COP28: Τι θα κρίνει αν θα είναι μια επιτυχημένη Σύνοδος για το κλίμα ή αν θα στεφθεί από αποτυχία

Οι προσδοκίες είναι υψηλές για την COP28, τη φετινή Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα. Το ίδιο και οι ανάγκες του καταπονημένου και πλέον απειλούμενου από τις ανθρωπογενείς καταστροφές πλανήτη.

Έπειτα από μια χρονιά κατά την οποία η κλιματική αλλαγή άφησε βαρύ «αποτύπωμα», με ακραία καιρικά φαινόμενα και ιστορικά ρεκόρ θερμοκρασιών, προφανώς η ώρα που «τα λόγια πρέπει να γίνουν πράξεις» έχει περάσει προ πολλού.

Αυτό ακριβώς πάντως υπόσχεται η φετινή -όπως και όσες προηγήθηκαν στο πρόσφατο παρελθόν- «οικοδέσποινα» χώρα της συνόδου, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ).

Διοργανώνουν την COP28 από τις 30 Νοεμβρίου έως τις 12 Δεκεμβρίου, στο Ντουμπάι.

Όμως η έναρξη γίνεται με τους χειρότερους οιωνούς. Ή όπως λένε εδώ και καιρό ακτιβιστές, αλλά και αξιωματούχοι άλλων χωρών, ως φαρσοκωμωδία.

Προς επίρρωση ήρθε η τελευταία αποκάλυψη του BBC ότι η αραβική μοναρχία του Κόλπου και έβδομη μεγαλύτερη παραγωγός πετρελαίου παγκοσμίως χρησιμοπεί την COP28 για… lobbying, επιδιώκνοντας συμφωνίες για τα ορυκτά καύσιμα με άλλα 15 κράτη.

Τα Εμιράτα το διέψευσαν μόνο εν μέρει, κάνοντας λόγο για «ιδιωτικές συνομιλίες».

Κανείς δεν πέφτει από τα σύννεφα, ωστόσο.

Προεδρεύων της COP28 έχει οριστεί, για πρώτη φορά στα χρονικά, ένας CEO και μάλιστα της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων: ο Σουλτάνος Άχμεντ ​​αλ Τζάμπερ της κρατικής ADNOC, μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου στον κόσμο.

Παράλληλα είναι υπουργός Βιομηχανίας και Προηγμένης Τεχνολογίας και -παρά την πρόδηλη σύγκρουση συμφερόντων- ειδικός απεσταλμένος των ΗΑΕ για την κλιματική αλλαγή.

Ως «εχέγγυο» των… καλών, καινοτόμων προθέσεών του προβάλλεται η έτερη ιδιότητά του ως ιδρυτικού διευθύνοντα συμβούλου και προέδρου της κρατικής εταιρείας Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας Masdar των Εμιράτων και του «οραματιστή» πίσω από τη φουτουριστική Masdar City.

Μια προτεινόμενη από τα ΗΑΕ «πόλη του μέλλοντος», με μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα, η οποία άρχισε να στήνεται το 2006, αλλά εξελίσσεται σε… «γεφύρι της Άρτας» στην έρημο του Άμπου Ντάμπι.

Ζήτω τα lobby

Με την ανάληψη της προεδρίας της COP28, στις αρχές του έτους, ο Σουλτάνος ​​αλ Τζάμπερ άρχισε περιοδεία ανά τον κόσμο, αναζητώντας υποστηρικτές και συμμαχίες.

Συναντήθηκε με πολιτικούς, ηγέτες επιχειρήσεων και δημόσια πρόσωπα.

Μεταξύ αυτών ήταν ο Βασιλιάς Κάρολος Γ’ του Ηνωμένου Βασιλείου, ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν, ο δισεκατομμυριούχος Αμερικανός πολιτικός και επιχειρηματίας Μάικλ Μπλούμπεργκ, νυν ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για τις Κλιματικές Φιλοδοξίες και Λύσεις και, φυσικά, ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου των ΗΠΑ για το κλίμα, Τζον Κέρι.

Η πρώτη ομιλία του Άχμετ αλ Τζάμπερ ως προέδρου της COP28, ήταν τον περασμένο Ιανουάριο, στο Παγκόσμιο Φόρουμ Ενέργειας.

