Γιώργος Σταμάτης: Δεν έχουμε το φαινόμενο των αστέγων που έχουν άλλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης

Σε σχέση με το πρόβλημα της αστεγίας, ο βουλευτής επικρατείας της ΝΔ επισημαίνει πως η πατρίδα μας δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα που συναντά κάποιος σε κοινωνίες της Δυτικής Ευρώπης και ότι η Ελλάδα εφαρμόζει και ακολουθεί ένα μίγμα πολιτικών και θεσμών.

Ποια προγράμματα και πολιτικές έχουν ενεργοποιηθεί για την καταπολέμηση της αστεγίας και για τη διασύνδεση με την αγορά εργασίας;

Το πρόγραμμα «Στέγαση και εργασία για τους αστέγους», για το οποίο βραβεύθηκα, ψηφίστηκε από ευρωπαίους πολίτες, συγκρινόμενο με άλλα προγράμματα άλλων χωρών της Ε.Ε. Και νομίζω ότι αυτός είναι ο πιο θετικός δείκτης αναγνώρισης μιας δουλειάς, όταν αυτή η δουλειά και φαίνεται αλλά κυρίως όταν πλαισιώνει ένα μίγμα πολιτικών. Με το πρόγραμμα αυτό καταφέραμε να έχουμε το ζητούμενο, δηλαδή τη στέγαση, το δεύτερο ζητούμενο, δηλαδή τη δουλειά, και το τρίτο ζητούμενο, δηλαδή τη ψυχοκοινωνική στήριξη, δίνοντας στους ανθρώπους αυτούς να κάνουν πράγματα, τα οποία είχαν απωλέσει στην προηγούμενη φάση της ζωής τους, όταν βρέθηκαν άστεγοι. Νομίζω ότι όλο αυτό το πλέγμα, μαζί με τις συνεδρίες, μαζί με τον έλεγχο και μαζί με της συνεργασία τοπικής αυτοδιοίκησης, υπουργείου και των δήμων, όλο αυτό δημιούργησε ένα παζλ, το οποίο έφερε το αποτέλεσμα που έχουμε σήμερα.

Έχουμε προγράμματα για την εργασία. Τα προγράμματα αυτά είναι εστιασμένα σε μια φάση συμπερίληψης. Το κράτος δεν έρχεται να επιδοτήσει δουλειές. Απευθύνεσαι στον ιδιωτικό τομέα, ώστε να προσλάβει αυτούς τους ανθρώπους, γιατί αυτοί οι άνθρωποι πηγαίνουν την επόμενη μέρα στον ιδιωτικό τομέα, στον ιδιωτικό τομέα θα τείνουν να ψάξουν δουλειά. Οπότε, αυτή  η διαδικασία, η οποία περικλείει πολλά στάδια ενδυνάμωσης. Το κυριότερο σε όλο αυτό που συζητάμε είναι πώς ενδυναμώνονται αυτοί οι πολίτες, πώς επανακτούν τη σχέση που έχουν με το κράτος – ένας άνθρωπος που έχει βρεθεί στο δρόμο, έχουν σπάσει πολλές αλυσίδες μαζί. Μία από τις αλυσίδες που έχουν σπάσει είναι η εμπιστοσύνη στο κράτος, όπως το φαντάζεται ο οποιοσδήποτε. Αυτό σημαίνει ότι έρχεται το κράτος να του πει ότι «εγώ αναγνωρίζω πως πρέπει να κάνω κάτι, γιατί αυτά είναι μέσα στο Σύνταγμα της χώρας μας και σου δίνω ένα μοντέλο κοινωνικής επανένταξης, δίνοντάς σου όλες αυτές τις διεξόδους. Και αν δεν τα καταφέρεις, είμαι πάλι εδώ και έρχομαι να σε βοηθήσω, να ξαναπροσπαθήσουμε». Πολλές φορές, οι ad hoc δράσεις μπορεί σε κάποιους ανθρώπους να έχουν ένα αποτέλεσμα, σε κάποιους άλλους ανθρώπους δεν έχουν αποτέλεσμα. «Μα το κράτος έχει σπίτια και ο άλλος μένει στο δρόμο», λένε μερικοί συμπολίτες μας, αλλά δεν είναι τόσο απλό. Γενικά, τα πράγματα στη ζωή δεν είναι τόσο απλά. Γιατί ένας άνθρωπος που μένει στο δρόμο με βάση τα street work και τη γνωριμία με αυτούς τους ανθρώπους, έχει φτιάξει τη ζωή του στο δρόμο.

