισμό και αναποτελεσματικότητα -ειδικά αφότου ακυρώθηκαν οι βουλευτικές και προεδρικές εκλογές που είχε εξαγγείλει για το 2021, κίνηση που θεωρήθηκε ευρέως ως προσπάθεια να απαντήσει στις επικρίσεις για τη δημοκρατική νομιμότητα των παλαιστινιακών θεσμών, και τελικά δεν έγινε πράξη.

Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζο Μπάιντεν, παρέθεσε το όραμά του για το μέλλον της Γάζας και του Παλαιστινιακού ζητήματος σε άρθρο του στην Washington Post στις 18 Νοεμβρίου, επισημαίνοντας ότι ο παλαιστινιακός λαός αξίζει ένα δικό του κράτος και ένα μέλλον απαλλαγμένο από τη Χαμάς. «Η Γάζα και η Δυτική Όχθη θα πρέπει να επανενωθούν κάτω από μια ενιαία δομή διακυβέρνησης, υπό μία αναζωογονημένη Παλαιστινιακή Αρχή, καθώς όλοι εργαζόμαστε προς μια λύση δύο κρατών» ανέφερε.

Εν τω μεταξύ, συνέχισε, «η διεθνής κοινότητα πρέπει να δεσμεύσει πόρους για τη στήριξη του λαού της Γάζας αμέσως μετά την κρίση αυτή, συμπεριλαμβανομένων προσωρινών μέτρων ασφαλείας, και να δημιουργήσει έναν μηχανισμό ανοικοδόμησης για τη βιώσιμη κάλυψη των μακροπρόθεσμων αναγκών της Γάζας».

Οι Άραβες και οι μουσουλμάνοι ηγέτες, που εκπροσωπούνται από υπουργική αντιπροσωπεία η οποία περιόδευσε στα πέντε μόνιμα κράτη-μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ζητούν οριστική κατάπαυση του πυρός και την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στους κατοίκους της Γάζας, αλλά δεν είχαν πολλά να πουν για τη μακροπρόθεσμη διακυβέρνηση.

Ενώ συμφωνούν με τον Τζο Μπάιντεν για την ανάγκη δημιουργίας παλαιστινιακού κράτους, η συμμετοχή σε μια προσωρινή δύναμη ασφαλείας για τη Γάζα απορρίφθηκε κατηγορηματικά από ορισμένες χώρες της αντιπροσωπείας -αποτελούμενης από την Αίγυπτο, την Ινδονησία, την Ιορδανία, τη Νιγηρία, την Παλαιστινιακή Αρχή, το Κατάρ, τη Σαουδική Αραβία, την Τουρκία και τον γενικό γραμματέα του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας.

«Επιτρέψτε μου να είμαι πολύ σαφής», δήλωσε ακολούθως ο Ιορδανός υπουργός Εξωτερικών, Αϊμάν Σαφάντι, στο Διάλογο της Μανάμα, φόρουμ για τη διεθνή ασφάλεια. «Γνωρίζω ότι μιλώ εκ μέρους της Ιορδανίας, αλλά έχοντας συζητήσει αυτό το θέμα με πολλούς, σχεδόν με όλους τους αδελφούς μας, δεν θα πάνε αραβικά στρατεύματα στη Γάζα. Κανένα. Δεν πρόκειται να θεωρηθούμε εχθρός». Όσον αφορά την επόμενη ημέρα, διερωτήθηκε: «Πώς μπορεί κανείς να μιλάει για το μέλλον της Γάζας όταν δεν ξέρουμε τι είδους Γάζα θα μείνει όταν τελειώσει αυτή η επίθεση;».

H ίδια η Παλαιστινιακή Αρχή έχει δηλώσει ότι είναι πρόθυμη να διαδραματίσει ρόλο στη Γάζα αλλά μόνο στο πλαίσιο ενός σαφούς, συνολικού ειρηνευτικού σχεδίου με το Ισραήλ που θα περιλαμβάνει επίσης τη Δυτική Όχθη.

Πηγή:liberal