Μια εκδήλωση που διοργανώνει η αμερικανική δεξαμενή σκέψης The Atlantic Council τα τελευταία έξι χρόνια στα ΗΑΕ, με χορηγό τις κρατικές ενεργειακές εταιρείες ADNOC και Masdar.

Από το βήμα της, ο Σουλτάνος CEO-υπουργός-ειδικός απεσταλμένος για το κλίμα είχε καλέσει σε «πρακτικές λύσεις» στην COP28.

Σε αυτό το πλαίσιο, τόνισε, η «λουσμένη» στα πετροδολάρια χώρα του θα γιορτάσει για «το τελευταίο βαρέλι πετρελαίου», όταν έρθει η ώρα.

Αυτή όμως φαίνεται ότι αργεί πολύ…

Τα ΗΑΕ -όπως και άλλες χώρες- έχουν βάλει μπρος σχέδια για σημαντική επέκταση της παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Η πετρελαϊκή ADNOC, της οποίας ηγείται, έχει ήδη ξεκινήσει τις γεωτρήσεις σε συνεργασία με διεθνείς εταιρείες πετρελαίου και επιταχύνει πλέον σε ρυθμό.

Για την ακρίβεια «έχει τα μεγαλύτερα και πιο καταστροφικά σχέδια από οποιαδήποτε άλλη εταιρεία στον κόσμο για την κλιματική ουδετερότητα», ανέφερε προ ημερών ο Guardian.

Το ρεπορτάζ βασίζεται σε στοιχεία από τη δημόσια βάση δεδομένων Gogel, σε συνδυασμό με το πιο πρόσφατο σενάριο του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA) για συγκράτηση της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας της Γης στους 1,5 βαθμούς Κελσίου, σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.

Το βασικό στόχο της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα, δηλαδή.

«Μαγειρεύοντας» καινοτόμες λύσεις

Για να επιτευχθεί ο γενικός στόχος κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2050, τονίζει η ΙΕΑ, δεν θα πρέπει να υπάρξει νέα παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου μετά το 2023, συμπεριλαμβανομένου του LNG.

Τα ΗΑΕ έχουν ωστόσο άλλα σχέδια, όπως εν γένει ο πετρελαϊκός τομέας.

Σύμφωνα με στοιχεία του εξειδικευμένου ιστότοπου Energy Monitor, μόνο η «οικοδέσποινα» χώρα της COP28 στοχεύει στην εξόρυξη 38 δισεκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου και φυσικού αερίου έως το 2085.

Η ADNOC πάντως επιμένει ότι η παραγωγή της είναι από τις μικρότερης έντασης άνθρακα στον κόσμο.

Διακηρύττει μάλιστα ότι θα επιτύχει καθαρές μηδενικές λειτουργικές εκπομπές έως το 2045, πέντε χρόνια πριν από τον στόχο που έχουν θέσει τα ίδια τα ΗΑΕ για το λεγόμενο «net-zero».

Την ισορροπία, δηλαδή, μεταξύ των ανθρωπογενών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και της απομάκρυνσής τους από την ατμόσφαιρα.

Όμως τα εν λόγω σχέδια βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε αντισταθμίσεις και κυρίως στη δέσμευση άνθρακα, με συλλογή και αποθήκευση των ρύπων.

Ωστόσο η τεχνολογία αυτή ακόμη αναπτύσσεται και αμφισβητείται.

Σε κάθε περίπτωση, η πρακτική αυτή σημαίνει ότι η «στρόφιγγα» στην παραγωγή και καύση πετρελαίου θα καθυστερήσει πολύ να κλείσει, ενόσω θα… βαπτίζονται ως «καθαρές» οι business as usual.

Πιο έξω από τα δόντια το είπε πρόσφατα στους Financial Times ο Αλ Γκορ, πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ και βραβευμένος με το Νόμπελ Ειρήνης περιβαλλοντικός ακτιβιστής.

Χαρακτήρισε την προεδρία του Σουλτάνου Αλ Τζάμπερ στην COP28 ακόμη μια ένδειξη ότι η βιομηχανία ορυκτών καυσίμων επιβάλλει τη δική της ατζέντα.

Έχει «καταλάβει θρασύτατα τον έλεγχο» των διαπραγματεύσεων του ΟΗΕ για το κλίμα, υπογράμμισε.

Ζήτησε μεταρρύθμιση της διαδικασίας και γενναία βήματα για την αποφυγή της κλιματικής «αβύσσου».

Ίσως με την COP29…