Οικονόμου: Κοινωνική πανστρατιά για την ασφάλεια και τη μηδενική ανοχή στη βία

Ομιλία πραγματοποίησε ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, κ. Γιάννης Οικονόμου, στην Ολομέλεια της Βουλής κατά τη συζήτηση επί του Κρατικού Προϋπολογισμού του 2024.

Ολόκληρη η ομιλία έχει ως εξής:

«Η Κυβέρνησή μας, όπως πιστοποιείται και από αυτόν τον Προϋπολογισμό, δημιουργεί πλούτο, βασιζόμενη στη τεχνογνωσία και τη σύνεση που επιδεικνύει.

Το 2024 οι Ελληνίδες και οι Έλληνες θα δουν την κατάσταση σαφώς βελτιωμένη, θα δουν τις ευκαιρίες να πολλαπλασιάζονται. Οι επενδύσεις που αναμένουμε, ως αποτέλεσμα της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας, αλλά και της εμπιστοσύνης που κατακτήσαμε, αλλάζουν δραστικά το τοπίο υπέρ του πολίτη. Έτσι, η Κυβέρνησή μας, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη στη Μεταπολίτευση, κάνει πράξη την παρακαταθήκη του ιδρυτή της Νέας Δημοκρατίας, του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ο οποίος είχε πει, στην ομιλία του στο Ζάππειο το 1979, ότι η οικονομία πρέπει να υπηρετεί τον άνθρωπο και όχι ο άνθρωπος την οικονομία. Η οικονομία, κατά τον Καραμανλή, υπάρχει για να πραγματοποιήσει την πολυδιάστατη ανάπτυξη, την προαγωγή της ποιότητας της ζωής και της οικονομικής δικαιοσύνης. Αυτές τις παρακαταθήκες πραγματώνει η Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλάζοντας πλήρως το τοπίο στη χώρα μας, ενισχύοντας την κοινωνική συνοχή.

Βασική προϋπόθεση της ανάπτυξης και της ευημερίας της χώρας είναι η ασφάλεια, ειδικά στο σημερινό διεθνές περιβάλλον, το οποίο είναι ήδη επιβαρυμένο τόσο παγκόσμια, όσο και στην ευρύτερη περιοχή μας. Η πρόοδος που έχει συντελεστεί στα ζητήματα της οικονομίας στη χώρα μας οφείλεται σε ένα μεγάλο βαθμό και στην πρόοδο που έχει επιτευχθεί στο κομμάτι της ασφάλειας.

Έχει επιτρέψει, έτσι, στην Ελλάδα να έχει κάνει εντυπωσιακή οικονομική πρόοδο, από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη.

Είναι γνωστό ότι η πρόοδος εξασφαλίζεται όταν διατηρείς την τάξη μέσα στην αλλαγή. Η πρόοδος είναι ωραία λέξη, αλλά αυτό που τη δημιουργεί είναι η αλλαγή και η αλλαγή πολλές φορές δημιουργεί εχθρούς.

Η ασφάλεια, και στην Ελλάδα, όπως και παγκόσμια, θα εξακολουθήσει να είναι παγκόσμια προτεραιότητα και την επόμενη χρονιά, ως προϋπόθεση ευημερίας και ως δείκτης ποιότητας ζωής. Οι πόλεμοι στην ευρύτερη περιφέρειά μας δεν έχουν σταματήσει. Το μεταναστευτικό γνωρίζει διάφορες φάσεις, αλλά όσο δεν εκλείπουν οι αιτίες που το προκαλούν και όσο δεν αντιμετωπίζονται ριζικά οι εγκληματικές οργανώσεις διακίνησης στις χώρες προέλευσης, δεν πρόκειται να υπάρξει ομαλότητα. Οι κυβερνοεπιθέσεις και το ηλεκτρονικό έγκλημα διευρύνουν το πεδίο τους, επειδή υπάρχουν χώρες εκτός Ε.Ε. που επενδύουν στις πράξεις αυτές. Η πανδημία βίας στην καθημερινότητα, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλες χώρες, πλήττει συνεχώς το δυτικό κόσμο και δεν μας αφήνει και εμάς ανεπηρέαστους.

