Κόμβος δεδομένων θα γίνει η Ελλάδα με επενδύσεις πάνω από 1 δισ. ευρώ

Μπροστά σε μια σημαντική ευκαιρία βρίσκεται η Ελλάδα, ώστε να μετατραπεί σε κεντρικό κόμβο της διακίνησης δεδομένων της Ευρώπης. Μετά την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, η Κρήτη πρόκειται να αποτελέσει ένα από τα βασικά χαρτιά της χώρας που θέλει να εκμεταλλευτεί τη γεωγραφική της θέση και να ενισχύσει την παρουσία των data center προσελκύοντας νέες επενδύσεις.

Εκτιμάται ότι η Ελλάδα θα αποτελέσει ένα από τα σημεία όπου η κίνηση των δεδομένων θα διπλασιαστεί μέσα στα επόμενα δυόμιση χρόνια, καθώς μαζί με Βουλγαρία και Τουρκία αποτελούν πολύ σημαντικούς προορισμούς για την επέκταση του τηλεπικοινωνιακού δικτύου της Ευρώπης. Οι 3 χώρες αυτές συνολικά, το 2023 εκτιμάται από την Telegeography ότι θα τρέξουν 123 TB χωρητικότητας διαδικτυακής κίνησης και αναμένεται η κίνηση να αυξάνεται με ρυθμούς 31,5% ετησίως.

«Αν δει κάποιος τον χάρτη, θα δει ξεκάθαρα ότι από τη διώρυγα του Σουέζ όπου περνάνε όλα τα υποβρύχια καλώδια, η Ελλάδα είναι η συντομότερη οδός για Βαλκάνια και Κεντρική, Ανατολική Ευρώπη», ανέφερε ο Γιώργος Νώλης, CEO της Lancom σημειώνοντας ότι πάντα υπήρχε το αίτημα να υπάρξει μια καλύτερη όδευση για τα καλώδια οπτικών ινών καθώς οι διαδρομές που ακολουθούσαν ήταν μεγάλες με αποτέλεσμα να υπάρχουν μεγάλοι χρόνοι καθυστέρησης (latency).

Ωστόσο, η Ελλάδα έχει έλλειψη από ουδέτερα data center, διαθέτοντας πολύ μικρότερο αριθμό συγκριτικά με άλλες χώρες, έχοντας και τον μικρότερο αριθμό πυκνότητας data center πανευρωπαϊκά. Κάτι που έχει ανοίξει την όρεξη πολλών για να επενδύσουν δυναμικά στην Ελλάδα στο κομμάτι των data center που θεωρούνται απαραίτητα για την ανάπτυξη της αγοράς. Πλέον οι μεγάλοι παίκτες της αγοράς «τρέχουν» να τοποθετηθούν στην Ελλάδα και να πάρουν την pole position ενόψει της κούρσας που πρόκειται να αρχίσει.

Στην επόμενη πενταετία αναμένονται επενδύσεις που ενδέχεται να φτάσουν τα 1,2 δισ. δολάρια (1,1 δισ. ευρώ) από μεγάλα ονόματα όπως η Microsoft, και η Amazon ενώ η Google διαβεβαίωσε πως θα υπάρξουν εξελίξεις σχετικά με την πολυαναμενόμενη επένδυσή της για τα τρια data center που έχει ανακοινώσει, το 2025.

Η Digital Realty και η ελληνική Lancom διευρύνουν επίσης το αποτύπωμά τους στην αγορά των ουδέτερων data center, ενώ κολοσσοί όπως η EXA Infrastructure βάζουν στον κεντρικό σχεδιασμό τους την Ελλάδα, εντείνοντας την παρουσία τους.

Κυβερνητικές πρωτοβουλίες ανοίγουν την πόρτα στα data center Την ίδια στιγμή και η κυβέρνηση θέλει να ενισχύσει τη θετική συγκυρία που έχει δημιουργηθεί, με τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δ. Παπαστεργίου να αναφέρει τον περασμένο μήνα ότι θα δοθούν 80 εκατ. για data center στη χώρα, ενώ ήδη δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ ο νέος νόμος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για το πλαίσιο λειτουργίας των data center.

Με τον νόμο επιδιώκεται ο καθορισμός ενός απλοποιημένου πλαισίου, όπου με σαφήνεια ορίζεται πώς ακριβώς θα λειτουργούν τα κέντρα δεδομένων. Παράλληλα, μέσω του σχεδίου νόμου, αντιμετωπίζεται το ζήτημα των ειδικών κτιριοδομικών και εν γένει πολεοδομικών απαιτήσεων των data centers. Μεταξύ άλλων, δίνεται ο ορισμός τους, διακρίνονται οι κατηγορίες αυτών, καθορίζεται η διαδικασία γνωστοποίησης της λειτουργίας τους, προβλέπεται η υποχρεωτική τήρηση προτύπων για την πυροπροστασία αυτών, καθώς και οι όροι δόμησης και οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης.

Σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τα data center αποτελούν μια από τις σημαντικότερες, σύγχρονες οικονομικές δραστηριότητες. Στερούνται, ωστόσο, διακριτού πλαισίου αδειοδότησης και λειτουργίας. Όπως εκτιμά το υπουργείο, μέσω της προσέλκυσης επενδύσεων στο συγκεκριμένο τομέα, η Ελλάδα θα μπορέσει να αναδειχθεί σε hub ψηφιακής οικονομίας.

Η έκρηξη στη μεταφορά δεδομένων (data), η ανάπτυξη των δικτύων πέμπτης γενιάς (5G) στην κινητή τηλεφωνία, οι απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το νομικό πλαίσιο και τους γεωγραφικούς περιορισμούς αποθήκευσης των δεδομένων, αλλά και ο κορεσμός που καταγράφεται στους κύριους κόμβους όπως το Άμστερνταμ, οδηγούν τους μεγάλους ομίλους των data centers σε περιφερειακές αγορές, όπως η Ελλάδα, με τις μετοχές της χώρας να ανεβαίνουν δυναμικά.

