Τα οφέλη της επίσκεψης Ερντογάν στην Αθήνα

Ήταν, πράγματι, μια συνάντηση win – win ή, τουρκιστί, καζάν-Καζάν η πολυαναμενόμενη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν στην Αθήνα. Μια συνάντηση χωρίς νικητές και ηττημένους.

Καμία πλευρά δεν υποχώρησε από τις πάγιες και καθιερωμένες θέσεις της, αλλά οι υπάρχουσες δύσκολες διαφωνίες εκφράστηκαν αυτή τη φορά με ήρεμο και συμφιλιωτικό τρόπο, σε ένα κλίμα αμοιβαίας συμφωνίας, το οποίο αποτυπώθηκε και στην Διακήρυξης φιλίας και καλής γειτονίας.

Κανένας λογικός και ρεαλιστής παρατηρητής δεν θα περίμενε πολλά περισσότερα. Ειδικά, αν αναλογιστούμε , την “μαύρη” επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα το 2017, την προκλητικότητα του Τούρκου προέδρου έναντι του Έλληνα προέδρου της Δημοκρατίας, και τα περίφημα “Μητσοτάκης γιοκ” που εκστομίστηκαν από την Άγκυρα για ικανό χρονικό διάστημα.

 Για πρώτη φορά από το 1930, επί Ελευθέριου Βενιζέλου, η πολυκύμαντη σχέση αποτυπώνεται και καταγράφεται σε διακηρύξεις φιλίας και καλής γειτονίας, σε συμφωνίες και σε κοινά μνημόνια.

Βέβαια, δεν θα πρέπει να έχουμε ψευδαισθήσεις. Παρόμοιες, κυμαινόμενες, θετικές στιγμές έχουμε βιώσει, ως Έλληνες, και στο παρελθόν. Αλλά αυτές δεν εμπόδισαν τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να τις ανατρέψει εντελώς με τον συνήθη τρόπο του, επιστρέφοντας στην αγαπημένη του συγκρουσιακή, διεκδικητική, ρεβιζιονιστική στρατηγική και προσαρμόζοντας ανάλογα τις τακτικές του κινήσεις.

Στην παρούσα συγκυρία, κατά την οποία η Τουρκία έχει ανοίξει πολλά μέτωπα και έχει τεράστια προβλήματα με τη Δύση (κυρίως ΗΠΑ αλλά και ΕΕ), που ζητάει όπλα και δεν βρίσκει πρόθυμους προμηθευτές, που απομονώνεται λόγω των ακραίων θέσεων κατά του Ισραήλ και υπέρ της Χαμάς, ο κ. Ερντογάν θέλει να στείλει ένα μήνυμα «καλής πρόθεσης», δείχνοντας ότι είναι διαλλακτικός και πρόσφορος σε συνεννόηση με την Ελλάδα σ’ αυτήν τη γωνιά του κόσμου, που αποτελεί ζωτικό χώρο για τη Δύση. Να κατευνάσει τις ανησυχίες που υπάρχουν ότι «ξαφνικά» μπορεί ν’ ανοίξει μια νέα εστία κρίσης. Απλώς, θέλει να προβάλει την εικόνα του «καλού συμμάχου».

Ωστόσο, ανεξάρτητα από το ποια γωνία αξιολογεί κάποιος αυτή την επίσκεψη, δεν μπορεί παρά να δεχθεί πως ήταν χρήσιμη και καλλιέργησε αισιόδοξες προοπτικές για τις σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες. Η ηρεμία στο Αιγαίο, η δέσμευση της Τουρκίας στο μεταναστευτικό, η υποχώρηση της τοξικής και επιθετικής ρητορικής και η αντικατάστασή της από κλίμα καλής προαίρεσης και φιλικών διαθέσεων είναι οφέλη που δεν μπορούν να αμφισβητηθούν.