Το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη έχει σχέδιο αντιμετώπισης όλων αυτών των προκλήσεων -και άλλων ακόμη- και η διαχείρισή τους, όπως δείχνουν και τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας, οι βελτιωμένοι δείκτες κυρίως στην υψηλή εγκληματικότητα δείχνουν ότι αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις με επάρκεια. Δυστυχώς, σε όλες τις δυτικές χώρες, για λόγους κοινωνικούς και πολιτισμικούς, επικρατεί μια εντεινόμενη κουλτούρα βίας, η οποία αυξάνει και τη συχνότητα και τη σοβαρότητα των περιστατικών σε κάθε κοινωνικό χώρο και ομάδα, δυσχεραίνοντας και επιβαρύνοντας περαιτέρω το αστυνομικό έργο. Όμως για εμάς και πρωτίστως για τους Έλληνες αστυνομικούς η συνεχής αναμέτρηση με την παραβατικότητα σε κάθε έκφανσή της είναι μονόδρομος. Γιατί γνωρίζουμε ότι ο πολιτισμός αρχίζει με την Τάξη, αναπτύσσεται με την Ελευθερία και καταστρέφεται με το Χάος. Και το Χάος δεν υπάρχει περίπτωση να το επιτρέψουμε.

Η ΕΛ.ΑΣ., στο τελευταίο μόνο τετράμηνο, κατάφερε να εξαρθρώσει δύο μεγάλες εγκληματικές οργανώσεις που επέφεραν ζημιά εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ στο Δημόσιο με φορολογικές απάτες.

Συνέλαβε πολλές εκατοντάδες λαθροδιακινητές μεταναστών.

Εξάρθρωσε πολλά δίκτυα εμπορίας ναρκωτικών ουσιών, κατάσχοντας τόνους κοκαΐνης και χασίς.

Αύξησε σημαντικά τους ελέγχους σχετικά με την οδική ασφάλεια και αντίστοιχα και τη βεβαίωση παραβάσεων για μια σειρά από οδηγικές συμπεριφορές.

Διαχειρίστηκε με άψογο τρόπο -και δεν πρέπει να το υποτιμούμε- μέσα σε ένα ιδιαίτερα φορτισμένο περιβάλλον σημαντικά γεγονότα τόσο επετειακού χαρακτήρα όσο και μεγάλης διεθνούς εμβέλειας όπως η σύνοδος του ΔΣ της ΕΚΤ και η επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα.

Καθοριστική ήταν η συμβολή της ΕΛ.ΑΣ. στην διαχείριση των συνεπειών των αλλεπάλληλων κλιματικών κρίσεων του περασμένου καλοκαιριού. Η ΕΛ.ΑΣ. είναι παρούσα σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας, εμφανώς και αφανώς, προσφέροντας συνεχώς στον πολίτη.

Θέλω να κάνω 2 ειδικές αναφορές:

Η πρώτη αφορά τη νεανική παραβατικότητα. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που η ΕΛ.ΑΣ. καλείται να διαχειριστεί στο τελευταίο του στάδιο, αυτό της πρόληψης των επεισοδίων στο πεδίο και της καταστολής. Από το Σεπτέμβριο και μετά σχεδιάσαμε και υλοποιούμε συγκεκριμένες δράσεις σε δήμους της Αττικής, αλλά και σε γειτονιές της Αθήνας για να αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο αυτό. Όμως, να είμαστε ειλικρινείς, η κουλτούρα βίας και απείθειας -κυρίως σε αυτές τις ηλικίες- είναι γέννημα οικογενειακών, κοινωνικών, εκπαιδευτικών, οικονομικών και πολιτισμικών και εκπαιδευτικών αποτυχιών και αστοχιών. Χωρίς την παρέμβαση στα σχολεία, σε οικογένειες, σε συλλόγους, σε σωματεία, χωρίς την παρέμβαση εκεί που γεννάται και εκκινεί αυτού του είδους η παραβατικότητα, κάθε άλλη παρέμβαση δεν θα καταφέρει να έχουμε τα αποτελέσματα που θέλουμε.