Η έκρηξη στη μεταφορά δεδομένων (data), η ανάπτυξη των δικτύων πέμπτης γενιάς (5G) στην κινητή τηλεφωνία, οι απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το νομικό πλαίσιο και τους γεωγραφικούς περιορισμούς αποθήκευσης των δεδομένων, αλλά και ο κορεσμός που καταγράφεται στους κύριους κόμβους όπως το Άμστερνταμ, οδηγούν τους μεγάλους ομίλους των data centers σε περιφερειακές αγορές, όπως η Ελλάδα, με τις μετοχές της χώρας να ανεβαίνουν δυναμικά.

Κάτι που επισημαίνει και η ΕΥ στη μελέτη της Attractiveness Survey Ελλάδα 2023, «η Αθήνα βρίσκεται, πλέον, μεταξύ των ελκυστικότερων προορισμών της Ευρώπης για data centers, με την Ελλάδα να μετατρέπεται σταδιακά σε κόμβο κίνησης δεδομένων στην Ευρώπη».

Οι επενδύσεις σε data center στην Ελλάδα Σύμφωνα με μελέτη της ResearchAndMarkets, η Ελλάδα αναμένει να πέσουν περισσότερα από 1,2 δισ. δολάρια (1,1 δισ. ευρώ) μέχρι το 2028 σε data center καταγράφοντας ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 8,8%, καθώς οι επενδυτές μετακινούνται σε νέες αγορές, «όπου υπάρχει διαθεσιμότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενώ οι τιμές στην αγορά του real estate παραμένουν σε λογικά επίπεδα».

Η ανάπτυξη της αγοράς στη χώρα πρόκειται να είναι αλματώδης, καθώς τα data center θα φτάσουν στον αριθμό των 24 με την συνολική ισχύ τους να ανέρχεται σε 139 MW από 34MW που είναι σήμερα, με την Ελλάδα να μετατρέπεται σε κόμβο μεταφοράς δεδομένων συνδέοντας Αφρική, Μέση Ανατολή και Ασία με την Ευρώπη.

Ονόματα κολοσσοί όπως η Digital Realty διευρύνουν το αποτύπωμά τους στην Ελλάδα, υλοποιώντας ένα από τα μεγαλύτερα επενδυτικά πλάνα στην περιοχή της Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής. Ήδη η εταιρεία έχει ολοκληρώσει το τρίτο της data center στην Αθήνα, ενώ στην τελική ευθεία βρίσκονται το Athens 4 και 5, ενώ μέσα στο 2025 θα έχει ολοκληρωθεί το Heraklion 1 στην Κρήτη.

Η Microsoft σχεδιάζει τη δημιουργία τριών data center στην Αττική, με την επένδυση της να έχει ενταχθεί στο καθεστώς στρατηγικών επενδύσεων. Σε προστιθέμενη αξία η επένδυση της Microsoft, έχει αποτιμηθεί 1 δισ. ευρώ. Η Google έχει ανακοινώσει επίσης την κατασκευή τριών data center που θα αποτελέσουν το cloud region του τεχνολογικού κολοσσού στην Ελλάδα. Όπως έχει εκτιμήσει ο κολοσσός, η επένδυση θα αποφέρει 2,2 δισ. ευρώ στην ελληνική οικονομία και θα δημιουργήσει 19.400 θέσεις μέχρι το 2030.

Η Amazon θα αποκτήσει επίσης παρουσία στην ελληνική αγορά, καθώς θα δημιουργηθεί υποδομή Local Zone (Τοπικές Ζώνες) που αποτελούν υποδομές cloud οι οποίες μειώνουν τον χρόνο απόκρισης εφαρμογών. Ο τεχνολογικός κολοσσός έχει υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης για την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων και υποδομών ενώ το νέο μνημόνιο προβλέπει και τη δημιουργία ενός περιφερειακού κόμβου διαστήματος (regional space hub).

Στους Έλληνες παίκτες ξεχωρίζει η Lancom που σημειώνει πορεία αλματώδους ανάπτυξης, με τα έσοδα της να ενισχύονται σημαντικά την τελευταία διετία, έχοντας επενδύσει περισσότερα από 20 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία τριών data center στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα. Παράλληλα, ετοιμάζει και νέο data center στην Κρήτη που θα είναι έτοιμο μέσα στο 2024 και θα αποτελέσει τη νότια πύλη της χώρας προς τα Βαλκάνια αλλά και το σταυροδρόμι που θα προσφέρει την καλύτερη όδευση από Ασία, Αφρική και Μέση Ανατολή προς την Ευρώπη μέσω των υποθαλάσσιων καλωδίων που έρχονται.

Επίσης η Cloudrock έχει επενδύσει 1 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία ιδιόκτητου neutral data center στον Άγιο Στέφανο Αττικής και σχεδιάζει επενδύσεις 3 εκατ. ευρώ μέσα στην πενταετία, με στόχο να προσελκύσει Ελλάδα ΙΤ υποδομές και ομίλους του εξωτερικού.

Η Hellas Sat σχεδιάζει επίσης να εισέλθει στην αγορά των data center με επενδύσεις που θα φτάσουν έως και τα 10 εκατ. ευρώ. Η αρχή έγινε από την Κύπρο με τη δημιουργία data center για το διεθνές τηλεοπτικό δίκτυο NBC ως business continuity center. Σήμερα οι εγκαταστάσεις Data Centers της Hellas Sat, έχουν έκταση περί τα 1.000 τ.μ.