Η επίδειξη δύναμης του Ράμα και η ελληνική αποφασιστικότητα

Ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα ελπίζει ότι η ελληνική κυβέρνηση θα υποχωρήσει τελικά και θα άρει το βέτο της στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Αλβανίας με την ΕΕ, μετά την αποτυχία των ευρωπαϊκών χωρών να υποστηρίξουν τη θέση της Αθήνας στην υπόθεση του Φ. Μπελέρη, αλλά ζήτησε τον πολιτικό αποκλεισμό του εκλεγμένου δημάρχου της Χειμάρρας. Ο Ράμα συνεχίζει να τηρεί σκληρή στάση για να διασφαλίσει ότι η πόλη θα παραμείνει υπό τον έλεγχό του.

Χθες, το δικαστήριο, το οποίο είχε αναβληθεί για αρκετές εβδομάδες, επρόκειτο να συνεδριάσει για να εξετάσει το αίτημα των δικηγόρων του κ. Μπελέρη να χορηγηθεί άδεια στον εντολέα τους έτσι ώστε να αναλάβει τη θέση του δημάρχου της Χειμάρρας, αλλά η συνεδρίαση αναβλήθηκε για τις 11 Δεκεμβρίου.

Η ημερομηνία αυτή είναι τρεις ημέρες πριν από τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ, καθώς η σύνοδος κορυφής της ΕΕ θα εξετάσει το κεφάλαιο της διεύρυνσης και, κατ’ επέκταση, τις σχέσεις της Αλβανίας με την Ένωση. Η ελληνική πλευρά είναι αποφασισμένη να εξαντλήσει όλα τα μέσα που διαθέτει, ώστε ο Φ. Μπελέρης να μπορέσει τουλάχιστον να αποφυλακιστεί και να ορκιστεί, αλλά ο Ε. Ράμα είναι απίθανο να το επιτρέψει αυτό: φόσον ο Φ. Μπελέρης ορκισθεί τότε αυτομάτως αναγνωρίζεται το αποτέλεσμα των εκλογών, ο απερχόμενος και ηττημένος στις εκλογές Δήμαρχος Γ. Γκορο θα πρέπει να παραδώσει τα κλειδιά του Δήμου στον αντιδήμαρχο που θα ορίσει ο Φ. Μπελέρης και ο Δήμος Χειμάρρας έτσι θα χαθεί οριστικά για το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Αλβανού πρωθυπουργού.

Εάν ο Ε. Ράμα αποφασίσει ότι η σκευωρία κατά του Μπερέλι οφείλεται σε λάθος κίνηση του δικαστηρίου (με το οποίο βρίσκεται σε σύγκρουση και για θέματα διαφθοράς), θα ανοίξει ο δρόμος για την έξοδο από τη δύσκολη κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι ελληνοαλβανικές σχέσεις και στην ευρωπαϊκή πορεία της Αλβανίας.

Επιπλέον, είναι σαφές ότι ακόμη και αν ο Φ. Μπελέρης γινόταν πρόεδρος, δεν θα μπορούσε να κάνει πολλά για να σταματήσει όλο το πρόγραμμα “τουριστικής αξιοποίησης” της Χειμάρας από το αλβανικό κράτος, αλλά θα μπορούσε τουλάχιστον να προστατεύσει ορισμένες ιδιοκτησίες και, κυρίως, θα μπορούσε να διασφαλίσει ότι η τουριστική ανάπτυξη της περιοχής θα ωφελήσει και τις ελληνικές μειονοτικές ομάδες και δεν θα οδηγούσε στην εκδίωξή τους από την περιοχή.

Για τον Αλβανό πρωθυπουργό, ωστόσο, πρόκειται και για ένα παιχνίδι εξουσίας. Πρώτον, απέναντι στους Χειμαρριώτες, οι οποίοι τον αντιπολιτεύονται, αλλά και απέναντι στην Αθήνα, την οποία πιστεύει ότι μπορεί να χειραγωγήσει. Είτε με υποσχέσεις του αέρα για παραπομπή της διαφοράς για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στη Χάγη, είτε με δεσμεύσεις για τον σεβασμό των δικαιωμάτων της Ελληνικής μειονότητας. Και θεωρούσε πιθανότατα ότι έχει πετύχει τον στόχο του όταν η Αθήνα τον προσκαλούσε ακόμη και για να παρουσιάσει τα χειροτεχνήματα του σε έκθεση στο Ζάππειο Μέγαρο.

Ωστόσο, όσον αφορά τις ελληνοαλβανικές σχέσεις, η υπόθεση Μπελέρη δεν θα πρέπει να αποτελέσει αντιπερισπασμό για την ίδια την Αθήνα. Αν και δικαίως θα έπρεπε να έχει επικαλεστεί το βέτο της Αλβανίας στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, η είσοδος της γείτονος στην Ευρώπη δεν θα έπρεπε να συνδεθεί αποκλειστικά και μόνο με το αίτημα να επιτραπεί στον Μπελέρη να γίνει δήμαρχος της Χειμάρρας. 

Το άνοιγμα του ενταξιακού κεφαλαίου της Αλβανίας θα έπρεπε να συνδεθεί άμεσα με την απόλυτη προστασία των δικαιωμάτων της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας με συγκεκριμένους δείκτες, την υποχρέωση εκπλήρωσης της δέσμευσης για παραπομπή της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας στη Χάγη, την υποχρέωση των σχέσεων καλής γειτονίας και την αποκήρυξη κάθε εθνοκεντρισμού και της έννοιας της “Μεγάλης Αλβανίας”. Μόνο έτσι θα εδραιωθούν οι ελληνοαλβανικές σχέσεις και δεν θα αφεθούν στο έλεος της κατά καιρούς αλβανικής ηγεσίας.