Η δεύτερη αφορά την όξυνση της βίας με αθλητικό υπόβαθρο. Το τελευταίο διάστημα όλοι στην ελληνική κοινωνία και ιδιαίτερα εμείς στην Ελληνική Αστυνομία και το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη ζούμε κάτω από την βαριά σκιά της δολοφονικής επίθεσης του αστυνομικού στο Ρέντη. Με ευθεία βολή ναυτικής φωτοβολίδας. Όμως αυτό δεν συνέβη πρώτη φορά. Όπως δεν έχουν συμβεί μια μόνο φορά περιπτώσεις δολοφονικής επίθεσης εναντίον αστυνομικών με εκρηκτικές μολότοφ στα Εξάρχεια, την Πολυτεχνειούπολη, στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και αλλού.

Είμαστε εδώ και καιρό μπροστά σε μια μεγάλη κλιμάκωση και αυτό πρέπει να γίνει αντιληπτό. Κλιμάκωση ποιοτική και ποσοτική, ιδιαίτερα στη χουλιγκανική βία. Μια ολοκληρωτική αποκτήνωση αυτών των συμμοριών. Αυτός είναι ο πραγματικός προσδιορισμός. Συμμοριών που βγαίνουν για να σκοτώσουν. Συμμοριών με δραστηριότητα τόσο στο ποινικό έγκλημα όσο και με σύνδεση με την ακροδεξιά και με τον αναρχικό και αντεξουσιαστικό χώρο.

Παρά τα σημαντικά βήματα πού έγιναν στον τομέα της καταστολής αλλά και της πρόληψης, και είναι άδικο να μηδενίζουμε και είμαι έτοιμος να απαντήσω με στοιχεία στην κριτική αυτή, όταν και όποτε χρειαστεί, η πραγματικότητα είναι ότι οφείλουμε να αντιδράσουμε πιο αποτελεσματικά, αλλά και πιο αποφασιστικά.

Συμπληρώνουμε, ήδη, νομοθετικά κενά και λειτουργικές ελλείψεις, ώστε να κάνουμε τη δράση μας ακόμη πιο αποτελεσματική. Αλλά, το πρώτο, το κύριο που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας, είναι ότι για να έχουμε ουσιαστική αντιμετώπιση της χουλιγκανικής βίας χρειάζεται μια συμπαγής κοινωνική συμμαχία απέναντί της.

Να μην βρίσκουν οι αγέλες χούλιγκανς καμιά ηθική, ιδεολογική και υλική υποστήριξη από κανέναν. Αυτό χρειάζεται. Χρειάζεται να μην επιτρέψει κανείς την παραμικρή δικαιολογία ή άλλοθι σε αυτού του είδους τους κακοποιούς.

Δεν μπορεί για ένα γκολ που δεν μέτρησε ή για να οφσάιντ που δεν δόθηκε να δημιουργούνται συνθήκες εμπόλεμης ζώνης είτε κυριολεκτικά έξω από τα γήπεδα, είτε μεταφορικά στη δημόσια σφαίρα. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Δεν μπορεί αθλητικά γεγονότα να αντιμετωπίζονται από την πολιτεία ως πολεμικές επιχειρήσεις απασχολώντας εκατοντάδες ανθρώπους και η Αστυνομία, οι αστυνομικοί που πηγαίνουν εκεί, να γίνονται στο τέλος της μέρας και ο σάκος του μποξ. Από όλους. Και από εκείνους που δεν επιθυμούν την παρουσία τους και από εκείνους που εναγωνίως την ζητούσαν. Αυτά χρειάζονται να πετύχουμε. Δυστυχώς, δεν είμαστε ακόμα σε αυτό το σημείο.

