Από το “Μητσοτάκης γιοκ” στο “φίλε Κυριάκο”

Το κλίμα ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία αλλάζει ριζικά και οι δύο πλευρές μπορούν να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι με εποικοδομητική διάθεση και δημιουργικό διάλογο.

Πριν από ένα χρόνο, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλέτ Τσαβούσογλου έδινε, απτόητος, συνέχεια σε ένα μπαράζ εμπρηστικών, προκλητικών και αναθεωρητικών δηλώσεων. Ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας δήλωνε πως  η Ελλάδα παραβιάζει, δήθεν, ευθέως τις συμφωνίες της Λωζάννης και του Παρισιού και ότι η κυριαρχία αρκετών ελληνικών νησιών είναι αμφισβητήσιμη και συζητήσιμη. “Μπορούμε να κάνουμε πράξη τη δήλωση του προέδρου Ερντογάν και να έρθουμε ξαφνικά ένα βράδυ”, τόνιζε  ο Μ. Τσαβούσογλου. 

Μετά ένα χρόνο, Ελλάδα και Τουρκία συνδιαλέγονται ως εάν να επρόκειτο για δύο τελείως διαφορετικές χώρες κι ως εάν να επρόκειτο για δύο διαφορετικές πολιτικές ηγεσίες. Η σημερινή ημέρα ήταν μια πραγματικά άλλη, διαφορετική ημέρα στην ιστορία των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

 Προφανώς, τα μεγάλα διμερή ζητήματα δεν επιλύθηκαν και δεν υπήρξε συμφωνία για την επίλυσή τους. 

Ωστόσο, ήταν εμφανές διά γυμνού οφθαλμού ότι το κλίμα έχει αλλάξει και οι δύο πλευρές μπορούν πλέον να κάθονται στο ίδιο τραπέζι με διάθεση εποικοδομητική και διάλογο γόνιμο και να προσπαθούν να λύνουν τα μικρά έστω ζητήματα και να μη συγκρούονται ανοιχτά για τα μεγάλα. Το «Μητσοτάκης γιοκ» του πρόεδρου της Τουρκίας έγινε «είμαστε αδέλφια, δεν υπάρχει πρόβλημα που δεν μπορεί να λυθεί» και το «θα έρθουμε νύχτα» αντικαταστάθηκε με την «ειλικρινή ευχή» να επιλυθούν «τα υφιστάμενα προβλήματα στο πλαίσιο του διαλόγου».

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φέρεται ότι συμφώνησαν να συναντηθούν και στην επόμενη διάσκεψη της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, η οποία θα λάβει χώρα τον προσεχή Ιούλιο στην Ουάσιγκτον. Έτσι, οι δύο ηγέτες πρόκειται να συναντηθούν για πέμπτη συνεχόμενη φορά μέσα σε ένα χρόνο (Βίλνιους, Νέα Υόρκη, Αθήνα, Άγκυρα, Ουάσινκτον).

Η “Διακήρυξη των Αθηνών περί σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας”  είναι ένα κείμενο (μη δεσμευτικό από νομικής άποψης) με καλές προθέσεις, το οποίο αποτυπώνει τα βήματα προόδου που έχουν σημειωθεί σε διμερές επίπεδο. Η εφαρμογή των συμφωνιών της συμφωνίας που υπέγραψαν οι υπουργοί-ειδικά για το μεταναστευτικό-και αύξηση της δυνατότητας διμερούς εμπορίου στα 10 δισεκατομμύρια ευρώ πρόκειται, σύμφωνα με τον Τούρκο πρόεδρο, να φέρει  χαμόγελα και στις δύο πλευρές. Η Χάγη-ακόμα κι αν τελικά φτάσουμε εκεί-είναι, πάντως, ακόμα πολύ μακριά.