Το τέλος του πρώτου κύκλου, που καλύπτει σχεδόν το σύνολο του δεύτερου εξαμήνου του 2023 και αποκαλύπτει πως για μια επαρκή περίοδο έως το 2024, οι σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας μπορεί να μην χαρακτηρίζονται από χερσαίες εντάσεις, είναι το κύριο όφελος από τη συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Εκτός από τη Διακήρυξη της Αθήνας, που αποτελεί γραπτή έκφραση καλής ατμόσφαιρας, καθώς επίσης και σταθερότητας με την οποία παραμένουν και οι δύο πλευρές για να στηρίξουν τις διαχρονικές απόψεις τους, οι δύο ηγέτες φαίνεται να έχουν συμφωνήσει ότι είναι σταδιακά δυνατό να επιχειρηθεί η επιστροφή στα πιο δύσκολα ζητήματα, με βασικό εργαλείο τον πολιτικό διάλογο και, κατά λογική προέκταση, την αναβίωση των διερευνητικών επαφών.
«Αυτό που επιθυμεί η κυβέρνηση είναι ο καθορισμός ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας στη βάση του διεθνούς δικαίου, δεν είμαστε εκεί τώρα, προσπαθούμε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο», είπε, μεταξύ άλλων, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, ο οποίος και επανέλαβε ότι «καθορίζονται τα επόμενα βήματα, θα υπάρξει συνάντηση την άνοιξη ανάμεσα στον κ. Μητσοτάκη και στον κ. Ερντογάν, θα προσδιοριστεί ο ακριβής χρόνος, θα γίνουν όσα πρέπει να γίνουν και σε διμερές επίπεδο, μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών, και τα υπόλοιπα που πρέπει να γίνουν με βάση τη θετική ατζέντα, όπως καθορίστηκε».
Είναι απολύτως σαφές ότι το δύσκολο ζήτημα εξαρτάται από τη συνάντηση των δύο υφυπουργών Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και Μπουράκ Ακσαπάρ τους επόμενους μήνες και τη διευκρίνιση των προϋποθέσεων υπό τις οποίες θα διεξαχθούν στην πράξη οι διερευνητικές επαφές. Για την Αθήνα, η συνέχιση των επαφών στο πλαίσιο μιας ενεργού ατζέντας είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη διατήρηση του καλού κλίματος. Μεταξύ άλλων, προκειμένου να μην εγκαταλειφθούν οι επαφές που έγιναν αυτή την εβδομάδα στην Αθήνα, στις περισσότερες περιπτώσεις οδήγησαν στην υπογραφή μνημονίων συνεννόησης για μελλοντική συνεργασία.
Με λίγα λόγια, κοινός στόχος είναι αυτά τα μνημόνια να μετατραπούν σε κανονικές συμφωνίες κάποια στιγμή και όχι σε “ατροφία” όπως έχει συμβεί συχνά κατά το παρελθόν. Ίσως η πιο επιθετική (από άποψη μάρκετινγκ) κίνηση του κ. Ερντογάν ήταν η πρόθεση της Τουρκίας να πουλήσει ενέργεια στην Ελλάδα, είτε μέσω κοιτάσματος φυσικού αερίου είτε μέσω του πυρηνικού σταθμού που κατασκευάζεται για να λειτουργήσει στη Σινώπη της Μαύρης Θάλασσας.
Δεδομένου ότι αυτές είναι πολύ μακροπρόθεσμες δυνατότητες, η Αθήνα θεωρεί ότι αυτές οι προτάσεις αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου πλαισίου φιλικών προσεγγίσεων προς την Ελλάδα, και, από την άλλη, για εσωτερική κατανάλωση στον εξ Ανατολών γείτονα.