Τέλος, όπως είπα και εκείνο το τραγικό βράδυ, έξω από το νοσοκομείο της Νίκαιας, το βράδυ της επίθεσης, για εμάς στην Ελληνική Κυβέρνηση, την Ελληνική Αστυνομία, το μείζον είναι να συλλάβουμε όλους όσους εμπλέκονται στη οργάνωση και υλοποίηση αυτής της δολοφονικής επίθεσης, αυτής της εγκληματικής πράξης, να εξαρθρώσουμε πλήρως τις εγκληματικές οργανώσεις των χούλιγκανς, για τις οποίες παραδώσαμε πληθώρα στοιχείων στην Δικαιοσύνη. Είναι ζήτημα νομιμότητας αλλά και ταυτόχρονα είναι και ζήτημα τιμής.

Τα όσα καθημερινά πετυχαίνει η Ελληνική Αστυνομία δεν σημαίνει ότι δεν έχουν υπάρξει και αστοχίες. Δεν σημαίνει ότι δεν έχουμε και αδυναμίες. Οφείλουμε και πρέπει να είμαστε ειλικρινείς. Και πολλές από τις αδυναμίες αυτές είναι και δομικού χαρακτήρα.

Η χρόνια που έρχεται θα είναι χρονιά ουσιαστικών και σημαντικών αλλαγών, θα είναι χρονιά ενίσχυσης και εξέλιξης για την Ελληνική Αστυνομία, ώστε να βελτιώσουμε τις δυνατότητες του Σώματος και να αποδώσουμε ακόμη περισσότερα, ακόμη καλύτερα, όπως απαιτούν και οι πολίτες και οι περιστάσεις.

Αρχικά, προχωρούμε σε αλλαγές στη δομή της Ελληνικής Αστυνομίας, ώστε να διευκολύνουμε και να βελτιώσουμε ακόμη περισσότερο τη λειτουργία μας. Ήδη, έχει συγκροτηθεί επιτροπή που σύντομα θα εισηγηθεί κομβικές διαδικασίες και διαχείρισης του προσωπικού, αλλά και μετασχηματισμού δομών. Η πολιτική μας απέναντι στο έγκλημα οφείλει να είναι δυναμική και αυτό απαιτεί εκσυγχρονισμό στη λειτουργία μας, αλλαγές στις δομές μας, προσαρμογή των κανόνων εμπλοκή σε καινούργια δεδομένα. Και αυτό θα κάνουμε.

Έχουμε, ήδη, ξεκινήσει τις διαδικασίες για την ενίσχυση της Αστυνομίας σε τεχνολογικά μέσα, ώστε να διευκολύνουμε και να ενισχύσουμε το αστυνομικό έργο. Η Αστυνομία δεν μπορεί να είναι παντού με φυσικό τρόπο -αυτό το καταλαβαίνει ο καθένας- αλλά μπορεί να είναι σε περισσότερα μέρη μέσω της τεχνολογίας. Και αυτό προχωρούμε, με γρήγορα βήματα για τις κάμερες σώματος, κάμερες οχημάτων, αλλά και σε σταθερά σημεία, έτσι ώστε να βελτιώσουμε την αποδοτικότητά μας Αστυνομίας. Δεν σταματάμε, όμως, μόνο εκεί. Ενισχύουμε με γρήγορους ρυθμούς, με πόρους από διεθνή χρηματοδοτικά εργαλεία, αλλά και από τον ελληνικό προϋπολογισμό με μέσα την Ελληνική Αστυνομία. Παράλληλα, στο κομμάτι του προσωπικού, με την αποφοίτηση των 800 νέων αστυνομικών από τις Σχολές μας την προσεχή Άνοιξη, αλλά και την αναδιάταξη του δυναμικού με την επιστροφή προσωπικού από τις φυλάξεις, ενισχύουμε κρίσιμες υπηρεσίες στο χώρο του πεδίου, στην πρώτη γραμμή, όπως θα ενισχύσουμε και τα υλικά, τα οχήματα, τα μέσα, με τα οποία οι υπηρεσίες αυτές κάνουν τη δουλειά τους.