Και μέσα από αυτή τη διαδικασία απέκτησα φίλους, που ζούσαν στο δρόμο και τώρα μένουν στο σπίτι. Το άλλο που μου έχει μείνει είναι ότι σε όλη αυτή τη διαδικασία, άνθρωποι που σε εμπιστεύτηκαν για να τους δώσεις μια κουβέρτα, ένα φαγητό κ.λπ. έφυγαν από τη ζωή. Οπότε έχεις το κοντράστ. Δύο άνθρωποι μένουν σε ένα παγκάκι. Ο ένας επιλέγει να πάει σε ένα σπίτι. Ο άλλος δεν το αποφασίζει και τελικά μπορεί να πεθάνει ή συνεχίζει να μένει στο παγκάκι. Όλο αυτό σού δίνει πως ό,τι καταφέρεις στο τέλος της ημέρας σαν κοινωνία, ακόμη και ένας να απομένει στο δρόμο σημαίνει πως πρέπει να καταβάλεις πολύ μεγαλύτερες προσπάθειες, σχεδόν υπεράνθρωπες, έτσι ώστε και αυτός ο άνθρωπος να μπει σε ένα σπίτι.

Εμείς δεν έχουμε το φαινόμενο των αστέγων που έχουν άλλες χώρες της δυτικής Ευρώπης. Εμείς έχουμε το γεγονός ότι ο μέσος όρος των αστέγων είναι πάνω από τα πενήντα έτη. Αυτό μεταφράζεται στο ότι πρόκειται για ανθρώπους που έρχονται από τα χρόνια της κρίσης. Δεν βρέθηκαν από τη μια μέρα στην άλλη σε καθεστώς αστεγίας.

Έχουμε ανθρώπους που είχαν μια επιχείρηση, η οποία δεν κατάφερε σε ένα δανεισμό να ανταπεξέλθει. Μαζί με τη χρεοκοπία της χώρας όλο αυτό το πράγμα σχεδόν κατέρρευσε. Η εμπειρία αυτή μας έδειξε πως κάποια στιγμή, μπορεί να τα χάσεις όλα. Και αυτό που πρόσεξα είναι ότι πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους που τα έχασαν όλα εκπλήρωσαν προηγουμένως όλες τις υποχρεώσεις τους απέναντι σε άλλους ανθρώπους. Αυτό σημαίνει πως όλη αυτή τη κατάσταση πρέπει να τη δεις πιο ολιστικά. Δε μεταφράζεται έτσι ή αλλιώς. Είναι πιο περίπλοκο το θέμα. Αλλά η Ελλάδα δεν έχει το φαινόμενο των αστέγων που έχουν χώρες της δυτικής Ευρώπης. Και αυτό είναι καλό, γιατί ακόμη στη χώρα μας λειτουργεί ο θεσμός της τοπικής αυτοδιοίκησης, της οικογένειας, των συγγενών προσώπων. Έχουμε αλληλεγγύη, αλλά πολλά πράγματα δε γίνονται με την αλληλεγγύη και τη φιλανθρωπία. Με τη φιλανθρωπία νομίζουμε πως εκπληρώνουμε το χρέος μας, μα το χρέος μας προς την κοινωνία είναι πολύ πιο μεγάλο. Σίγουρα δεν αρχίζει ή δεν τελειώνει, δίνοντας ένα κομμάτι ψωμί σε έναν άνθρωπο.