Σε επαναλειτουργία οι δίαυλοι επικοινωνίας Ελλάδας – Τουρκίας

Μπορούμε να ¨σβήσουμε” τρία χρόνια σε έξι ώρες; Από τα γεγονότα στο νησί του Έβρου τον Μάρτιο του 2020, που από πολλούς χαρακτηρίστηκαν ως υβριδική επίθεση, μέχρι τον Φεβρουάριο του 2023, όταν ένας καταστροφικός σεισμός στην Τουρκία έδωσε την ευκαιρία να τεθεί ξανά επί τάπητος το “αναπόφευκτο” της γειτονίας των δύο χωρών, η σχέση μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας δοκιμάστηκε σε όλα τα επίπεδα.

Υπήρξαν, στο πεδίο, αδιάκοπες εισβολές στον ελληνικό εναέριο χώρο και υπερπτήσεις πάνω από κατοικημένα νησιά, καθώς και μια επιθετική ρητορική βασισμένη στην περιβόητη φράση “θα έρθουμε μια νύχτα ξαφνικά”. Ωστόσο, ο μεγάλος σεισμός στην Τουρκία αποκατέστησε την ηρεμία εν μία νυκτί. Οι ευκαιρίες που δημιουργήθηκαν εκείνη τη στιγμή δεν έπεσαν στο κενό. Μετά από μια μακρά διαδικασία, το επόμενο βήμα για την επαναλειτουργία των διπλωματικών διαύλων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας ήταν η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο Βίλνιους τον περασμένο Ιούλιο.

Ακολούθησαν κατ’ ιδίαν συνομιλίες στη Νέα Υόρκη, επίσκεψη του Γιώργου Γεραπετρίτη στην Άγκυρα, πολιτικός διάλογος μεταξύ των δύο υπουργείων Εξωτερικών και συνάντηση στρατιωτικών αντιπροσωπειών για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Αποκορύφωμα όλων αυτών των διπλωματικών προσπαθειών θα είναι η συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας των δύο χωρών στην Αθήνα σε λίγες ημέρες.

Με την άφιξη του Ερντογάν στην Ελλάδα να απέχει μόλις 24 ώρες, η ελληνική κυβέρνηση εξέλαβε το τελευταίο μήνυμα του Τούρκου Προέδρου ως θετικό. Οι διαδοχικές δηλώσεις του για την ανάγκη διαλόγου που θα οδηγήσει στην επίλυση των διαφορών και σε μια διευθέτηση “καζάν-καζάν” είναι ενδεικτικές των προθέσεων της Τουρκίας. Προφανώς, η ελληνική κυβέρνηση δεν είναι αφελής και δεν έχει ανεβάσει τον πήχη των προσδοκιών και κρατά χαμηλά τις προσδοκίες της για την έκβαση των συνομιλιών.

Ωστόσο, αυτό δεν ακυρώνει το βήμα που επιχειρείται να μετατραπεί η όλη κατάσταση των τελευταίων μηνών σε μια σειρά από συμφωνίες. Οι περισσότερες από αυτές είναι μικρής πολιτικής σημασίας, αλλά το μεταναστευτικό ζήτημα και οι προσπάθειες συνεργασίας στον τομέα αυτό είναι σημαντικές.

Στο Μέγαρο Μαξίμου τοποθετούν την αλλαγή σελίδας στις ελληνοτουρκικές σχέσεις στο ευρύτερο πλαίσιο της πρωτοβουλίας που προωθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης, η οποία, όπως επισημαίνουν, προσδίδει στη χώρα μας το ρόλο του πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και του αξιόπιστου συνομιλητή με ισχυρές συμμαχίες. Η ενίσχυση του ρόλου της χώρας επηρεάζει και άλλους τομείς, όπως η ενέργεια, η οποία, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη της οικονομίας και το μεταρρυθμιστικό σχέδιο των κρατικών λειτουργιών, ενισχύει το αναβαθμισμένο προφίλ μας ως μιας ευρωπαϊκής χώρας. 

Ο Ερντογάν αναμένεται να φτάσει στην Αθήνα το πρωί της Πέμπτης, συνοδευόμενος από τον διπλωματικό του σύμβουλο Κίλιτς και επτά υπουργούς. Οι δύο αντιπροσωπείες θα συναντηθούν στο υπουργείο Εξωτερικών για θέματα όπως το μεταναστευτικό, η οικονομία, η παιδεία, ο πολιτισμός και ο τουρισμός, ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Τούρκος πρόεδρος πρόκειται να συναντηθούν στο Μέγαρο Μαξίμου.

Με βάση τον έως τώρα προγραμματισμό, μετά τη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας (ΑΣΣ) θα ακολουθήσει γεύμα εργασίας στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου θα σημειωθεί κοινή δήλωση των δύο ηγετών σε συνέντευξη Τύπου.