Η κατασκευή του φράχτη στον Έβρο προχωρά. Ήδη έχουν τοποθετηθεί τα πρώτα κομμάτια, συνεχίζουμε με γοργούς ρυθμούς και θα προχωρήσουμε και στην αναγκαία συμπλήρωση με μέσα ηλεκτρονικής επιτήρησης.

Εκσυγχρονίζουμε την εκπαίδευση των αστυνομικών μας. Η τοποθέτηση του πρώτου κοσμήτορα της σχολής πριν λίγες μέρες σηματοδότησε την έναρξη της ολιστικής προσπάθειας που κάνουμε για την αναβάθμιση της αστυνομικής εκπαίδευσης, ιδίως της Σχολής Αξιωματικών Ελληνικής Αστυνομίας στα διοικητικά και ακαδημαϊκά πρότυπα των Ανώτατων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.

Σχεδιάζουμε στοχευμένες εκπαιδεύσεις και επανεκπαιδεύσεις του προσωπικού μας, με σκοπό την ανάπτυξη των ικανοτήτων και τη διεύρυνση των δεξιοτήτων απέναντι στην αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος.

Τέλος, δύο λόγια για το σοφρωνιστικό σύστημα. Ολοκληρώθηκε η α’ φάση διαγωνισμού μετεγκατάστασης των φυλακών Κορυδαλού και βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία αξιολόγησης των προσφορών. Την χρονιά που μας έρχεται σχεδιάζουμε κινήσεις, κάποιες από τις οποίες συνιστούν και ουσιαστικές τομές, οι οποίες σταδιακά θα βοηθήσουν για να αντιμετωπιστούν χρόνιες παθογένειες του σωφρονιστικού συστήματος. Ξεχωρίζω τη λειτουργία νέων σωφρονιστικών καταστημάτων, στην Δράμα αλλά και την Κρήτη και κυρίως την ουσιαστική εφαρμογή, για πρώτη φορά, του ηλεκτρονικού τρόπου επιτήρησης το γνωστό βραχιολάκι, που θα βοηθήσει καθοριστικά στην αποσυμφόρηση των φυλακών.

Παράλληλα με σειρά πρωτοβουλιών του Υπουργείου μας θα παρέμβουμε σε ζητήματα βελτίωσης των συνθηκών διαβίωσης μέσα στις φυλακές αλλά και στην επανένταξη των κρατουμένων. Να αναφέρω επίσης -γιατί έχει την σημασία του- ότι η επιτροπή για την πρόληψη των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης του Συμβουλίου της Ευρώπης (CPT) μετά από εποικοδομητικές διαβουλεύσεις και επισκέψεις στα σοφρωνιστικά καταστήματα, αναγνώρισε την πρόοδο και τη δουλειά που γίνεται και δεν προέβη σε δημόσια δήλωση κατά της χώρας μας.

Στο σύντομο χρόνο που έχω στη διάθεσή μου περιέγραψα βασικούς άξονες πολιτικών και έργου. Με ειλικρίνεια, με γνώση του που βρισκόμαστε και των προσδοκιών που έχει η ελληνική κοινωνία από εμάς, παρά τις μεγάλες δυσκολίες.

Η πανδημία βίας που αντιμετωπίζουμε συνολικά, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο, απαιτεί σύνεση, ψυχραιμία, βαθιές τομές, εκπαιδευτικές και κοινωνικές. Δεν αντιμετωπίζεται ούτε με κραυγές, ούτε με υποκρισία.

Η ΕΛ.ΑΣ., για να είναι αποδοτική, χρειάζεται εκτός από όλα τα υπόλοιπα μια κοινωνική πανστρατιά μηδενικής ανοχής -ηθικής, ιδεολογικής ή και υλικής- απέναντι στη βία. Και όλος ο πολιτικός κόσμος έχει την υποχρέωση να πρωτοστατήσει στην πανστρατιά αυτή, χωρίς αστερίσκους και υποσημειώσεις».